Üstün yetenekli öğrencilerde duygusal zekanın yaratıcılık ve problem çözme becerileri ile ilişkisinin incelenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Modern toplumlar bilgilerin kümülatif ilerlemesiyle inşa edilmektedir ve bu inşa insanların katkılarıyla olmaktadır. Çağa ayak uydurmak için akademik, sosyal, duygusal, iletişim gibi her yönden gelişmiş bireyler gerekmektedir. Üstün yetenekli bireylerin sadece akademik becerilerde değil, farklılaşan duygusal, sosyal, fiziksel gelişimleri de sürece dahil edilerek bir bütün olarak eğitim verilmesi gerekmektedir. Ülkemizin ve dünyanın geleceği için üstün yetenekli eğitimi oldukça önemlidir. Üstün yetenekli bireylerin üstün olduğu alanda eğitimler verilirken aynı zamanda içinde bulundukları duygu durumlarını anlama, anlatma, diğer insanlarla iletişime geçebilme, problemleri çözebilmeleri ve yaratıcılıklarını ortaya koyabilmeleri için duygusal zekâ önemlidir. Bu çalışmanın amacı üstün yetenekli öğrencilerde duygusal zekânın yaratıcılık ve problem çözme becerileri ile ilişkisinin incelenmesidir. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel (korelasyonel) tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırma 2023-2024 yılında Kayseri ilinde üstün yetenekli tanısı almış ve Bilim ve Sanat Merkezinde eğitim gören 102 kız, 67 erkek toplam 169 lise öğrencisi ile yapılmıştır ve öğrencilerin yaş aralığı 13-17 arasında değişmektedir. Çalışmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği-Adölesan Kısa Formu (TEIQue-ASF), Üstün Yetenekli Lise Öğrencileri İçin Problem Çözme Becerilerine Yönelik Algı Ölçeği (ÜLPAÖ) ve Bireysel Yaratıcılık Ölçeği (BYÖ) kullanılmıştır. Verilerin toplanması gönüllük esasına göre ve yüz yüze yapılmıştır. Veriler SPSS 22.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde t-test, One Way ANOVA, duygusal zekâ, problem çözme ve yaratıcılık arasındaki ilişkinin belirlenmesi için Korelasyon Analizi ve yordama gücünün belirlenebilmesi için Regresyon Analizi yapılmıştır. Araştırmanın sonuçları incelendiğinde öğrencilerin duygusal zekâ düzeylerinin yaratıcılık ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Duygusal zekâ düzeyindeki artışın yaratıcılık düzeyinde de puan artışı olarak görüldüğü, öğrencilerin duygusal zekâ düzeylerinin problem çözme becerileri ile ilişkili olduğu, duygusal zekâ düzeyi puanı artarken problem çözme becerileri puanı da artmaktadır. Duygusal zekâ, yaratıcılık, problem çözme becerilerinin cinsiyet, sınıf düzeyi, anne- baba eğitim düzeyi, ailedeki birey sayısı gibi değişkenler açısından anlamlı düzeyde farklılaşmadığı (p>0,05) sonucuna ulaşılmıştır.

Modern societies are built upon the cumulative advancement of knowledge, and this construction is driven by the contributions of individuals. To keep pace with the times, societies require individuals who are developed in all aspects, including academic, social, emotional, and communication skills. Gifted individuals, who often display exceptional abilities, require education that encompasses not only their academic talents but also their distinct emotional, social, and physical development. The education of gifted individuals is crucial for the future of both our country and the world. While educating gifted individuals in their areas of excellence, it is equally important to focus on their emotional intelligence to understand and express their emotions, engage with others, solve problems, and demonstrate creativity. The aim of this study is to examine the relationship between emotional intelligence and the creativity and problem-solving skills of gifted students. The research is designed in a relational (correlational) survey model, which is one of the quantitative research methods. The study was conducted in the 2023-2024 academic year in Kayseri, involving a total of 169 high school students (102 girls, 67 boys) diagnosed as gifted and receiving education at the Science and Art Center. The students' ages ranged from 13 to 17 years. Data were collected through the Personal Information Form, the Trait Emotional Intelligence Questionnaire-Adolescent Short Form (TEIQue-ASF), the Perceived Problem-Solving Skills Scale for Gifted High School Students (PPSGSS), and the Individual Creativity Scale (ICS). Data collection was conducted face-to-face on a voluntary basis. The data were analyzed using the SPSS 22.0 software. Statistical analyses included the t-test, One-Way ANOVA, Correlation Analysis to determine the relationship between emotional intelligence, problem-solving, and creativity, and Regression Analysis to assess the predictive power. The results of the study revealed that the emotional intelligence levels of students are related to their creativity. An increase in emotional intelligence level is reflected as an increase in creativity scores. Similarly, students' emotional intelligence levels are correlated with their problem-solving skills; as emotional intelligence scores rise, problem-solving skills scores also increase. It was found that emotional intelligence, creativity, and problem-solving skills did not significantly differ based on variables such as gender, grade level, parents' education level, and the number of individuals in the family (p>0.05).

Açıklama

Yüksek Lisans Tezi

Anahtar Kelimeler

Duygusal Zekâ, Problem Çözme Becerileri, Üstün Yeteneklilik, Yaratıcılık, Emotional Intelligence, Problem-Solving Skills, Giftedness, Creativity

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Gürbüz, M. (2024). Üstün yetenekli öğrencilerde duygusal zekanın yaratıcılık ve problem çözme becerileri ile ilişkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Özel Eğitim Anabilim Dalı, Konya.