Selçuklu İran'ında tarım

Tarih, geçmişte yaşanmış olayların insanlar üzerinde ki sosyal, siyasal, kültürel ve ekonomik ilişkilerini ortaya koyan bilim dalıdır. Bunu yaparken olayların sebep ve sonuçlarına da dikkat etmektedir. Çalışmamıza konu olan Selçuklu İran'ında Tarım, insanların sosyal, ekonomik ve idari yönlerinin anlaşılması hususunda önemli bir noktadır. Zira kadim çağlardan bu yana insanlar tarım ile uğraşmıştır. Tarımsal faaliyetler sanayi devrimi öncesi toplumlar için büyük bir önem taşımaktadır. Bu yüzden tarım ve hayvancılık amacıyla insan toplulukları nehir kenarlarında ve verimli topraklarda yaşamaya özen göstermiştir. Bundan ötürü verimli sahalarda sürekli bir çatışma durumu ortaya çıkmıştır. Verimli coğrafyalardan birisi de İran'dır. Selçuklu Türkmenleri bu bölgede var olabilmek için siyasi ve idari hâkimiyeti sağladıktan sonra tarıma dayalı bir ekonomik yapı kurmuştur. İran coğrafyası tarihin her döneminde zirai olarak iyi bir konumda olmuştur. Bölgede yapılmış olan sulama kanalları ve kuyular bölgenin sulu tarım yapmasına imkân sağlamıştır. Bu özelliklerinden ötürü İran Orta Çağ'da birçok istilaya uğramıştır. Sâmânîler, Gazneliler ve Büyük Selçuklular İran'da hâkimiyet kurmuşlardır. Büyük Selçuklu Devleti bölgede var olan toprak sistemlerini güncelleyerek, İran'ın daha verimli hale gelmesini sağlamıştır. Bu düzenlemeler sonucunda İran'da zirai ve ticari faaliyetler gelişmiştir. İran platosunda; hububat, tahıl ürünleri, meyve ve sebze gibi ürünler bol miktarda yetiştirilip ihraç edilmiştir. Bahsedilen durum İran coğrafyasının sosyal hayatı hakkında fikir sahibi olunmasını sağlamaktadır.

History is the scientific discipline that unveils the social, political, cultural, and economic dynamics of past events on human societies. In doing so, it pays close attention to the causes and consequences of these events. Agriculture in Seljuk Iran, the subject of our study, hold a significant position in understanding the social, economic, and administrative aspects of its people. Because people have been engaged in agriculture since ancient times. Agricultural activities are of great importance for societies before the industrial revolution. For this reason, human communities have taken care to live on river banks and fertile lands for the purpose of agriculture and animal husbandry. For this reason, a constant conflict situation has emerged in fertile areas. One of the productive geographies is Iran. Seljuk Turkmens entered into political, administrative and economic conflicts in order to exist in this region. Contrary to what is depicted on maps, the geographical region of Iran is well suited for agriculture. Irrigation channels and wells constructed in the region have facilitated extensive agricultural practices. Due to these features, Iran faced numerous invasions during the Middle Ages. The Samanids, Ghaznavids and Great Seljuks, and the established their dominance in Iran. Great Seljuks renewing the existing land systems and enhancing Iran's productivity. As a result of these reforms, agricultural and commercial activities flourished in Iran. On the Iranian Plateau, a variety of products such as cereals, grains, fruits, and vegetables were abundantly cultivated and exported. The mentioned situation provides an idea about the social life of the Iranian geography.