Türkiye'de turizm ve ihracat ilişkisi (2002-2021)

Turizm özellikle gelişmekte olan ülkeler açısından oldukça önemli sektörlerden biridir. Çünkü bu ülkelerde dış ticaret açıkları meydana gelebilmekte ve bu açık finansman ihtiyacını artırmaktadır. Turizm, dış ticaretin hizmet sektörü olarak önemli gelir kalemleri arasında yer almaktadır. Turizm hareketliliği özellikle 1950'li yıllardan sonra dünya genelinde, 1980'li yıllardan sonra da Türkiye'de artış göstermiştir. Ülkelerin ihracat ve ithalat işlemlerinden oluşan dış ticaret döviz rezervleri başta olmak üzere ülkenin ekonomik göstergelerine etki eden bir faktördür. Dış ticarette ekonominin dışa açık ya da kapalı olması önemlidir. Dışa açık ekonomiler gelişme kaydetmekte ve dış ticaret dengesine ulaşabilmektedir. Bu durum dış ticaretin fazla vermesini sağlayarak dış ticaret açıklarını kapatabilmektedir. Bu denli etkili olan dış ticaretin, doğrudan bir ihracat olarak kabul edilmese de gelir getirici yönüyle turizm ile bağlantısı önemlidir. Çünkü gelişmiş turizm sektörleri önemli düzeyde döviz geliri sağlamaktadır. Bu çalışmada 2002-2021 dönemini kapsayan veri setleri aracılığıyla Türkiye'de turizm ile dış ticaret ilişkisi Granger nedensellik analizi yoluyla araştırılmıştır. Analiz sonuçlarına göre ihracat gelirinde bir artış meydana geldiğinde turizm gelirinde de bir artış olduğu, turizm gelirinde bir artış meydana geldiğinde de ihracat gelirinde bir artış meydana geldiği sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak turizm ve ihracat gelirleri arasında nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.

Tourism is one of the most important sectors especially for developing countries. Because foreign trade deficits may occur in these countries and this deficit increases the need for financing. Tourism as a service sector of foreign trade, is among the important income items. Tourism mobility has increased worldwide especially after the 1950s and in Türkiye after the 1980s. Foreign trade, which consists of export and import transactions of countries, is a factor affecting the economic indicators of the country, especially foreign exchange reserves. In foreign trade, it is important whether the economy is open or closed. Economies that are open to foreign trade can develop and reach foreign trade balance. This situation can close foreign trade deficits by providing foreign trade surplus. Although foreign trade, which is so effective, is not considered as a direct export, its connection with tourism is important in terms of generating income. Because developed tourism sectors provide significant foreign exchange income. In this study, the relationship between tourism and foreign trade in Türkiye has been investigated through Granger Causality Analysis using data sets covering the period between 2002 and 2021. According to the results of the analysis, it is concluded that when there is an increase in export income there is an increase in tourism income, and when there is an increase in tourism income, there is an increase in export income. As a result, a causality relationship was found between tourism and export incomes.