Satureja L. (Lamiaceae) cinsinde yer alan bazı taksonların enzim inhibisyon özellikleri ve karyolojileri üzerine bir çalışma

Bu çalışmada, Türkiye'de doğal olarak yetişen Lamiaceae familyası içerisinde yer alan Satureja L. cinsine ait beş farklı takson sitogenetik yönden incelenmiştir. Bitkilere ait tohumlar ülkemizin farklı lokalitelerinden toplanmıştır. Mitotik metafaz kromozomlarının belirlenmesi Görüntü Analiz Sistemi (Bs200ProP) kullanılarak yapılmıştır. Satureja cinsine ait Satureja aintabensis P.H.Davis, S. boissieri Hausskn. ex Boiss., S. icarica P.H. Davis, S. macrantha C.A. Mey., S. spinosa L. taksonlarının somatik kromozom sayısı aynı (2n = 30) elde edilmiştir. Kromozom çalışmaları ezme-yayma preparasyon tekniği kullanılarak yapılmıştır. Ayrıca çalışılan taksonların inhibitör aktiviteleri kolinesteraz (AChE ve BChE), α-amilaz, α-glukozidaz ve tirozinaza karşı test edilmiştir. Ölçüm sonuçlarına göre Satureja boisseri'nin yüksek BChE ve amilaz aktive, Satureja macrantha'nın yüksek tirozinaz ve glikozidaz aktivite, Satureja spinosa'nın ise yüksek AChE aktivite gösterdiği gözlenmiştir. Satureja taksonları hem gıda hem farmakoloji endüstrisinde yeni hammadde kaynakları olarak kullanılabilir.

In this study, five different taxa of Satureja L. genus belong to Lamiaceae naturally grown in Turkey were examined in terms of cytogenetic direction. The seeds of the plants are collected from different localities of our country. Determination of mitotic metaphase chromosomes was made by using Image Analysis System (Bs200ProP). Belonging to the genus Satureja, the somatic chromosome number of Satureja aintabensis P.H.Davis, S. boissieri Hausskn. ex Boiss., S. icarica P.H. Davis, S. macrantha C.A. Mey., S. spinosa L. taxa was the same (2n = 30). The chromosome studies were carried out by using the squash preparation technique. In addition, the inhibitory activities of the studied taxa were tested against cholinesterase (AChE and BChE), α-amylase, α-glucosidase and tyrosinase. According to the measurement results, it was observed that Satureja boisseri showed the high BChE and amylase activated, Satureja macrantha showed the high tyrosinase and glucosidase activity, and Satureja spinosa also showed the high AChE activity. Satureja taxa can be used as new sources of raw materials in both the food and pharmaceutical industries.