Tombul, Halil ZekiArgun, Ayşenur2025-11-182025-11-1820252025Argun, A. (2025). Son 10 yıl içerisinde merkezimizde evre 3-4 kronik böbrek hastalığı (KBH) tanısı alan hastalarda progresyona etki eden faktörlerin retrospektif olarak değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış tıpta uzmanlık tezi) Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Konyahttps://hdl.handle.net/20.500.12452/19920Amaç: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH), genellikle ilerleyici bir hastalık olup tedavi edilmediğinde son dönem böbrek yetmezliğine (SDBY) yol açabilir. Hastalığın ilerlemesinde birçok faktör etkili olmaktadır. Bu çalışmada KBH progresyonuna sebep olan faktörleri tespit edip farkındalığı artırmak amaçlanmaktadır. Böylece KBH'nin erken teşhisi ve uygun tedavi yaklaşımlarının uygulanması, hastalığın ilerlemesini engellemeye ve tedavi maliyetlerini azaltmaya yardımcı olabilecektir. Yöntem: Çalışmaya Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji polikliniğine başvuran 100 adet Evre 3-4 KBH’li olgu dahil edilmiştir. Hastaların ilk muayenesinde demografik özellikleri (yaş, cinsiyet, boy, kilo) ve laboratuvar değerleri kaydedilmiştir. Hastaların 10 yıllık seyrindeki 3-6 ayda bir olan poliklinik takipleri not edilmiştir ve son muayenedeki laboratuvar değerleri de çalışmaya eklenerek hastaların bu 10 yıllık süreçteki değerleri kıyaslanmıştır. Bulgular: Çalışmamızda Evre 3 veya Evre 4 KBH tanılı toplam 100 hasta ile yürütülen çalışmada hastaların 55’i erkek, 45’i kadındır. Hastaların yaş ortalaması 64.75∓13,40 yıldır. Progresif hastaların yaş ortalaması stabil hastalardan daha düşük bulunmuştur (p=0.001). 10 yıllık süre içinde durumu progrese olan hastaların sayısı 74, stabil olanların sayısı 26’dır. Hastaların 60’ı Evre 3, 40’ı ise Evre 4 hastasıdır. Progresif hastaların intakt Parathormon (iPTH), (p=0.000), ferritin (p=0.042) ve proteinüri (p=0.000) değerleri, stabil hastalardan daha yüksek bulunurken, HCO3 (p=0.010) değerleri daha düşük bulunmuştur. Diyabetik hastalarda hipertansiyon (p=0.024) ve hiperlipidemi (p=0.006) daha fazla görülmüştür. Diyabetik hastaların yaş ortalamaları daha büyük bulunmuştur (p=0.003). Diyabetik hastalarının EF değerleri daha düşük (p=0.014) ve PAB değerleri daha yüksek bulunmuştur (p=0.002). Diyabetes mellitus (DM) hastalarının altta yatan hastalık süresi DM olmayanlara göre daha yüksek bulunmuştur (p=0.001).DM hastalarının potasyum (K) değerleri (p=0.006), sedimantasyon değerleri DM hastası olmayanlara göre daha yüksek bulunmuştur (p=0.011). Bivariate logistik regresyon analizi sonucu incelendiğinde yaşın artması hastanın progresyon riskini azaltmaktadır. KBH’ye sebep olan altta yatan hastalık süresinin artması, ürenin artması ve proteinüri progresyon riskini arttırmaktadır. Sonuç: Çalışmamızda KBH progresyonunda etkili faktörler değerlendirilmiştir. Progresyon riskini arttıran faktörler altta yatan hastalık süresinin artması, ürenin artması ve proteinüri olarak sonuçlanmıştır. Yaşın artması ise progresyonu azalttığı tespit edilmiştir. Bu nedenle hastalarda KBH progresyonunu yavaşlatmak için bu faktörlere yönelik tedbir ve tedavinin sağlanması önemlidir.Objective: Chronic Kidney Disease (CKD) is typically a progressive condition that, if left untreated, can lead to end-stage renal failure (ESRF). Several factors contribute to the progression of the disease. This study aims to identify the factors responsible for the progression of CKD and raise awareness. Early diagnosis and the implementation of appropriate treatment strategies for CKD may help prevent disease progression and reduce treatment costs. Method: The study included 100 patients with Stage 3-4 Chronic Kidney Disease (CKD) who presented to the Nephrology outpatient clinic of Necmettin Erbakan University Faculty of Medicine. During the initial examination of the patients, demographic characteristics (age, gender, height, weight) and laboratory values were recorded. The patients' follow-up visits at the clinic, which occurred every 3-6 months over a 10-year period, were documented. The laboratory values from the last examination were also included in the study, and the values from the 10-year period were compared. Results: In our study conducted with a total of 100 patients diagnosed with Stage 3 or Stage 4 CKD, 55 patients were male and 45 were female. The mean age of the patients was 64.75 ± 13.40 years. The average age of progressive patients was found to be lower than that of stable patients (p=0.001). Over the 10-year period, the number of patients with disease progression was 74, while the number of stable patients was 26. Of the patients, 60 were diagnosed with Stage 3, and 40 were diagnosed with Stage 4 CKD. The intact parathyroid hormone (iPTH) levels (p=0.000), ferritin levels (p=0.042) and proteinuria (p=0.000) in progressive patients were found to be higher compared to stable patients, while bicarbonate (HCO3) levels (p=0.010) were lower. Hypertension (HT) (p=0.024) and dyslipidemia (p=0.006) were more frequently observed in diabetic patients. The mean age of diabetic patients was found to be higher (p=0.003). The ejection fraction (EF) values of diabetic patients were lower (p=0.014), while the pulmonary artery blood pressure (PAB) values were higher (p=0.002). The duration of underlying disease in diabetic patients was longer compared to non-diabetic patients (p=0.001). Potassium (K) levels (p=0.006) and sedimentation values (p=0.011) in diabetic patients were higher than in non-diabetic patients. Bivariate logistic regression analysis revealed that an increase in age reduces the risk of progression, while an increase in the duration of the underlying disease causing CKD, urea levels, and proteinuria increases the risk of progression. Conclusion: In this study, factors affecting CKD progression were evaluated. Factors increasing the progression risk included the duration of underlying diseases, increased urea levels, and proteinuria. Increased age was found to decrease progression. Therefore, it is important to implement preventive measures and treatments addressing these factors to slow down CKD progression in patients.trinfo:eu-repo/semantics/openAccesskronik böbrek hastalığıkronik böbrek hastalığında progresyonetyolojichronic kidney diseaseprogression in chronic kidney diseaseetiologySpecialist Thesis970223