Makale Koleksiyonu
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Güncel Gönderiler
Öğe Qualitative behavior of a higher-order fuzzy difference equation(American Institute of Mathematical Sciences (AIMS), 2023) Yalçınkaya, İbrahim; Tollu, Durhasan Turgut; Khastan, Alireza; Ahmad, Hijaz; Botmart, ThongchaiIn this paper, we investigate the qualitative behavior of the fuzzy difference equation zn +1 = Azn-s/B + C Pi(s)(i=0) z(n-i) where n is an element of N-0 = N boolean OR{0},(z(n)) is a sequence of positive fuzzy numbers, A; B; C and the initial conditions z j; j = 0; 1, ..., s are positive fuzzy numbers and s is a positive integer. Moreover, two examples are given to verify the e ffectiveness of the results obtained.Öğe Sequence characterization of almost-Riordan arrays(Elsevier, 2023) Alp, Yasemin; Koçer, Emine GökçenIn this study, we consider A, Z and omega-sequences of the almost -Riordan arrays and their inverses. Also, we get A, Z and omega-sequences of the product of two almost-Riordan arrays. Then, by defining the sum of two almost-Riordan arrays, we have A, Z and omega-sequences of this sum.(c) 2023 Elsevier Inc. All rights reserved.Öğe Differential geometric approach of Betchov-Da Rios soliton equation(Hacettepe University Faculty of Science, 2023) Li, Yanlin; Erdoğdu, Melek; Yavuz, AyşeIn the present paper, we investigate differential geometric properties the soliton surface M associated with Betchov-Da Rios equation. Then, we give derivative formulas of Frenet frame of unit speed curve 4) = 4)(s, t) for all t. Also, we discuss the linear map of Weingarten type in the tangent space of the surface that generates two invariants: k and h. Moreover, we obtain the necessary and sufficient conditions for the soliton surface associated with Betchov-Da Rios equation to be a minimal surface. Finally, we examine a soliton surface associated with Betchov-Da Rios equation as an application. Mathematics Subject Classification (2020). 35Q55, 53A05Öğe A Markov chain analysis for BIST participation index(2019) Yavuz, MehmetThis study addresses the trend estimation of the participation indices (PARTI) in the Istanbul Stock Exchange (BIST) using Markov chain (MC) theory. PARTI can be regarded as the Participation 50 Index (KAT50) and the Participation 30 Index (KATLM). Since KAT50 has only been calculated since 9th July 2014, there are only a few studies on this index. Therefore, in this study, we examine the PARTI indices. Firstly, we have employed MC method using 520 daily closing values of KATLM, between 1st July 2014 and 29th July 2016. For the KAT50 index, we used 514 daily closing values between 9th July 2014 and 29th July 2016, considering the states of these indices as increasing, decreasing or remaining stable. In order to perform a Markov chain analysis relating to prediction of the future situation, a transition probability matrix was created. Using this matrix, a steady-state analysis of the chain was performed and the future trends of KAT50-KATLM were forecasted successfully. It can be concluded that the results of this study are very helpful for individual and institutional investors’ investment decisions within global economies.Öğe Novel solution methods for initial boundary value problems of fractional order with conformable differentiation(2018) Yavuz, MehmetIn this work, we develop a formulation for the approximate-analytical solution offractional partial differential equations (PDEs) by using conformable fractionalderivative. Firstly, we redefine the conformable fractional Adomiandecomposition method (CFADM) and conformable fractional modifiedhomotopy perturbation method (CFMHPM). Then, we solve some initialboundary value problems (IBVP) by using the proposed methods, which cananalytically solve the fractional partial differential equations (FPDE). In order toshow the efficiencies of these methods, we have compared the numerical andexact solutions of the IBVP. Also, we have found out that the proposed modelsare very efficient and powerful techniques in finding approximate solutions forthe IBVP of fractional order in the conformable sense.Öğe Explicit Solutions of a Three-Dimensional System of Nonlinear Difference Equations(2018) Yılmazyıldırım, Bahriye; Turgut Tollu, DurhasanIn this paper, we show that the system of difference equations where the initial values x,y,z are real numbers, are solvable in explicit form via some changes of variables and tricks. Also, we determine the forbidden set of the initial values x,y,z for the above mentioned system and investigate asymptotic behavior of the well-defined solutions by using these explicit formulas.Öğe Some graph parameters on the strong product of monogenic semigroup graphs(2018) Akgüneş, NihatIn Das et al. (2013), it has been defined a new algebraic graph on monogenic semigroups. Our main scope in this study, is to extend this study over the special algebraic graphs to the strong product. In detail, we will determinate some important graph parameters (diameter, girth, radius, maximum degree, minimum degree, chromatic number, clique number and domination number) for the strong product of any two monogenic semigroup graphs.Öğe Evaluation of wind energy investment with artificial neural networks(2019) Yıldırım, Hasan Hüseyin; Yavuz, MehmetCountries aiming for sustainability in economic growth and development ensurethe reliability of energy supplies. For countries to provide their energy needsuninterruptedly, it is important for domestic and renewable energy sources to beutilised. For this reason, the supply of reliable and sustainable energy has becomean important issue that concerns and occupies mankind. Of the renewable energysources, wind energy is a clean, reliable and inexhaustible source of energy withlow operating costs. Turkey is a rich nation in terms of wind energy potential.Forecasting of investment efficiency is an important issue before and during theinvestment period in wind energy investment process because of high investmentcosts. It is aimed to forecast the wind energy products monthly with multilayerneural network approach in this study. For this aim a feed forward backpropagation neural network model has been established. As a set of data, windspeed values 48 months (January 2012-December 2015) have been used. Thetraining data set occurs from 36 monthly wind speed values (January 2012-December 2014) and the test data set occurs from other values (January-December2015). Analysis findings show that the trained Artificial Neural Networks (ANNs)have the ability of accurate prediction for the samples that are not used at trainingphase. The prediction errors for the wind energy plantation values are rangedbetween 0.00494-0.015035. Also the overall mean prediction error for thisprediction is calculated as 0.004818 (0.48%). In general, we can say that ANNs beable to estimate the aspect of wind energy plant productions.Öğe Sabit Oranlı İnvolüt-Evolüt Eğri Çiftleri(2018) Öztürk, Serkan; Erdoğdu, MelekBu çalışmada; Öklid uzayında sabit oran eğrileri ile ilgili daha önce yapılan çalışmalardanbahsedilmiştir. Öklid uzayında eğrilere ilişkin temel bilgiler, birim hızlı eğriler için Frenetformülleri ve İnvolüt – Evolüt eğri çiftlerinin özellikleri ifade edilmiştir. Öklid uzayındaki sabitoranlı eğriler, T – sabit eğriler ve N – sabit eğriler tanıtılmıştır. Son olarak, sabit oranlı İnvolüt– Evolüt eğri çiftlerine dair elde edilen yeni sonuçlar verilmiştir.Öğe 1997-2013 yılları arasında üniversite seçme ve yerleştirme sınavlarında sorulan limit sorularının Bloom Taksonomisine göre analizi ve ilköğretim matematik öğretmen adaylarının bilişsel düzeyleri(2016) Yalçınkaya, İbrahim; Eren, SevimBu araştırmanın amacı, 1997-2013 yılları arasında üniversite seçme ve yerleştirme sınavlarında (ÖSS, ÖYS, YGS, LYS) çıkmış limit sorularını Bloom Taksonomisine göre analiz etmektir. Bu sorulardan hazırlanan bir başarı testi ile adayların bilişsel düzeyleri belirlenmiş ve ayrıca hazırlanan bir form ile cinsiyet, yaş, sınıf, akademik başarı ve lise türü değişkenlerinin adayların cevapları üzerindeki etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma tarama modelindedir. 1997-2013 yılları arasında çıkmış çoktan seçmeli sorular Bloom Taksonomisine göre seviyelere ayrılmış ve bu ayırım yapılırken uzman yardımı alınarak bir başarı testi oluşturulmuştur. Başarı testine ek olarak cinsiyet, sınıf, akademik başarı ve lise türü değişkenlerini içeren bir form hazırlanıp adaylara sunulmuştur. Başarı testi Necmettin Erbakan Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi İlköğretim Matematik Öğretmenliği Programında öğrenim gören öğrencilere uygulanmıştır. Araştırmaya 1, 2 ve 3. Sınıf düzeylerinden 90 tane (78 kız ve 12 erkek) öğrenci rastgele seçilmiştir. Veri analizi sonuçlarına göre, katılımcılar en düşük başarıyı analiz düzeyinde göstermiştir. Sadece uygulama düzeyinde kız öğrencilerin erkek öğrencilerden daha başarılı olduğu tespit edilmiştir. Sınıf düzeylerine göre yapılan analiz sonuçlarına göre 2. sınıf öğrencileri kavrama düzeyinde diğer öğrencilerden daha başarılı olmuştur. Okul türü ve yaş değişkenleri bakımından adayların punanları arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Sonuç olarak, akademik başarısı yüksek öğrencilerin daha başarılı olduğu gözlenmiştir. Çalışmada bilgi seviyesindeki soruların en fazla sayıda doğru cevaplanması beklenirken uygulama seviyesindeki sorular bilgi ve kavrama seviyelerini geçerek en çok cevaplanma oranına sahip olmuştur. Bu sonuç Yenilenmiş Bloom Taksonomisini desteklemektedir. Çünkü yenilenmiş taksonomisiye göre, alt seviyeler bazen üst seviyelerden daha karmaşık olabilir. Bu şekilde Yenilenmiş Bloom Taksonomisi ile ilgili çalışmalar yapılabilir.Öğe Matematik Öğretmenlerinin Mesleki Tükenmişlik Ve İş Tatmin Düzeyleri Arasındaki İlişki(2014) Sağır, Mahmut; Ercan, Orhan; Duman, Ahmet; Bilen, KadirBu araştırmada, Kahramanmaraş il merkezinde bulunan resmi eğitim kurumlarında görev yapan matematik öğretmenlerinin iş tatmin düzeyleri ile mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır. Araştırmada, nicel yaklaşım benimsenmiş ve ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Matematik öğretmenlerinin mesleki tükenmişliklerini belirlemek amacıyla Maslach ve Jackson (1981) tarafından geliştirilen ve Ergin (1992) tarafından Türkçeye uyarlanan Maslach tükenmişlik ölçeği kullanılmıştır. Ayrıca matematik öğretmenlerinin iş tatminlerini ölçmek amacıyla Davis, Weis, England ve Lofquist (1967) tarafından geliştirilen Minnesota iş tatmini ölçeğinin kısa formu kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Kahramanmaraş İl merkezinde görev yapan ve basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle belirlenen 124 matematik öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda matematik öğretmenlerinin mesleki tükenmişliği "az düzeyde", iş tatminini ise "orta düzeyde" yaşadıkları belirlenmiştir. Ayrıca matematik öğretmenlerinin iş tatmin düzeyleri ile mesleki tükenmişlikleri arasında orta düzeyde, ters yönlü anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Bu duruma göre; iş tatmin düzeyleri yüksek matematik öğretmenlerinin mesleki tükenmişliklerinin düşük; iş tatmin düzeyleri düşük matematik öğretmenlerinin ise mesleki tükenmişliklerinin yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Öğe Free storage basis conversion over finite fields(2017) Akyıldız, Ersan; Harold, Ndangang Yampa; Sınak, AhmetRepresentation of a field element plays a crucial role in the efficiency of field arithmetic. If an efficient representation of a field element in one basis exists, then field arithmetic in the hardware and/or software implementations becomes easy. Otherwise, a basis conversion to an efficient one is searched for easier arithmetic. However, this conversion often brings a storage problem for transition matrices associated with these bases. In this paper, we study this problem for conversion between normal and polynomial bases in the extension field Fqp over Fq where q p n . We construct transition matrices that are of a special form. This provides free storage basis conversion algorithms between normal and polynomial bases, which is crucial from the implementation point of view.Öğe q-Riordan array for q-Pascal matrix and its inverse matrix(2016) Tuğlu, Naim; Yeşil, Fatma; Dziemianczuk, Maciej; Koçer, Emine GökçenIn this paper, we prove the q-analogue of the fundamental theorem of Riordan arrays. In particular, by defining two new binary operations *q and *1/q, we obtain a q-analogue of the Riordan representation of the q-Pascal matrix. In addition, by aid of the qLagrange expansion formula we get q-Riordan representation for its inverse matrix.Öğe Some approximation properties of kantorovich variant of chlodowsky operators based on q-Integer(2016) Karaisa, Ali; Aral, AliIn this paper, we introduce two different Kantorovich type generalization of the q Chlodowsky operators. For the Örst operators we give some weighted approximation theorems and a Voronovska ja type theorem. Also, we present the local approximation properties and the order of convergence for unbounded functions of these operators . For second operators, we obtain a weighted statistical approximation propert.Öğe Modified Ridge Regression Parameters: A Comparative Monte Carlo Study(2014) Asar, Yasin; Karaibrahimoğlu, Adnan; Genç, AşırIn multiple regression analysis, the independent variables should beuncorrelated within each other. If they are highly intercorrelated, thisserious problem is called multicollinearity. There are several methodsto get rid of this problem and one of the most famous one is the ridgeregression. In this paper, we will propose some modified ridge parameters. We will compare our estimators with some estimators proposedearlier according to mean squared error (MSE) criterion. All resultsare calculated by a Monte Carlo simulation. According to simulationstudy, our estimators perform better than the others in most of thesituations in the sense of MSE.
