Tenefovir disoproksil fumarat ve emtrisitabinin farmasötik preparatlarda eş zamanlı tayini için hplc tekniği ile yöntem geliştirilmesi ve merkezi kompozit dizayn ile optimizasyonu

İlaçlarda, tıbbi ve biyolojik numuneler için yeni analiz metodların geliştirilmesi, analitik kimyada araştırma konuları arasında yer almaktadır. Son zamanlarda iki veya daha fazla etkenli formülasyonlarda ve biyolojik materyallerde eş zamanlı olarak analiz metotlarının geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Geliştirilen analiz metotu ile kalite kontrol analizlerinde kullanılabilecek hızlı, kolay, kesinliği yüksek analiz metodu geliştirmek bu açıdan önemlidir. Bu amaçla karışım olarak bulunan etken maddelerin farklı bir ayırma işlemine gerek duymadan kolaylıkla miktar tayininin yapılması için yöntem geliştirilmiştir. Bu çalışmada öncelikli olarak kemometrik yaklaşımlarla yeni, hızlı ve hassas miktar tayini metodu geliştirilmiştir. Yüzey grafikleri kullanarak kısmi faktörel tasarım ile akış hızı, kolon sıcaklığı ve konsantrasyon parametreleri ile optimum değerler tespit edilmiştir. Bu sayede metot geliştirme çalışmalarında denemeler için ayrılan süre ciddi oranda azalmıştır. TDF ve EM en ideal ayımı için analiz parametrelerinin optimize edilmesinde; kolon, hareketli faz kompozisyonu, akış hzı, pH, organik çözücünü seçimi ve oranı gibi etkiler ayrıntılı bir şekilde araştırılarak optimum değerler tespit edilmiştir. Geliştirilen metodun geçerliliğinin kanıtlanması amacıyla FDA ve ICH de belirtilen kurallara göre validasyon çalışmalarında tekrarlanabilirlik, tekrarüretilebilirlik, Doğrusallık, çözelti stabilitesi, geri kazanım gibi parametreler incelenmiş ve sonuçların istatistiksel değerlendirmeleri yapılmıştır. Validasyon çalışmaları sonucunda sıvı kromatografisinde C18 250 mm x 4,6 mm 5µm kolonu kullanılarak, 25º C kolon sıcaklığı 1,2 mL/dk akış hızı, UV dedektörü ile 265 nm dalga boyu ile metot validasyonu gerçekleştirilmiştir. Bu şartlar TDF/EM alıkonma zamanları sırasıyla 4 dk ve 10 dk olarak tespit edilmiştir. Geliştirilen metodun sistem uygunluk parametleri belirlenmiş bu bilgi doğrultusunda metodun uygulanabilir olduğu tespit edilmiştir.

The development of new analytical methods for medicinal and biological samples in medicines is among the research topics in analytical chemistry. Recently, there is a need to develop methods of analysis simultaneously in two or more active formulations and biological materials. It is important from this point of view to develop a quick, easy and precise method of analysis that can be used in quality control analyzes with the developed analysis method. For this purpose, a method has been developed for the quantitative determination of the active substances in the form of mixtures without the need for a separate separation process. In this study, new, fast and precise quantification method was developed with chemometri approach. Partial factorial design has been determined optimum values with flow rate, column temperature and concentration parameters by using surface graphics. In this way, the amount of time devoted to experimentation in the development of methods has decreased dramatically. Optimization of analysis parameters for TDF and EM is the most ideal solution; column, moving phase composition, flow rate, pH, organic solvent selection and ratio were investigated in detail and optimum values were determined. In order to verify the validity of the developed method, parameters such as repeatability, reproducibility, linearity, solution stability and recovery were examined in the validation studies according to the rules specified in FDA and ICH and statistical evaluations of the results were made. As a result of the validation studies, method validation was carried out by using C18 250 mm x 4.6 mm 5 μm column in liquid chromatography, 25° C column temperature, flow rate 1.2 mL / min, UV detector with 265 nm wavelength. These conditions were determined as TDF / EM retention times of 4 min and 10 min, respectively. The system suitability parameters of the developed method are determined and it is determined that the method can be applied to this information.