SLE tanılı hastalarda fragmente QRS incelemesi

Abstract

Amaç: Sistemik lupus eritematosus (SLE) sık görülen, birçok organ ve sistem tutulumuyla seyredebilen otoimmün, kronik enflamatuvar bir hastalıktır. SLE tanılı hastalarda kardiak tutulum sıktır. Bir EKG bulgusu olan fragmante QRS (f QRS) ise myokardiyal fibrozisi göstermektedir. Çalışmamız SLE tanılı çocuk hastaların kardiyovasküler tutulum açısından fragmante QRS analizi ile değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji polikliniğine Nisan 2019 ile Nisan 2021 tarihleri arasında başvuran, Sistemik Lupus Eritamatozus (SLE) tanılı 27 hasta ve yaş, cinsiyet açısından benzer nitelikte olan 26 sağlıklı çocuk çalışmamıza dâhil edilmiştir. Hastalarımızın dosyaları geriye dönük olarak incelenmiştir. Hasta grubun laboratuvar parametreleri ve SLEDAI skorları ile birlikte tüm olguların demografik özellikleri, risk faktörleri, organ tutulumları, EKG ve EKO bulguları değerlendirilmiştir. İstatistiksel analizler için SPSS 25 paket programı kullanılmış olup p<0,05 olması anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Hasta grubunu yaşları 8,17 ile 18 (Ort. = 15,80 ± 2,63) arasında değişen 8’i (%29,6) kız, 19’u (%70,4) erkek olmak üzere toplam 27 sistemik lupus eritamamtozus (SLE) hastası, kontrol grubunu yaşları 8 ile 18 (Ort. = 14,42 ± 3,67) arasında değişen 8’i (%30,8) kız, 18’i (%69,2) erkek olmak üzere toplam 26 sağlıklı çocuk oluşturmaktadır. Hasta ve kontrol grupları arasında yaş, cinsiyet, boy, vücut kitle indeksi değerleri bakımından istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı görülmüştür. Çalışmamızda vücut ağırlığının, EKG sonuçlarında PR, P max, P dispersiyonu, QT dispersiyonu ve QTcMax değerlerinin, EKO bulgularında ise IVSd (mm), LVPWd (mm) ve SPAB (mmHg) değerlerinin hasta grubunda kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek olduğu gösterilmiştir. (p<0,05). Hastaların EKG sonuçları değerlendirildiğinde 9’unda (% 33,3) f-QRS bulgusu pozitif iken 18’inde (% 66,7) f-QRS negatiftir. f-QRS pozitif olan hastaların sadece hidroksiklorokin tedavisi alma oranlarının f-QRS negatif olanlara göre istatistiksel olarak anlamlı derecede fazla olduğu saptanmıştır (p<0,05). Ayrıca hasta grubunda SLEDAI skorları 10’un üzerinde olanların hemoglobin değerlerinin anlamlı olarak daha düşük; ESH, CRP ve trigliserit değerlerinin ise anlamlı olarak daha yüksek olduğu gösterilmiştir (p<0,05). Sonuç: SLE tanılı çocuk hastalarda fQRS literatürde daha önce çalışılmamıştır. Çalışmamızda f-QRS pozitif hastaların sadece hidroksiklorokin tedavisi alma oranlarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bulgularımızın daha kapsamlı çalışmalar ile literatüre katkı sağlamasını temenni ediyoruz

Objective:Systemic lupus erythematosus (SLE) is a common, autoimmune, chronic inflammatory disease that may affects many organs and systems. Cardiac involvement is common in patients diagnosed with SLE. Fragmented QRS (f QRS), which is an ECG finding, shows myocardial fibrosis. Our study was conducted to evaluate pediatric patients with SLE in terms of cardiovascular involvement using fragmented QRS analysis. Method: 27 patients diagnosed with Systemic Lupus erythematosus (SLE) and 26 healthy children with similar age and gender admitted to Necmettin Erbakan University Meram Medical Faculty Pediatric Nephrology outpatient clinic between April 2019 and April 2021 were included in our study. The files of our patients were analyzed retrospectively. The demographic characteristics, risk factors, organ involvement, ECG and ECHO findings of all cases were evaluated together with the laboratory parameters and SLEDAI scores of the patient group. SPSS 25 package program was used for statistical analysis and p <0.05 was considered significant. Results: The patient group included a total of 27 child with systemic lupus erythematosus, 8 (29.6%) girls and 19 (70.4%) boys, aged between 8.17 and 18 (Mean = 15.80 ± 2.63). The control group consists of a total of 26 healthy children, 8 (30.8%) girls and 18 (69.2%) boys, aged between 8 and 18 (Mean = 14.42 ± 3.67). It was observed that there was no statistically significant difference between the patient and control groups in terms of age, gender, height and body mass index values. In our study, it was found that body weight, PR, P max, P dispersion, QT dispersion and QTcMax values in ECG results and IVSd (mm), LVPWd (mm) and SPAB (mmHg) values in ECHO findings were statistically significantly higher in the patient group compared to the control group (p <0.05). When the ECG results of the patients were evaluated, the f-QRS finding was positive in 9 (33.3%), while the f-QRS finding was negative in 18 (66.7%). It was found that the rate of taking only hydroxychloroquine treatment in fQRS positive patients was statistically significantly higher than those with f-QRS negative (p <0.05). In addition, the hemoglobin values of patients with SLEDAI scores above 10 in the patient group were significantly lower; ESR, CRP and triglyceride values were shown to be significantly higher (p <0.05). Conclusion: fQRS in pediatric patients with SLE has not been studied before in the literature. In our study, it was found that the rate of receiving only hydroxychloroquine treatment was higher in fQRS positive patients. We hope that our findings will contribute to the literature with more comprehensive studies.