İbn Hazm'da akılcılık

Zahiri düşüncesi ile ön plana çıkan İbn Hazm, bir filozof olarak değerlendirilmese de felsefe ve mantık ilimlerine karşı olumlu bir tutum sergilemiştir. O zahiri tutumu gereği bir taraftan dinde olmayan hususların dine eklenmesinin bir aracı olarak gördüğü fıkhi kıyas ve te'vili eleştirmiş diğer taraftan sonucun öncüllerden zorunlu olarak çıktığı bir kıyası desteklemiş ve bunun dinen meşruluğunu ortaya koymaya çalışmıştır. Ayrıca o, tabi ve dini alanı ayrı değerlendirmekle beraber her iki alanın yöntemlerinin de ayrı olduğunu; dini alanda yetkinin vahiyde, tabi alanda yetkinin ise akla ait olduğunu düşünmektedir. Akılcı olarak değerlendirebileceğimiz bu tutumunun bir uzantısı olarak o, din-felsefe ilişkisini aynı hakikati ifade eden ayrı iki alan olarak değerlendirmektedir. Bu bağlamda onun zahiri düşüncesi de nassın dışında bir dünyanın olmadığı düşüncesinden ziyade dini alanın dışında tabi bir alanın olduğu ve bu iki alanın birbirine müdahalede bulunmadığı bir dünya görüşünü desteklemektedir.

Ibn Hazm, who came to the forefront with his zahiri thought, was not considered a philosopher at the same time, but he had a positive attitude towards the sciences of philosophy and logic. On the one hand, he criticized jurisprudential syllogism and ta'wīl, which he saw as a means of adding non-religious matters to religion, on the other hand, he supported syllogism in which the conclusion necessarily follows from the premises and tried to demonstrate its religious legitimacy. In addition, while he distinguished between the natural and religious spheres, he also thought that the methods of both spheres were different; the authority in the religious sphere belonged to revelation, while the authority in the natural sphere belonged to reason. As an extension of this attitude, which we can consider rationalist, he considers the religion-philosophy relationship as two separate fields expressing the same truth. In this context, rather than the idea that there is no world outside of revelation, his zahiri thought supports a worldview in which there is a natural sphere outside the religious sphere and these two spheres do not interfere with each other.