İslam siyaset felsefesinde riyaset imamet düşüncesi (Fârâbî-Gazâlî)

Fârâbî ve Gazâlî, İslam dünyasının siyasî olarak birliğini sağlayamadığı bir dönemde yaşamışlardır. Siyaset alanında yazdıkları eserler ve ortaya koydukları düşüncelerle mevcut problemlere çözüm getirmeye çalışmışlardır. Fârâbî ilk Müslüman siyaset düşünürlerinden biridir. Siyaset felsefesi bağlamında ortaya koyduğu düşüncelerle İslam siyaset düşüncesini sistemli bir hale getirmiştir. Bununla birlikte başkanlık konusundaki görüşleri ile ideal olanın peşinde koşmuş ve başkanlık kurumunu ve başkanı tüm ayrıntılarıyla detaylandırmıştır. Gazâlî ise imamet konusundaki görüşleri ile sultan ve halife arasındaki otorite sorununa getirdiği çözümle liderlik kavramına yeni bir boyut kazandırmıştır. Yaşadığı dönemin mevcut siyasî problemlerini göz ardı etmeden daha çok siyasetin pratik yönleriyle ilgilenmiştir. Bunu yaparken Batınîlik gibi bölücü hareketlerle mücadeleyi de sürdürerek din-siyaset-akide noktasında Ehl-i Sünnet düşüncesinin ve Müslümanların birliğinin savunucusu olmuştur.

Fârâbî and Ghazālī lived in a period when the Islamic world could not secure its political unity. They tried to solve the existing problems through the works they wrote in the field of politics and the thoughts they set forth. Fârâbî is one of the first Muslim political thinkers. He systematized the Islamic political thought by the works he produced in the context of political philosophy. At the same time, he searched for the ideal by his views on the presidency and he detailed the presidency and president in all aspects. Ghazâlî brought a new dimension to the concept of leadership with the solution it brought to the problem of the authority between the sultan and the khalifa by his views on the subject of imamate. He was interested in the practical aspects of politics without ignoring the political problems of the period of he lived. In doing so, he continued to struggle with divisive separatist movements like Batinism and became the advocate of the doctrine of the Ahl as-Sunnah and of the unity of the Muslims at the point of religion-politics-mentality.