Arkeolojik Alanlarda İnsansız Hava Aracı (İha) Kullanarak Coğrafi Bilgi Sistemi (Cbs) İçin Veri Tabanı Oluşturma: Anemurium Antik Kent Örneği

Son yıllarda birçok alanda kullanılan ve hızlı bir şekilde gelişen Coğrafi Bilgi Sistemlerinin, arkeolojik alanlarda kullanılması hem birçok çalışma için altlık oluşturmakta hem de mekânsal bir yönetim aracı olarak kullanılmaktadır. Arkeolojik alanların kalıcı kayıtlarının üretilmesi; kültürel mirasın yönetimi, korunması, planlanması, turizme elverişli hale getirilebilmesi açısından büyük yararlar sağlamaktadır. Kalıcı kayıtların ve sınırların üretilmesi için birçok yöntem kullanılmakla birlikte süreç içerisinde fotogrametri uzaktan algılama teknikleri; düşük maliyetli olması, zamandan tasarruf edilmesi ve kültür mirasları üzerinde yapılan çalışmaların temas olmaksızın tamamlanması gibi olumlu getirileri göz önünde bulundurularak tercih edilmeye başlanmıştır. Bu tez çalışması kapsamında, Anemurium Antik Kent alanında İnsansız Hava Aracı (İHA) kullanarak Sayısal Yükseklik Modeli, Ortofoto, 3B Model üretilmiştir. Bu veriler altlık olarak kullanılmış ve Coğrafi Bilgi Sistemleri için ilişkisel veri tabanı oluşturulmuştur. Böylelikle alanda bulunan tüm taş yapıların, yolların envanter çalışması yapılmış, kalıntıların niteliğine göre veri setleri oluşturulmuş, buna ek olarak antik kent alanında taş yapılar için adres niteliğinde adlandırma yapılmış ve ülke, il, ilçe, antik kent alanı sınırlarını da kapsayan ilişkisel veri tabanı oluşturulmuştur. Bu çalışmada, ülke genelinde bulunan arkeolojik alanların, İHA ve diğer uzaktan algılama teknikleri kullanılarak, envanter çalışmasının yapılması; alanın planlanması, korunması, yönetimi ve turizme katkı sağlayacak adımların atılmasına yönelik çalışmalar yapılmasının faydalı olacağı değerlendirilmiştir.

The use of Geographical Information Systems, which have been used in many fields in recent years and developed rapidly, in archaeological areas, is used both as a base for many studies and as a spatial management tool. Producing permanent records of archaeological sites; It provides great benefits in terms of management, protection, planning and making it suitable for tourism. Although many methods are used to produce permanent records and borders, over time, remote sensing techniques; It has started to be preferred considering its favorable benefits such as low cost, saving of time and completion of studies on cultural heritage without contact. Within the scope of this thesis study, digital elevation model, orthophoto and 3D model were produced by using Unmanned Aerial Vehicle (UAV) in Anemurium Ancient City area. These data were used as a base and thus a relational database was created for Geographical Information Systems. In this way, an inventory study of all stone structures and roads in the area was made, data sets were created according to the nature of the ruins, in addition to this, an address numbering was made for stone structures in the ancient city area and a relational database covering the borders of the country, province, district and ancient city area was created. Taking this study as reference, conducting an inventory study of all archaeological sites ın country using UAV and other remote sensing techniques; It was evaluated that it would be beneficial to carry out studies for the planning, protection, management of the area and taking steps that will contribute to tourism.