Okul öncesi çocuğu olan annelerin psikolojik iyi oluş, beslenme tutumu düzeyleri ve çocukların beden kütle indeksi ilişkisi

Okul öncesi dönemde çocukların sağlıklı gelişimi, ebeveynlerin özellikle de annelerin psikolojik durumu ve ebeveynlik tutumlarıyla yakından ilişkilidir. Bu çalışma, okul öncesi çocuğu olan annelerin psikolojik iyi oluş düzeyleri, beslenme sürecine ilişkin tutumlarını ve bu değişkenlerin çocukların beden kütle indeksi (BKİ) ile olan ilişkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte olan araştırma, 01.12.2023–31.03.2024 tarihleri arasında Konya ili Selçuklu ilçesindeki iki anaokulunda yürütülmüştür. Evreni 550 çocuk ve anneleri oluşturmuş, örneklem büyüklüğü G*Power ile %95 güven düzeyi ve %95 test gücü esas alınarak 266 kişi olarak belirlenmiştir. Veriler, tanıtıcı bilgi formu, “Evli Kadınlar ve Erkekler İçin Psikolojik İyi Oluş Ölçeği (PİOÖ)” ve “Beslenme Süreci Anne Tutumları Ölçeği (BSATÖ)” ile yüz yüze görüşmelerle toplanmış; çocukların boy ve ağırlıkları standardize ölçüm teknikleri ile değerlendirilerek BKİ hesaplanmıştır. Veriler SPSS 22 ile analiz edilmiş, anlamlılık düzeyi 0,05 olarak belirlenmiştir. Çalışmaya katılan 266 ebeveynin çoğunluğu lisans mezunu, evli, çalışmayan ve orta gelir düzeyindedir. Psikolojik İyi Oluş Ölçeği (PİOÖ) puanları genel olarak yüksek bulunmuş; eğitim ve gelir düzeyi ile anlamlı fark bulunmuştur. BSATÖ puanları ise orta düzeydedir ve düşük gelir grubunda olumsuz tutumlar daha yaygındır. PİOÖ ile BSATÖ arasında genellikle zayıf ve olumsuz yönde anlamlı ilişkiler saptanmış; özellikle psikolojik iyi oluş düzeyi arttıkça olumsuz beslenme tutumlarının azaldığı belirlenmiştir. Regresyon analizine göre, psikolojik iyi oluş, beslenme tutumlarının %15,8’ini açıklamaktadır. Sonuç olarak, ebeveynlerin psikolojik iyi oluş düzeyleri arttıkça çocuk beslenmesine yönelik olumsuz tutumlarının azaldığı görülmüştür. Bu nedenle ebeveynlerin özellikle düşük gelir ve düşük eğitim grubunda psikolojik iyi oluşlarının desteklenmesi, çocukların sağlıklı beslenme süreçlerini olumlu yönde etkileyebilir. Ebeveynlere yönelik psikolojik destek ve farkındalık programlarının yaygınlaştırılması önerilmektedir.

The healthy development of preschool children is closely related to the psychological well-being and parenting attitudes of parents, especially mothers. This study aims to examine the psychological well-being levels of mothers with preschool children, their attitudes towards the feeding process and the relationship between these variables and children's body mass index (BMI). The descriptive and correlational study was conducted between 01.12.2023-31.03.2024 in two kindergartens in Selçuklu district of Konya province. The population consisted of 550 children and their mothers, and the sample size was determined as 266 people based on 95% confidence level and 95% test power with G*Power. Data were collected by face-to-face interviews using a descriptive information form, the “Psychological Well-Being Scale for Married Women and Men (PBIQ)” and the “Scale of Maternal Attitudes towards the Nutrition Process (BSATÖ)”; children's height and weight were assessed with standardized measurement techniques and BMI was calculated. Data were analyzed with SPSS 22 and the significance level was set at 0.05. The majority of the 266 parents who participated in the study were bachelor's degree graduates, married, unemployed and middle-income. Psychological Well-Being Scale (PBI) scores were generally high and a significant difference was found with education and income level. On the other hand, BSATS scores were moderate and negative attitudes were more prevalent in the low-income group. Generally, weak, negative and significant relationships were found between the PBIQ and BSATS, and it was determined that negative nutrition attitudes decreased as the level of psychological well-being increased. According to regression analysis, psychological well-being explained 15.8% of nutritional attitudes. As a result, it was observed that as parents' psychological well-being levels increased, their negative attitudes towards child nutrition decreased. Therefore, supporting parents' psychological well-being, especially in low income and low-education groups, may positively affect children's healthy nutrition processes. It is recommended that psychological support and awareness programs for parents should be expanded.