İslâm ceza hukukunda had ve ta‘zîr cezaları bağlamında irtidad cezasının tahlili

Müslümanların Batı’ya karşı zayıf düştüğü, kapitalist sistemin ve Batılı “değerlerin” egemen kılınmaya çalışıldığı günümüzde İslâm dini ile ilgili birçok konu ve meseleler Batı’nın tenkitlerine maruz kalmıştır. Bu eleştirilere karşı cevap bulmaya çalışan bazı araştırmacılar, yerine göre gelenekte hiç problem teşkil etmemiş olan hükümleri, savunma psikolojisinin hâlet-i rûhiyesi ile farklı değerlendirmişler ve bu hükümlere, Batı’nın itirazlarına maruz kalmayacak bir şekilde bazen zorlama cevaplarda bulunmuşlardır. Bu tartışmalar arasında genelde ceza hukukuyla, özelde irtidad cezasıyla ilgili meseleler de nasibini almıştır. Biz de bu araştırmamızda geçmişte bir sıkıntı teşkil etmemiş, fakat günümüzde tartışmaya açılmış olan irtidadın cezasını had ve ta‘zîr cezaları bağlamında incelemeye çalıştık. Bunun için evvelâ İslâm ceza hukukuna genel bir giriş yaptık ve had ve ta‘zîr cezalarını tanıtmaya gayret ettik. Buna müteakiben nass bağlamında irtidadın cezasını tahlil ettikten sonra kadim fukahanın bu konu hakkındaki görüşlerini tespit etmeye çalıştık. Bilâhare muasır araştırmacılarından kimin, hangi görüşü, neye dayanarak benimsediğini, uygun düşündüğümüz bir tasnif çerçevesinde tetkik ettik ve bunun sonunda tezimizin genel değerlendirmesini de yaparak bu çalışmamızı bir neticeye bağlamaya çalıştık.

In this present-day when Muslims have fallen into decline in contrast to the West and an effort is made to make the capitalist system and Western “values” dominant, many topics and issues relating to Islam have been subjected to criticism by the West. Some researchers attempted to respond to these criticisms, which posed no problem traditionally, by evaluating rulings differently through a ‘siege mentality‘, occasionally giving answers in a coerced manner so as to not be subjected to any further criticism. Among these discourses, issues generally relating to criminal law, and particularly the ruling on apostasy (irtidad), have had their share. In this research, we analyse the ruling on apostasy, which did not pose a problem previously but is open to debate today, in the context of had and ta‘zîr punishments. To that end, we began with a general introduction to Islamic Criminal Law and introduced the had and ta‘zîr punishments. Secondly, after analysing the punishment for apostasy in the context of nass, we tried to determine the views of the early jurists on this issue. Thirdly, we investigated who adopted which view and on what basis from among contemporary researchers, within a classification and structure that we think is appropriate. We then concluded the study with a general evaluation of our thesis.