İşletme Anabilim Dalı Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

https://hdl.handle.net/20.500.12452/148

Listeleniyor 1 - 20 / 95

Örgütlerde değişimin gerekliliği ve örgütsel değişim yönetiminde insan kaynakları yönetiminin rolü üzerine su ve kanalizasyon işletmelerinde bir araştırma
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) Koru Kaynar, Gözde; Diken, Ahmet
Kuruluşların küreselleşmeyle beraber değişen çevreye adapte olması ve rekabet üstünlüğü sağlayabilmesi amacıyla örgüt içinde birtakım değişiklikler yapması gerekmektedir. Örgütün etkinliği ve verimliliği için de örgütteki bütün çalışanın bu değişim sürecine etkili bir şekilde katılması beklenmektedir, ancak örgütlerin yapmaya çalıştığı bu değişimlere karşı çalışanlar genelde dirençle cevap vermektedir. Bu nedenle değişimin başarıyla sonuçlanması için burada İnsan Kaynakları Yönetimi önemli bir rol üstlenir. İKY'den örgüt içinde yapılan değişimlere göre yeniden örgütün iK politikalarını düzenlemesi ve çalışanlara karşı bu dönemde maddi ve manevi açıdan daha hassas yaklaşması ve bu değişim sürecini gerektiği gibi başarıyla yönetmesi beklenir. Örgütlerde değişimin gerekliliği ve örgütsel değişim yönetiminde insan kaynakları yönetiminin rolü üzerine su ve kanalizasyon işletmelerinde bir araştırma adlı bu çalışmanın birinci bölümünde örgütlerde değişim ve değişime direnç, ikinci bölümde insan kaynakları yönetimi işlenmiş ve çalışmanın uygulama kısmında ise araştırma çerçevesinde insan kaynakları yönetiminin örgütsel değişim yönetimi üzerine etkisinin ölçülmesi için betimsel analizler, basit doğrusal ve çoklu regresyon analizleri uygulanmış olup sonuçlar değerlendirilerek araştırma doğrultusunda yorumlanmıştır. Araştırma 20 büyük şehir belediyesi su ve kanalizasyon idaresi genel müdürlüğünde yapılmış olup ana kütle büyüklüğü ortalama 20.000 kişidir. %5 hata payı, %95 güven düzeyi bağlamında 390 anket yapılmıştır. Anket uygulama yöntemi olarak yüz yüze ve telefonla anket yöntemi kullanılmıştır. Anket uygulaması ortalama 20 dk sürmüştür. Yapılan analizler sonucunda değişim yönetiminde insan kaynakları yönetimi işlevlerinin etkinliği arasında anlamlı bir ilişki görülmüştür. Bu çalışma, Literatürde insan kaynakları yönetimi ve değişim yönetimi arasındaki ilişkiyi su ve kanalizasyon işletmelerinde inceleyen ilk çalışma olması sebebiyle gelecek çalışmalara ilham kaynağı olup ışık tutması açısından önem arz etmektedir.
Aile işletmelerinde yönetim sorunları: Konya örneği
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) Kaynar, Ahmet; Diken, Ahmet
Genel olarak dünyada ve ülkemizdeki işletmeler incelendiğinde, aile işletmelerinin payının diğer işletmelere göre yüksek olduğu anlaşılmaktadır. Aile işletmelerini kısaca; bünyesinde aile, mülkiyet, işletme kavramlarını barındıran, sosyal yapılar olarak tanımlayabiliriz. Günümüzde aile işletmeleri diğer işletmelere göre daha büyük bir paya sahipken; hayat seyirleri açısından ise devamlılıklarının kısa olduğu gözlemlenmiştir. Bu durumun en önemli sebeplerinden birisi de yönetim fonksiyonlarından kaynaklanan sorunlardır. Farklı araştırmalarda farklı yönetim fonksiyonları ön plana çıkarılmış; bu çalışmada tüm yönetim fonksiyonlarının yanında işletmelerin sürdürülebilirliğine ilişkin önemli sorunlardan kuşak çatışması ve kurumsallaşmaya dikkat çekilmiştir. Aile işletmelerinin ülkelere göre farklı şekilde ekonomiye katkıları bulunmaktadır. Literatürde aile işletmeleri ile alakalı yapılmış pek çok çalışmada kurumsallaşma, finansal odaklı olma, verimlilik artışı gibi birçok soruna ışık tutan çalışma mevcuttur. Bu çalışmada, aile işletmelerinde yönetim sorunlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Konya Sanayi Bölgesindeki aile işletmelerinde ampirik bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırmada 5'li Likert ölçeğiyle hazırlanmış anket tercih edilmiştir. 411 kişiyle yüz yüze görüşülerek anket yöntemi ile toplanmış olan veriler SPSS AMOS 22 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Analizden elde edilen bulgular ışığında, aile işletmelerinde pek çok yönetim sorunları olduğu ve bu sorunların yönetim fonksiyonları ile ilişkili olduğu saptanmıştır.
Yerel yönetimlerin tarımsal desteklerinin girişimcilik eğilimine etkisi: Konya örneği
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) Kayadibi, Ömer; Diken, Ahmet
Bu araştırma; yerel yönetimlerin tarımsal faaliyette bulunan çiftçilere sağladıkları çilek fidesi desteğinin girişimcilik eğilimine etkisini ölçmeyi amaçlamaktadır. Nicel bir araştırma deseni kullanılan çalışmanın evrenini yerel yönetim tarafından 2019 yılında çilek desteği verilen çiftçiler oluşturmaktadır. Örneklem ise 2019 yılında Konya'nın 21 ilçesinde bulunan 158 mahallesindeki çiftçilik yapan 1.377 erkek ve 1.214 kadın olmak üzere toplam 2.591 çiftçi arasında kolayda (fırsat) örnekleme yöntemi ile tespit edilen 387 kişidir. Araştırmada elde edilen veriler SPSS 22.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Veriler analiz edilirken öncelikle örneklem yeterliliği değerlendirmek için Kaiser-Meyer-Olkin değeri hesaplanmış ve yeterli olduğu görülmüştür. Barlett testi ile katılımcılardan elde edilen verilerin faktör analizine uygun olup olmadığı incelenmiş ve faktör analizine uygun olduğu tespit edilmiştir. Ölçek puanlarının normal dağılıp dağılmadığının tespiti için Kolmogrow Smirnow testi yapılmıştır. Faktör yüklerinin incelenmesinin ardından girişimcilik eğilimi ölçeği birkaç alt faktör altından toplanması nedeniyle 3 alt boyutta ve destekler ölçeği de tek alt boyutta incelenmiştir. Kullanılan ölçeğin güvenilirlik analizi için Cronbach's Alpha testi yapılmıştır. Ölçeğin güvenilirlik katsayısının 1'e yakın olarak bulunduğu ve içsel tutarlılıklarının çok iyi olduğu görülmüştür. Yerel yönetim tarafından sağlanan çilek fidesi desteğinin girişimcilik eğilimi alt boyutları ile olan ilişkisinin olup olmadığı basit korelasyon ile test edilmiştir. Yerel yönetim tarafından sağlanan çilek fidesi desteği ile girişimcilik eğilimi arasında "yüksek düzeyde" bir ilişki olduğu tespit edilmesinin ardından girişimcilik alt boyutları üzerine etkisini incelemek için basit doğrusal regresyon analizi gerçekleştirilmiş ve analiz sonuçları istatistiksel olarak anlamlı olarak bulunmuştur. Çalışmanın temel hipotezi olan çilek desteği, kırsal bölgelerde girişimcilik eğilimine olumlu etkisi vardır ifadesi heveslilik, yenilikçilik ve kararlılık alt boyutları ile kabul edilmiştir.
Çok katlı pazarlama sisteminde satış temsilcilerinin memnuniyet düzeyleri: Togo örneği
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) Djado, Madjiwani; Kara, Erkan
Doğrudan pazarlamanın en aktif yöntemlerinden biri olan ve ağ pazarlaması olarak da bilinen çok katlı pazarlama, insanların günlük yaşamlarının bir parçasıdır ve günümüzde dünyanın geri kalanında olduğu gibi Afrika'da da geniş bir uygulama alanına sahiptir. Afrika'da çok katlı pazarlamanın hızlı gelişimini destekleyen faktörler arasında kentleşme, işsizlik oranı, yarı zamanlı çalışma olanakları, gelir düzeyleri, iletişim araçları ve altyapı faktörleri yer almaktadır. Bu çalışma, distribütörlerin bu faaliyeti benimseme nedenlerini ve algılarını memnuniyet açısından analiz etmiş, bu sistemde çalışan distribütörlerin hedeflerine ayrılan süre içinde ulaşılamamasının ardından memnuniyet açısından bağlılıklarını incelemiştir. Araştırma sonucu elde edilen verilere göre, Togo'da daha çok orta yaş grubunun ve erkeklerin ağırlıklı olarak bu pazarlama sisteminde çalıştığı bulunmuştur. Aynı zamanda distribütörlerin çoğu bekâr ve eğitim seviyelerinin yükseköğretim olduğu tespit edilmiştir. Analiz sonuçları ayrıca pazarlanan ürün grupları arasında en çok bakım ürünlerinin ve gıda takviyelerinin olduğunu göstermiştir. Çok katlı pazarlamanın bu kadar çok tutulmasının nedeninin, sadece giderek daha fazla insanın pasif bir gelir kaynağı ve gelirlerini tamamlamanın bir yolunu araması değil, aynı zamanda finansal özgürlüğün yanında düşük fiyatlarla ürünleri satın alma arzuları da yer almaktadır. Diğer önemli bir tespit ise distribütörlerin büyük bir çoğunluğunun bu pazarlama sisteminde elde ettiği gelir ise yaklaşık 100 ABD Doları kadardır. İstatistiksel olarak, distribütörlüğü yapılan ürünlerin günlük hayatta tüketildiği, kullanılan ürünlerin şirkete olan bağlılığı artırdığı, distribütörler için sponsor desteğinin oldukça önemli olduğu ve şirkette statü olarak ilerleme konusunda katkı sağladığı sonuçları bulunmuştur. Beklentiler ve gerçeklik arasındaki uyumsuzluk gibi bu faaliyette karşılaşabilecekleri sorunlara rağmen, distribütörler arasında çok katlı pazarlamaya belirli bir bağlılık kaydedilmiştir.
Sermaye yapısı kararlarının bankaların finansal performansı üzerine etkileri: Afganistan bankacılık sektörü üzerine bir uygulama
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) Sadeq Oghlo, Bashir Ahmad; Salur, Mehmet Nuri
İşletmelerin sermaye yapısı, işletmelerin kullandığı sermaye kaynaklarına bağlı olarak oluşur. Bir işletme sermaye elde etmek için öz sermaye, borç veya her ikisini de kullanabilir. İşletmenin sermaye yapısı, kullanılan öz sermaye ve borç kombinasyonuna dayanır. Finansman kararları, işletmenin performansıyla önemli ölçüde ilişkilidir. Bu çalışmada, 2015-2020 yılları arasında Afganistan'daki bankacılık sektöründe yer alan bankaların sermaye yapısının finansal performansı üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırmada, bankaların finansal performansını değerlendirmek için kullanılan aktif karlılığı (ROA), özsermaye karlılığı (ROE) ve net faiz marjı (NIM) gibi göstergeler bağımlı değişkenler olarak ele alınmış; sermaye yapısını yansıtan borç oranı ve borç/özkaynak oranı ise bağımsız değişkenler olarak değerlendirilmiştir. Verilerin analizi için SPSS yazılımı kullanılarak normallik testi, tanımlayıcı istatistiksel analizi ve regresyon analizi uygulanmıştır. 2015-2020 yılları arasındaki Afganistan bankacılık sektörü verilerine dayanarak elde edilen sonuçlar, sermaye yapısının bankaların finansal performansı üzerindeki etkisinin farklılık gösterdiğini göstermektedir. Aktif karlılığı (ROA) ve net faiz marjı (NIM) üzerinde sermaye yapısının anlamlı etkisi olduğunu ve özsermaye karlılığı (ROE) üzerinde anlamlı etkisi olmadığını göstermektedir.
İslami finans eğitiminde yaşanan zorluklar ve çıkış yolları: Yükseköğretim programları açısından ampirik bir değerlendirme
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) Kaynar, Zülfiye; Akten Çürük, Suna
Sektörel gelişimine paralel olarak, Türkiye'de İslami finans eğitimine son yıllarda yoğun bir ilgi söz konusudur. Bununla birlikte eğitim sürecinde yaşanan birçok sorun ve zorluk bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, yükseköğretim düzeyinde yaşanan bu sorunları tespit etmek ve çözüm yollarını ortaya koymaktır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi benimsenmiş olup, veriler mülakat yöntemi ile elde edilmiş ve içerik analizine tabi tutulmuştur. Çalışmanın amacı kapsamında Konya, İstanbul, Bursa, Sakarya ve Ankara gibi İslami finans eğitimlerinin ön planda olduğu illerdeki üniversitelerde bu alanda eğitim gören öğrenciler ve eğitim veren akademisyenler ile toplamda 30 görüşme yapılmıştır. Veri analiz sürecinde MAXQDA 2022 programı kullanılmıştır. Sonuçta, a) Ders materyali eksikliği, b) Standart ve kademeli bir eğitim müfredatının bulunmaması, c) Akademik çalışmalardaki tek düzelik/benzerlik, d) Eğitmenlerin niteliği ve sayısındaki yetersizlikler, e) Öğrenci profili (heterojen) ve kalitesi, f) Mezuniyet sonrası istihdam sorunu ve g) Alana yönelik ideolojik bakış olmak üzere 7 sorun kategorisi belirlenmiştir. Çözüm yolları ise; a) Standart ve kademeli bir eğitim müfredatının hazırlanması, b) Eğitimcilerin eğitimi ve yetkinliğinin artırımı, c) Sektör-kamu-üniversiteler arası ortak çalışma platformlarının oluşturulması ve bilimsel yayın sayısının artırılması, d) Ulusal ve uluslararası akademik faaliyetlerin yaygınlaşması ve lisans/lisansüstü program sayısının artırılması, e) Verilen eğitimlerin pratik olması; sektöre, piyasaya, insanlara dokunması ve sorunlara çözüm sunması, f) Alana yönelik farkındalık yaratımı, finansal okuryazarlık ve siyasi destek sağlanması, g) Alanın akademik unvan ve atamalarda ayrı bir disiplin olarak kabulü, h) Lisans programları için denklik verilmesi olmak üzere 8 kategoride ifade edilmiştir. Bulguların, yükseköğretim kurumlarının yetkili birimlerinin, sektör temsilcilerinin ve ilgili kamu otoritelerinin alana yönelik kararlarına değer katması beklenmektedir.
Çalışanların dijital dönüşüme bakış açısının, motivasyon ve performansa etkisi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) Doğan Kahraman, Emel; Erdirençelebi, Meral
Dünya genelinde büyük bir hızla gelişme gösteren dijital çağ, tüm sektörlerde dijital dönüşüm yaşanmasına yol açmaktadır. Dijital çağın gereği her alanda yaşanılan bu hızlı dönüşüme işletmelerde ayak uydurmak zorundadırlar. Dijital çağın işletmelere sağladığı çeşitli avantajların yanı sıra Covid-19 pandemi süreci gibi beklenmeyen etkenler sürdürülebilirlik için dönüşümün artık bir tercih değil zorunluluk olduğunu göstermiştir. Sürdürülebilirlik için işletmelerde dijitalleşme temelli bir dönüşüm yol haritası belirlenmesi, tüm iş süreçlerinin ve tüm paydaşlarla ilişkilerin revize edilmesi gerekmektedir. İç paydaşlar olan çalışanların tüm iş süreçlerinde aktif olabilmeleri için dijital dönüşüme bakış açılarının belirlenmesi gerekmektedir. Eksikliklerin belirlenerek tamamlanması ile çalışan motivasyonunun ve performanslarının arttırılması sayesinde, sürdürülebilir rekabet üstünlüğü sağlanmasına destek olunabilecektir. Bu araştırmada işletme çalışanlarının dijital dönüşüme bakış açısının, motivasyon ve performansa etkisi araştırılmıştır. Araştırmaya 350 beyaz yakalı çalışan katılım sağlamıştır. Temel amaca bağlı olarak araştırma modeli ve hipotezleri oluşturulmuştur. Temel amaç doğrultusunda Bolu İlinde faaliyet gösteren Sanayi ve Ticaret Odası'na kayıtlı işletmelerden nicel araştırma yöntemi tekniklerinden anket tekniği ile veriler toplanmıştır. SPSS programı ile veriler analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda araştırma başında geliştirilen hipotezlerin doğru olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın neticesinde dijital dönüşümün çalışanların motivasyon ve performanslarına pozitif yönde etki ettiği görülmüştür.
Adli muhasebe ile banka iç denetimi arasındaki ilişki: Vak'a analizi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) Uyanık, Mehmet; Salur, Mehmet Nuri
1980'li yıllarda yaşanan ve skandal olarak nitelenen uluslararası ve büyük ölçekli muhasebe hileleri ve yolsuzluklar (Enron, Arthur Andersen vb.) muhasebe ve denetimin önemini göstermiş ve öncelikle Amerika'da, "Forensic Accounting" olarak bilinen ve Türkçemize "Adli Muhasebe" olarak çevrilen özel bir muhasebe ve denetim mesleğini gündeme getirmiştir. Amerikan Sermaye Piyasası Kurulu (SEC)'in yaptığı düzenlemeler ve çıkarılan yasalarla, olumsuz durumların tekrar yaşanmaması için adli muhasebeciler şirketlerde istihdam edilmeye başlanmıştır. Ülkemizde henüz bir meslek olarak faaliyet göstermeyen adli muhasebe ile ilgili olarak literatürde çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmamızda, adli muhasebe ile iç denetim ilişkisi özellikle iç denetimin en eski ve sektörün öncüsü olarak kabul gören banka iç denetimi (banka müfettişleri) ilişkisi ortaya konulmak istenmiş olup, banka müfettişlerinin çalışmaları verilerek adli muhasebe tanımı ve faaliyetleri ile uygunluğu gösterilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın adli muhasebenin tanım ve tarifi ile eğitim ve mesleki formasyonu için yapılacak çalışmalara katkı sağlayacağı değerlendirilmiştir.
BIST imalat sektörü şirketleri için finansal oranların temel eksen faktör analizi ile sınıflandırılması
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) Al-Galal, Raid Hasan Abdo Naji; Kahraman, Ümran Münire
Finansal analizin firmalar için kaçınılmaz bir gereklilik olduğu söylenebilir. Bir firmanın, yönetim kurulu, yatırımcıları, kreditörleri ve firma ile ilgilenen her kimse, firmanın gerçek finansal durumunu ortaya çıkarmak için finansal analize başvurabilir. Finansal analiz yapmak için çeşitli yöntemler vardır, bunlardan en yaygın olanı finansal oranların incelenmesidir. Literatürde yer alan birçok finansal oran vardır ve bunların çoğu arasında korelasyon söz konusu olmaktadır. Ayrıca, çok fazla sayıda finansal orana başvurmak doğru ve güvenilir sonuçlar anlamına gelmez. Değişkenler topluluğun varyansının büyük bir kısmını açıklayacak az sayıda yeni değişkenleri türetmek istatiksel analizler için daha avantajlıdır. Bu çalışma BIST İmalat Sektörü Şirketleri için finansal oranların temel eksen faktör analiziyle sınıflandırılmasını ve bağımsız yeni değişkenler olarak ifade edilmesini amaçlamaktadır. Bu amaca ulaşmak için finansal analizden bahsedilip, faktör analizine dair bilgiler verilmiştir. Bunun yanında, imalat sektöründe faaliyet gösteren 186 firmanın verileri derlenerek, SPSS programında temel eksen faktör analizini kullanarak analiz edilmiştir. Sonuç olarak, temel eksen faktör analiz yöntemi kullanılarak beş faktör çıkarılmış ve 22 finansal oran bu beş faktöre dağıtılmıştır. Bu faktörler örneklemin toplam varyansının %67,24'ünü açıklamaktadır. Varimax yöntemi kullanılarak ortogonal döndürme işlemi gerçekleştirildikten sonra faktör doygunluğu sonuçları okunarak, örneklem büyüklüğüne uygun doygunluk elde edilen finansal oran sayısının 16 finansal oran olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca ilgili taraflara BIST'te işlem gören herhangi bir imalat sanayi şirketinin finansal durumunu analiz ederken bu çalışmada elde edilen 16 oranın kullanılması önerilebilirken, farklı sektörler arasında karşılaştırmalı bir çalışma yapılması ve bu sektörlerdeki varyansı mümkün olduğunca açıklayan uygun oranların bulunması da çalışmayı zenginleştirecektir.
İşyerinde zorbalık ve ayrılma niyeti: Algılanan örgütsel desteğin moderatörlük etkisi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) Bütün, Hatice; Karayel, Selçuk
Bu tez çalışmasında işyerlerinde oldukça sık karşılaşılan sorunlardan birisi olan işyeri zorbalığının işten ayrılma niyetine etkisi ve algılanan örgütsel desteğin bu etkide moderatör etkisinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda araştırmanın örneklemi, Konya ilinde hizmet sektöründe faaliyet gösteren bir kamu kurumundan seçilmiştir. 423 personelin katıldığı çalışmada veriler, anket yöntemiyle toplanmıştır. Anketler aracılığıyla toplanan verilerin güvenirlik ve normallik analizleri yapılmış olup teorik olarak oluşturulan hipotezlerin test edilmesi noktasında korelasyon ve regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Gerçekleştirilen hipotez testleri neticesinde işyeri zorbalığının işten ayrılma niyetini pozitif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra ulaşılan bulgular; algılanan örgütsel desteğin işten ayrılma niyetini negatif yönde etkilediğini göstermiştir. Moderatör değişken rolüne ilişkin gerçekleştirilen hipotez testinde; işyeri zorbalığı ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide algılanan örgütsel desteğin düzenleyici değişken rolü üstlenmediği yani moderatör etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca çalışma yapılan kurumda işyeri zorbalığına maruz kalma oranı, 30,9 olarak bulunmuştur. Alan yazında bahsi geçen değişkenlerin birlikte ele alındığı çalışmaların az sayıda olması, araştırmanın önemini artırmakta olup; bulguların, konu hakkında çalışma yapacak olan araştırmacılara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Dış ticaret işlemlerinin uluslararası muhasebe ve finansal raporlama standartlarına göre muhasebeleştirilmesi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) Kama, Arteekoh; Çetin, Hüseyin
Günümüzde, uluslararası ticaret büyük bir ilgi odağı haline gelmiştir. İşletmeler, artan rekabet koşullarında yerel pazarlara alternatif olarak yurtdışı piyasaları en iyi seçenek olarak değerlendirmektedir. Aynı zamanda, devletler dış ticareti desteklemede ve bununla ilerlemekte olan ülkelerde ödemelerdeki açıklık bu şekilde kapatılmaya çalışılmaktadır. Dünya ticaret hacmine bakıldığında, sürekli olarak artan bir eğilim gösteren Dünya ihracat hacmi, uluslararası ticarete verilen önemin arttığını göstermektedir. Bu çalışmada, ülkemizde dış ticaret işlemlerinde öncelikli olarak kullanılan bazı standartlar incelenmiştir. Bu standartlar arasında, stokların muhasebeleştirilmesini düzenleyen UMS 2, kur değişim etkilerini ele alan UMS 21, borçlanma maliyetlerini kapsayan UMS 23 ve müşteri sözleşmelerinden kaynaklanan hasılatı düzenleyen UFRS 15 yer almaktadır. Bu standartlar, yapılan işlemlerin bu standartlara uygun bir şekilde nasıl muhasebeleştirilmesi gerektiğini belirlemeyi amaçlamaktadır. İncelenen standartlar, dış ticaret işlemlerinin finansal raporlamasında uygulanması gereken kuralları ve yönergeleri sunar. Bu standartların amacı, işlemlerin doğru ve şeffaf bir şekilde kaydedilmesini, finansal tablolarda tutarlılık ve karşılaştırılabilirlik sağlanmasını sağlamaktır. Bu şekilde, dış ticaret işlemlerinde finansal raporlama ve muhasebe uygulamalarının standartlara uygun ve tutarlı bir şekilde gerçekleştirilmesi hedeflenmiştir.
Örgütsel bağlılık ve kurumsal kültür ilişkisi: Hizmet sektöründe çalışanlar üzerine bir araştırma
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) Küçükkeskin, Merve; Diken, Ahmet
Örgütsel bağlılık, çalışanların çalıştıkları örgütün amaçları ile değerlerini kabul ederek bu amaçlar ve değerler uğruna çaba sarf etmesi ve örgütte kalmayı istemesi olarak tanımlanmaktadır. Kurumsal kültür ise işletmedeki çalışanların zamanla geliştirdikleri birtakım grup normlarıdır. Bu grup normları, çalışanların alışılagelmiş davranış biçimleri olup herkes tarafından farkına varılmadan gerçekleştirilen eylemlerdir. Aynı zamanda kurumsal kültür, kurum çalışanlarına farklı bir kimlik kazandırıp çalışanların kuruma olan aidiyetlerinin artmasına yardım ederek çalışanlar tarafından paylaşılan değer, tutum, inanç ve varsayımlar ile çalışanların beklentilerini, duygularını ve etkileşimlerini ortaya koymaktadır. Bu çalışmanın amacı, Konya ili merkez ilçelerdeki belediyeler ile otel işletmelerinde çalışan orta ve üst düzey yöneticilerin örgütsel bağlılıkları ile kurumsal kültürleri arasında anlamlı bir ilişkiye sahip olup olmadığının araştırılmasıdır. Örgütsel bağlılık ile kurumsal kültür arasındaki ilişkinin araştırılmasına yönelik olarak yapılan bu çalışmada kurumsal bir özellik arz eden belediyeler yine kurumsal yapıdaki dört ve beş yıldızlı olan otel işletmeleri tercih edilmiştir. Konya ili merkez ilçelerde bulunan belediyeler ile otel işletmelerinde çalışan orta ve üst düzey yöneticiler olmak üzere toplam 402 adet anket uygulanmıştır. Araştırmada kurum kültürü ile örgütsel bağlılığın personelin cinsiyetine göre değişmediği saptanmıştır. Ancak kurum kültürünün alt boyutları ile örgütsel bağlılığın alt boyutları arasında değişik etki ilişkileri olduğu araştırma neticesinde tespit edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda araştırmadaki katılımcıların çalışma sektörüne göre kurumsal kültürleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmadığı tespit edilmiştir. Belediyelerde çalışan orta ve üst düzey yöneticiler ve otel işletmelerinde çalışan orta ve üst düzey yöneticilerin kurumsal kültür düşünceleri arasında önemli farklılık bulunmazken, bu işletmelerin çalışanlarının örgütsel bağlılıkları arasında önemli farklılık bulunmuştur. Aynı zamanda belediyelerde çalışan orta ve üst düzey yöneticilerin örgütsel bağlılıklarının otel işletmesi çalışanlarına oranla daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Araştırmaya katılan çalışanların örgütsel bağlılık ve kurumsal kültürleri arasında anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur.
Kurumsal yönetimin banka performansı üzerindeki etkisi: Türkiye'deki katılım bankaları üzerine bir araştırma
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022) Mercan, Şeyma; Parlakkaya, Raif
Bu çalışmanın amacı katılım bankalarının kurumsal yönetim değişkenleri ile finansal performansları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmamızda 2018-2021 yılları arasını kapsayan çeyrek dönem verileri Türkiye'de faaliyet gösteren 6 katılım bankasının yıllık faaliyet raporlarından toplanarak istatistiki veri haline getirilmiştir. Literatürdeki ulusal ve uluslararası çalışmaların değişkenleri dikkate alınarak çalışmada kullanılacak değişkenler belirlenmiştir. Bağımlı değişkenler; hisse başına kazanç (EPS), varlık getirisi oranı (ROA) ve öz sermaye getirisi (ROE), bağımsız değişkenler ise firma yaşı, yönetim kurulu büyüklüğü, danışma kurulu büyüklüğü, işletme büyüklüğü (aktif büyüklük) olarak belirlenmiştir. Çalışmada Panel Veri Analiz Yöntemi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, hisse başına kazanç ve öz sermaye karlılığı oranı ile danışma kurulu ile finansal performansı arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Yönetim kurulu büyüklüğü ile negatif ve anlamsız bir ilişki tespit edilmiştir.
Türkiye'deki Afgan göçmenlerin girişimcilik sürecinde sosyal sermayenin etkisi: İstanbul ve Konya örneği üzerine nitel bir araştırma
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022) Afkarı, Rana; Arıcıoğlu, Mustafa Atilla
Son yıllarda teknolojinin gelişmesine ve küreselleşmenin artışına bağlı olarak göç, göçmen girşimci ve sosyal sermaye gibi kavramların özellikle ekonomi ve sosyoloji alanındaki çalışmalarda önemli bir araştırma konusu olarak görülmektedir. Uluslararası literatürde göçmen girişimci ve göçmen girişimci ile bağlantılı olan sosyal sermaye kavramı incelenmiştir. Ayrıca, tezin konusu olan Afgan göçmen girişimciler ile ilgili Türkiye’de ve dünya genelinde çok az çalışmalar bulunmaktadır. Bu kapsamda yıllardır iç savaş, Taliban baskısı, ırksal çatışma, ekonomik ve siyasi sıkıntılardan dolayı Türkiye’ye gelen göçmen girişimcilik faaliyetlerinin oluşumları ve oluşum sürecinde sosyal sermayeye etkisi üzerine çalışması, analiz edilmesi çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Bu çalışma toplam 3 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde göç, göçmen, Afgan göçmen kavramları teorik olarak incelenmiştir. İkinci bölümde girişim, girşimci ,göçmen girişimci ve sosyal sermaye kavramları ele alınmıştır. Son bölümde ise Türkiye’deki Afgan göçmen girişimciler üzerine bir alan araştırması gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın amacına ulaşmak için Konya ve İstanbul’da yerleşen göçmen girişimciler ile yarı yapılandırılmış mülakat yöntemi kullanılmıştır. Yapılan mülakatlar,7 göçmen girişimci ile ile yüz yüze gerçekleşirken 8 girişimci ile uzaktan online olarak gerçekleşmiştir. Bu iki şehirde bulunan Afgan girişimcilerden elde edilen bulgulara göre Afgan girişimcilerin ihtiyaç temelli girişimciler olduğu, girişim kararının alınması bakımından sosyal sermayenin büyük önem taşıdığı, çevresine, kendi toplumunun yapısına, yörelerine güvenerek girişimde bulunmaları ve girişim sonrası hem Afganlar hem de Türkler tarafından benimsendiği sonucuna varılmıştır. Buna ek olarak, girişimcilerin toplum tarafından saygıları artmıştır ve güvenilir kişi olarak bilinmişlerdir.
İnovasyon faaliyetleri ve işletme performans etkinliği: BIST tekstil sektörü üzerine bir uygulama
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022) Karagöz, Beyzanur; Kahraman, Ümran Münire
Günümüzde hızla gelişmekte olan küresel rekabet ortamında sürdürülebilir olma amacıyla hareket ederek içerisinde bulundukları piyasada varlıklarını sürdürmeye çalışan işletmeleri her geçen gün değişmekte olan müşteri istek ve ihtiyaçlarına cevap verebilecek bunun yanında amaçlara uygunluk derecesi yüksek ve müşteri açısından artı değer yaratabilecek yeni ürün ve hizmet talepleri konusunda yönlendiren bir anlayış günümüz rekabet stratejilerinin belirlenmesinde oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Bu durum işletmelerin müşterilere yeni ürün ve hizmet sunmalarını bir zorunluluk haline getirmektedir. Böylece inovasyon kavramının önemi artan rekabet ortamı ile daha da güçlenmektedir. Günümüz koşullarında bütün sektörler açısından rekabet ortamı olmazsa olmazlardandır. Bu açıdan bakıldığı zaman böyle bir ortamda işletmelerin performanslarını daha etkin ve verimli bir hale getirerek sürdürülebilir rekabet avantajı sağlayabilmesinin en etkin yolunun inovatif faaliyetler ve inovasyon stratejileri olduğunu söylemek mümkündür. Bu nedenle yapılan bu çalışmada BİST Tekstil Sektöründe faaliyet gösteren 12 tekstil firmasının aynı tarihlerde kullanmış oldukları ve AR-GE harcamalarının da içerisinde yer aldığı çeşitli girdi ve çıktı değerleri birbirleriyle kıyaslanarak etkinlik dereceleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışma kapsamında söz konusu firmaların kamuoyuna açıklamış oldukları 2019-2020 yılları resmi faaliyet raporlarındaki verilerinden yararlanılmıştır. Çalışma kapsamında göreli etkinlik araştırması yapmayı hedefleyen ve firma yöneticilerine farkındalık kazandırabilecek parametrik olmayan bir teknik olan veri zarflama analizi kullanılmıştır.
Firmaların kredi kullanım oranlarına göre kümeleme analizi ile finansal performans değerlendirmesi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022) Fıtrat, Massoud; Kahraman, Ümran Münire
Bu çalışmada firmaların kredi kullanma düzeyine göre finansal performans göstergelerinin gruplanma gösterip göstermediği incelenmiştir. Ayrıca, kredi kullanma düzeyi ile finansal performans ilişkisi pozitif veya negatif yönlü olmasına göre de ele alınmıştır. Çalışmada Kamuyu Aydınlatma Platformunda yer alan 100 firmanın 2021 yılı mali tabloları incelenmiştir. Bu firmaların mali tabloları kullanılarak kredi kullanım düzeyine göre finansal performansı değerlendirilmiştir. Kısa vadeli yabancı kaynaklar oranı kredi kullanım oranı olarak varsayılmıştır. Çalışmada kredi kullanım oranının, özsermaye kârlılık oranı, aktif kârlılık oranı, net kâr oranı ve cari oran değişkenlerine olan etkisi araştırılmıştır. Araştırma yöntemi olarak kümeleme analizi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda şirketlerin kredi kullanım oranlarına göre sınıflandırılmasında, kullanılan finansal oranların tamamının anlamlı olduğu görülmüştür. Sonuç olarak firmaların sermaye yapısındaki kredi kullanım miktarının özsermaye kârlılık, aktif kârlılık, net kâr ve cari oranı negatif etkilediği sonucuna varılmıştır.
Örgütsel güvenin oluşumunda bir deneyim olarak örgütsel hafızanın etkisi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022) Ateşalp, Zeliha; Arıcıoğlu, Mustafa Atilla
Bu araştırmada, bireylerin örgütsel güvenlerinin oluşumunda örgütsel hafızanın etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yapılan araştırmada nicel yöntemler kullanılmış ve bir üniversitenin akademik kadrolarında görev yapan 73 kadın, 127 erkek toplam 200 kişiye anket uygulanmıştır. Araştırmanın sonunda, bireylerin örgütsel hafızalarının örgütsel güvenlerinden daha yüksek olduğu, bireylerin en çok kurum yöneticilerine ve en az örgütün ya da kurumun kendisine güven duydukları ve en çok mesleki bilgilerinin en az ise sektörel bilgilerinin bulunduğu belirlenmiştir. Ayrıca, bireylerin örgütsel güven (cinsiyet hariç) ve örgütsel hafıza düzeylerinin bazı sosyo-demografik özelliklerine göre farklılıklar gösterdiği ve örgütsel güven ve örgütsel hafıza düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü korelasyon ilişkilerinin bulunduğu tespit edilmiştir.
Risk yönetimi ve finansal performans ilişkisi: Türkiye'de faaliyet gösteren katılım bankalarında bir araştırma
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022) Külünkoğlu, Mehmet Zahid; Parlakkaya, Raif
Finans sektörü ülkelerin ekonomik gelişimleri için büyük öneme sahiptir. Türkiye’de mevduat, kalkınma ve yatırım bankalarından oluşan bankacılık sektörüne, son yıllarda önemli bir büyüme yakalayan katılım bankaları eklenmiştir. Faizsiz bankacılık çerçevesinde faaliyet gösteren katılım bankaları, sektöre alternatif finansal ürünler ve hizmetler sunmaktadır. Her finans kuruluşunda olduğu gibi katılım bankaları da çeşitli riskler ile karşı karşıyadır. Bu risklerin yönetilmesi, bankanın faaliyetlerinin sürdürülebilir olması için hayati önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de faaliyet gösteren katılım bankalarında risk yönetiminin finansal performans üzerindeki etkilerini değerlendirmektir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde, öncelikle risk ve risk yönetimi kavramları incelenmiştir. Risk çeşitleri, çeşitli risk yönetim enstrümanları ve risk yönetimine ilişkin çeşitli bakış açıları değerlendirilmiştir. İkinci bölümde, katılım bankacılığı temel ilkelerine değinilmiş, faaliyet yapısı ve sektöre sunduğu alternatif finansal ürünler hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca, katılım bankaları ile konvansiyonel bankaların farkları incelenmiştir. Üçüncü bölümde risk yönetimi ve finansal performans arasındaki ilişki Panel Veri Analizi yöntemi ile incelenmiştir. Hedef kitle, Türkiye’de faaliyet gösteren beş katılım bankasıdır. Çalışmada kullanılan veriler, bahse konu bankaların yıllık raporlarından elde edilmiştir. Veriler çeyreklik olup, Mart 2016-Aralık 2020 dönemlerini kapsamaktadır. Risk yönetiminin en temel amacı, bankaların finansal performansını artırmaktır. Bu çalışmada, Sermaye Yeterlilik Oranı, Likidite Riski ve Kredi Riskinin, Aktif Karlılık ve Özsermaye Karlılığına etkisi araştırılmıştır. Sonuç olarak, risk yönetimi ve finansal performans arasında güçlü bir pozitifi ilişki tespit edilmiştir.
Covıd-19'un turizm faaliyetlerine etkisi: Türkiye örneği
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022) Kodaş, Şevket; Kahraman, Ümran Münire
İnsanlık tarihi boyunca pek çok salgın hastalık ortaya çıkmış ve bu salgınlardan bazıları bölgesel olarak etkili olup etkileri geçici iken bazıları ise pandemi halinde tüm dünyayı etkileyerek insanlık tarihinde pek çok sonuç doğurmuştur. Bu salgın hastalıklardan en son yaşanılan COVID-19 salgınıdır. COVID-19 kısa süre içinde dünyanın hemen hemen her yerinde görülmüş ve başta turizm sektörü olmak üzere her sektörü etkilemiştir. Bu çalışma salgından en çok etkilenen sektörlerden olan turizm sektörü üzerinde COVID-19’un etkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır. BIST 100 endeksinde işlem gören ve Turizm sektöründe faaliyet gösteren 8 şirketin incelendiği çalışmada 2008-2021 yılları arasında şirketlerin yayınladığı finansal tablolardan yararlanarak bazı finansal göstergeler elde edilmiş ve panel veri regresyon analizi yapılmıştır. Bağımlı değişken olan faaliyet karlılığı üzerinde bağımsız değişkenlerin etkisi incelenmiş ve işletmelerin finansal yapısının güçlü olmasının önemi ortaya çıkmıştır. 21. yüzyılda artan salgın hastalıklara yenisinin eklenme olasılığı, büyük savaşların yaşanma ihtimalleri, doğal afetlerin her zaman yaşanma riski turizm sektörünün ihtiyatlı olma ihtiyacını artırmakla birlikte işletmelerin finansal yapılarının güçlü olması olası şoklara karşı işletmeleri daha dirençli yapmaktadır.
Elektronik ticaret kullanımında tüketicilerin tercihlerini etkileyen faktörler ile ilgili Konya üniversitelerinde çalışan akademik ve idari personel üzerine bir araştırma
(Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022) Güleç, Muhammed Emin; Diken, Ahmet
Bu araştırma; internet üzerinden alışveriş yapan kullanıcıların alışveriş tutumları ile bazı değişkenler arasındaki durumu ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Nicel yöntemlerden tarama modeli ile tasarlanan araştırmanın örneklemini Konya İlindeki üniversitelerde görev yapan 375 akademik ve idari personel oluşturmaktadır. Veriler, “E-ticarete Yönelik Tutum Ölçeği” ile toplanmış ve SPSS 25.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda; katılımcıların e-ticaret tutum düzeyi “iyi” olarak belirlenmiştir. Ayrıca katılımcıların internette alışveriş sitelerini kullanmayı kolay bulduklarını ancak çok güvenilir bulmadıklarını göstermiştir. Katılımcıların e-ticarete yönelik tutum düzeylerinin cinsiyete göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermediği, eğitim ve görev durumlarının, günlük ortalama internet kullanım sürelerinin, internete bağlanırken kullanılan cihazın, internet üzerinden alışveriş yapma durumu, sıklığı ve güvenlikle ilgili endişe durumlarına göre anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir.

Güncel Gönderiler