Yazar "Karaca, Muhammed Abdulbaki" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 2 / 2
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Ebeveyn Eğitim Programının Erken Çocukluk Dönemindeki Otizmli Çocuğa Sahip Ebeveynlerin Eğitsel Yeterliklerine Etkisinin İncelenmesi(Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2021) Karaca, Muhammed Abdulbaki; Sarı, HakanOtizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan öğrenciler için eğitim programlarının planlanması, gözden geçirilmesi gerekmekte ve ebeveynlerin tüm bu süreçlerde ortak olarak yer alması önerilmektedir (Cavkaytar, 2017). Ancak OSB’li bireylerin tanılanması süreci sonrasında ebeveynlerin çocuklarının gelişimiyle ilgili neler yapabileceğine ve karşılaşılan güçlüklerle nasıl başa çıkabileceklerine yönelik formal ve informal eğitsel destek kaynaklarının yetersiz olduğu bilinmektedir (Sarı, Atbaşı & Çitil, 2017). Bununla birlikte, ebeveynlerin sorumluluklarının ve aile içi rollerin farklılaşması, henüz yeni tanı almış çocuklar için neler yapabileceğine ilişkin yetersizlik, ebeveynler için önemli derecede stres kaynakları haline gelmektedir (Ardıç, 2013). Yapılan yurt içi ve yurt dışı araştırmaların önemli kısmının ebeveynlerin depresyonla ve sosyal destek algılarıyla ilgili olduğu bilinmektedir (Gönen, Yıkmış & Halil, 2020; Ludlow, Skelly & Rohleder, 2011; Özkubat Özdemir, Selimoğlu, & Töret, 2014). Erken çocukluk döneminde OSB’li çocuğu olan ebeveynlerin eğitsel gereksinimlerinin giderilmesine yönelik eğitim programlarının geliştirilmesi ve uygulanmasına ilişkin çalışmaların ise ülkemizde sınırlı olduğu görülmektedir (Sarı ve Karaca,2016). Whittingham, K., Sofronoff, K., Sheffield, J., & Sanders, M. R. (2009) ebeveyn yeterliğini ebeveynlerin, ebeveynlik becerileriyle ilgili eğitsel yeterliği olarak tanımlamaktadır. Dolayısıyla, bu araştırmanın amacı, “Otizmli Çocuğu Olan Ebeveynlere Yönelik Eğitim Programının” (OÇEP) erken çocukluk dönemindeki otizmli çocuğa sahip ebeveynlerin eğitsel yeterliklerine etkisinin incelenmesidir. Araştırmada nitel ve nicel araştırma deseninin birlikte yürütüldüğü sıralı karma modeli kullanılmıştır. Araştırmanın birinci aşamasında, erken çocukluk döneminde otizmli çocuğu olan ebeveynlerin çocuklarının eğitimine yönelik eğitsel yeterliklerine ilişkin ihtiyaçlarının belirlenmesi amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden görüşme yöntemi içerisinde yer alan yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmaya Konya ilinde ikamet eden 20 ebeveyn katılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz tekniğiyle analiz edilmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında OÇEP geliştirilmiştir. Bu aşamada Öntest-Sontest Kontrol Gruplu Deneysel Model ile araştırma sürecinde geliştirilen veri toplama araçlarından “Otizmli Çocuğa Sahip Ebeveynlerin Eğitsel Becerilerine İlişkin Yeterlik Ölçeği” (EEBYÖ) ve “Ebeveynlerin Eğitsel Yeterliklerine Yönelik Kontrol Listesi” (EEYKL) kullanılmıştır. EEYKL aracılığıyla ebeveynlerin eğitsel becerilerine ilişkin yeterlikleri gözlenmiştir. EEYKL aracılığıyla elde edilen veriler grafiksel olarak analiz edilirken, EEBYÖ aracılığıyla elde edilen veriler t testi istatistik teknikleri aracılığıyla analiz edilmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında 25’i kontrol grubunda, 25’i ise deney grubunda olmak üzere, erken çocukluk döneminde otizmli çocuğa sahip 50 ebeveyn yer almıştır. OÇEP sonrasında, deney grubunda yer alan 25 ebeveynden sosyal geçerlik verileri toplanmıştır. Araştırmanın sonucunda, 1) OÇEP’e katılan ve katılmayan ebeveynlerin EEBYÖ alt boyutlarından bilişsel beceriler, dil ve iletişim becerileri, özbakım becerileri sosyal ve duygusal beceriler, psikomotor beceriler ve problem davranışlarla baş edebilmelerine sağlamalarına ilişkin beceriler öğretebilmelerine yönelik öntest ve sontest puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark olduğu (p˂0,05) bulunmuştur. OÇEP’e katılan ve katılmayan ebeveynlerin EEYKL aracılığıyla, eğitsel yeterlikleri incelendiğinde, yine tüm alt boyutlarda deney grubundaki ebeveyn yeterliğinde gelişim gözlemlenirken kontrol grubunda herhangi bir gelişim gözlenmemiştir. Dolayısıyla erken çocukluk döneminde OSB’li çocuğu olan ebeveynler için geliştirilen ebeveyn eğitim programının, ebeveynlerin eğitsel yeterliklerinin gelişiminde etkili program olduğu ortaya çıkmaktadır. 2) Araştırma sonucunda sosyal geçerlik bulguları incelendiğinde; ebeveynler eğitim programının süreci, amacı ve etkisine yönelik olumlu görüş bildirmişlerdir. Ayrıca otizmli çocuklarının eğitimine yönelik kendi yeterliklerinin arttığını belirtmişlerdir.Öğe Kaynaştırma eğitimi programının öğretmenlerin kaynaştırma uygulamalarındaki mesleki yeterliliklerine etkisi(Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2018) Karaca, Muhammed Abdulbaki; Sarı, HakanBu araştırmanın amacı kaynaştırma eğitimi programının öğretmenlerin kaynaştırma uygulamalarındaki mesleki yeterliliklerine etkisini ortaya çıkarmaktadır. Araştırma nicel araştırma yöntemleri ve nitel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma yöntemle desenlenmiştir. Araştırmanın birinci aşamasında öğretmenlerin kaynaştırma eğitimiyle ilgili bilgi yeterlik düzeylerinin anlaşılmasında nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Kaynaştırma sınıfında çalışan 35 öğretmenle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmış, veriler Betimsel Analiz Tekniğiyle analiz edilmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında ise programın uygulanması ve değerlendirilmesinde, nicel araştırma desenlerinden Ön test Son Test Kontrol Gruplu Deneysel Desen kullanılmıştır. Kontrol ve deney grubunda toplam 126 öğretmen yer almıştır. Deney grubundaki 63 öğretmen için yarı yapılandırılmış görüşmelerden alınan bulgular dikkate alınarak Sarı ve Karaca (2018) tarafından geliştirilen 'Öğretmen İçin Kaynaştırma Yeterlik Eğitim Programı' uygulanmıştır. Yine Karaca ve Sarı (2018) tarafından geliştirilen 'Öğretmenler İçin Kaynaştırmayla İlgili Mesleki Yeterlik Gelişimi Ölçeğiyle' ilgili geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış ölçeğin genel Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı .97.7 olarak ortaya çıkmıştır. Deney ve Kontrol grubundaki öğretmenlere geliştirilen ölçek ön test ve son test olarak uygulanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen veriler SPSS programına girilmiştir. iv Kontrol grubundaki öğretmenlerden istatistik olarak anlamlı bir farklılık görülmezken, deney grubundaki öğretmenlerin ön test ve son test puanları arasında anlamlı bir farklılık olduğu ortaya çıkmıştır [t(62 )=8.548 p<0.01]. Dolayısıyla Öğretmen İçin Kaynaştırma Yeterlik Eğitim Programı öğretmenlerin kaynaştırmayla ilgili mesleki yeterliklerini artırmada etkili olduğu ortaya çıkmıştır.
