Yazar "Tekin, Gülnur" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Örgütsel adaletin, intikam ve affetme davranışları ile ilişkilendirilmesi: Hemşireler üzerinde bir uygulama
    (Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2019) Tekin, Gülnur; Kaya, Şerife Didem
    Sağlık kurumları karmaşık, acil, ertelenemez ve hata kabul etmeyen yapılar olması sebebiyle çoğu hizmet işletmesinden ayrı bir yere sahiptir. Sağlık kurumlarında ise hemşireler verilen hizmetin üretiminde önemli bir rol oynamaktadırlar. Hemşirelerin kurumlarındaki adalet algıları onların örgütlerine karşı olumlu ve olumsuz tutum geliştirebilmelerine neden olabilmektedir. Örgütsel adalet, çalışanların iş ortamlarında kendilerine hakkaniyetli davranılıp davranılmadığı üzerine oluşan algılarıdır. İntikam, mağdurun zarar görmesinden dolayı zarara sebep olan tarafı zarara uğratması veya cezalandırmasıdır. Affetme ise, bireyin kendisini zarar uğratanlara karşı duyduğu öfke ve intikam duygularını bırakması, içsel ve duygusal yaralarının iyileşmesidir. Bu araştırmanın amacı, Türkiye'de fiilen çalışmakta olan hemşirelerin örgütsel adalet algılarının, intikam ve affetme davranışları ile ilişkilendirilmesi ve bu ilişkinin iki model yardımıyla betimlenmesidir. Araştırma genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Çalışmanın evrenini 2016 TÜİK verilerine göre Türkiye genelinde çalışmakta olan 152.952 hemşire oluşturmaktadır. 0,05 örneklem hatasına göre çalışmanın örneklemi 384 olarak belirlenmiş, fakat çalışmada 411 hemşireye ulaşılmıştır. Verilerin toplanması 30 Ekim-30 Haziran 2017 tarihleri arasını kapsamaktadır. Veri toplama araçları olarak Donovan ve ark. (1998) tarafından geliştirilen Wasti (2001) tarafından Türkçeye geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılan Örgütsel Adalet Ölçeği, Stuckkless ve Goranson (1992) tarafından geliştirilen Satıcı ve ark. (2015) tarafından Türkçeye geçerlik ve güvenirliği yapılan İntikam Ölçeği, Berry ve ark. (2005) tarafından geliştirilen Sarıçam ve Akın (2013) tarafından Türkçeye geçerlik ve güvenirliği yapılan Affedicilik Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS programından yararlanılarak; yüzde, ortalama, standart sapma, t testi ve ANOVA testi yapılmıştır. LISREL programı ile Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ve Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) yapılmıştır. Çalışmada örgütsel adaletin amirlerle ilişkiler boyutu ve çalışanlarla ilişkiler boyutunun intikam ve affetme davranışlarını etkilemesi üzerine iki model tasarlanmıştır. Tasarlanan bu modeller ise YEM analizi ile doğrulanmıştır. Araştırmaya katılanların %83,7'i kadın ve %16,3'ü erkeklerden olmak üzere toplamda 411 hemşireden oluşmaktadır. Ortalama değerleri hemşirelerin cinsiyete göre intikam davranışı; medeni durum ve yaşa göre affetme davranışı; tecrübe yılına göre intikam ve affetme; çalışılan birim değişkenine göre toplam örgütsel adalet ve alt boyutları arasında anlamlı düzeyde fark çıkmıştır (p<0,05). Erkeklerin (x ̅=61,3) kadınlara (x ̅= 56,2) göre daha intikamcı, evli (x ̅= 32,7) bireylerin ise bekârlara (x ̅= 31,1) göre daha affedici oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Yaş gruplarında 29 ve üzeri yaş grubu daha affedici olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Tecrübe yılı karşılaştırmasında 23 yıl ve üzeri çalışma süresindeki hemşirelerin daha intikamcı olduğu ortaya çıkmıştır. Çalışılan birime yönelik karşılaştırmalarda da örgütsel adalet algısı en düşük birim cerrahi birimler olduğu saptanmıştır. Örgütsel adalet/amirlerle ilişkiler ile intikam ve affetme davranışı YEM yol şemasına ve elde edilen regresyon değerlerine göre amirlerle ilişki, affetme davranışını pozitif yönde %19 oranında etkilerken (R2=0,19); intikam davranışını negatif yönde %13 oranında etkilediği (R2=0,13) saptanmıştır. Örgütsel adalet/çalışanlarla ilişkiler ile intikam ve affetme davranışı YEM yol şemasına ve elde edilen regresyon değerlerine göre örgütsel adalet/çalışanlarla ilişki durumu affetme davranışını pozitif yönde %16 oranında etkilerken (R2 = 0,16), intikam davranışını negatif yönde %25 oranında etkilediği (R2= 0,25) sonucuna ulaşılmıştır. Bulgulara göre tasarlanan iki model de doğrulanmaktadır. Buna göre hemşirelerin örgütsel adalet algılamalarının intikam üzerinde negatif ve affetme üzerinde pozitif etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.