Bir üniversite hastanesine başvuran hastalarda siberkondri ve sağlık okuryazarlığı düzeylerinin değerlendirilmesi
| dc.contributor.advisor | Demirbaş, Nur | |
| dc.contributor.author | Teken, Muhammed Tahir | |
| dc.date.accessioned | 2023-06-23T07:33:26Z | |
| dc.date.available | 2023-06-23T07:33:26Z | |
| dc.date.issued | 2023 | en_US |
| dc.date.submitted | 2023 | |
| dc.department | NEÜ, Meram Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri, Aile Hekimliği Anabilim Dalı | en_US |
| dc.description.abstract | Amaç: Siberkondri genel olarak "sağlık ve tıbbi web sitelerini ziyaret ederek sağlığının durumu ile ilgili asılsız endişe duymak" olarak tanımlanmaktadır. Sağlık okuryazarlığı ise bireylerin sağlık risklerini azaltmak ve yaşam kalitelerini artırmak için, sağlıkla ilgili bilgi ve kavramları aramaya, anlamaya, değerlendirmeye ve kullanmaya yönelik sahip olduğu beceriler olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada amaç Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Hastanesine başvuran hastalarda siberkondri şiddeti ve sağlık okuryazarlığı düzeylerinin belirlenmesi, hastaların sosyodemografik özellikleri ile siberkondri ve sağlık okuryazarlığı arasındaki ilişkinin ortaya konmasıdır. Gereç ve yöntem: Bu çalışma 2022-2023 akademik yılları arasında yapılmış tanımlayıcı ve kesitsel tipte bir çalışmadır. Çalışmaya Meram Tıp Fakültesi Hastanesine herhangi bir nedenle başvurmuş 18-65 yaş aralığındaki 381 hasta dahil edildi. Hastalarla yüz yüze görüşme sağlanarak ve sözlü onamları alınarak anket formları dolduruldu. Anket formu; sosyodemografik bilgi formu, Siberkondri Şiddeti Ölçeği Kısa Formu (SSÖ) ve Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği- Kısa Formu (SOY)'dan oluşmaktaydı. Elde edilen veriler SPSS (Statistical Package for Social Sciences for Windows) 22 programı kullanılarak analiz edildi. p<0,05 değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Bulgular: Katılımcıların %32,54 (n=124)'ü erkek, %53,28 (n=203)'i yüksekokul/üniversite eğitim düzeyinde ve %49,34'ü halen çalışmaktaydı. Hastaların ortalama yaşı ise 32,55±11,0 (min=18 maks=65) yıl idi. Katılımcıların %46,19'u (n=176) hekiminden tetkik istediklerini, %46,71(n=178)'sı COVID-19 nedeniyle internet sağlık araştırmalarının arttırdığını ifade etti. Hastalık ve şikayetleri ile ilgili internette her zaman araştırma yapanların oranı %57,48 (n=219), bazen araştırma yaptığını ifade edenlerinki ise %23,88(n=70) idi. İnternette sağlıkla ilgili edinilen bilgilere güvenmeyenlerin oranı %33,85 (n=129), emin olmayanların da %48,81 (n=186) idi. Hastaların toplam %91,59 (n=349)'u sosyal medya kullanmaktaydı. Eğitim düzeyi ilkokul-ortaokul olanların siberkondri şiddeti, hem lise mezunu olanlardan (p=0,033) hem de eğitim düzeyi yüksekokul-üniversite olanlardan (p=0,010) daha düşük idi. Dahili bölümlere kıyasla cerrahi bir bölüme başvurmuş olanların (p=0,045), hastane ve doktor seçiminde internetten yararlanmayanlara göre yararlananların (p=0,011), şikayetiyle ilgili internette araştırma yapmayanlara göre yapanların (p<0,001), internetteki sağlıkla ilgili bilgilere güvenmeyenlere göre güvenenlerin (p<0,001), hekiminden tetkik istemeyenelere göre isteyenlerin (p=0,010), hekim önerisi dışında ilaç kullanmayanlara göre kullananların (p=0,002), COVID-19'dan etkilenmeyenlere göre etkilenmiş olanların (p<0,001), tanısı konulmamış bir hastalığı olduğunu düşünmeyenlere göre düşünenlerin (p=0,032) siberkondri şiddeti ölçeğinden aldığı puan daha yüksek idi. Sağlık okuryazarlığı ise evli olanlara göre bekar olanlarda (p=0,004), cerrahi bölümler değil de dahili bir bölüme başvurmuş olanlarda (p=0,022), tanısı konulmamış bir hastalığı olduğunu düşünenlere göre olmadığını düşünenlerde (p=0,002) ve genel sağlığını daha iyi tanımlayanlarda (p=0,004) daha yüksek idi. Sağlık okuryazarlığı ile siberkondri şiddeti arasında p=0,001 anlamlılık düzeyinde ve düşük derecede (r=-0,165) negatif bir korelasyon vardı. Sonuç: Sağlık okuryazarlığı ile siberkondri arasındaki negatif ilişki vardır ve bu ilişkinin büyük oranda internetteki bilgi kirliliğinden kaynaklandığını düşünmekteyiz. Sağlık okuryazarlığı genel sağlığını daha iyi tanımlayan ve bir hastalığı olmadığını düşünenlerde daha yüksekti. Ayrıca sağlık okuryazarlığının; siberkondrinin azalmasıyla ve internetin erken kullanılmaya başlanmasıyla artacağı görüldü. Siberkondriyi azaltmanın en iyi yolu ise sağlık okuryazarlığını arttırmak, internet kullanımını azaltmak veya bilinçli kullanımı teşvik etmek, internetin güvenilir bir bilgi kaynağını olmadığını öğrenmek/öğretmek ve hekime olan güveni arttırmaktan geçmektedir. Anahtar kelimeler: Siberkondri, sağlık okuryazarlığı, internet bilgi kirliliği | en_US |
| dc.description.abstract | Aim: Cyberchondria is generally defined as "having unfounded concern about the state of one's health by visiting health and medical websites". Health literacy is defined as the skills individuals have to seek, understand, evaluate and use health-related information and concepts in order to reduce health risks and increase their quality of life. The aim of this study is to determine the severity of cyberchondria and health literacy levels in patients admitted to Necmettin Erbakan University, Meram Faculty of Medicine, and to reveal the relationship between sociodemographic characteristics of patients and cyberchondria and health literacy. Materials and methods: This is a descriptive and cross-sectional study conducted between 2022-2023 academic years. A total of 381 patients, aged between 18-65 years, who applied to Meram Faculty of Medicine for any reason, were included in the study. Questionnaire forms were filled in by face-to-face interviews with the patients and obtaining their verbal consent. Survey form consisted of The sociodemographic information form, the Cyberchondria Severity Scale Short Form (CSS-12) and the Short-Form Health Literacy Instrument (HLS SF12). The obtained data were analyzed using SPSS (Statistical Package for Social Sciences for Windows 22 program). A p value of <0.05 was considered statistically significant. Results: 32.54% (n=124) of the participants were male, 53.28% (n=203) were at college/university education level and 49.34% were still working. The mean age of the patients was 32.55±11.0 (min=18 max=65) years. 46.19% (n=176) of the participants stated that they requested test from their physician, and 46.71% (n=178) stated that their online health research increased due to COVID-19. The rate of those who always searched on the internet about their disease and complaints was 57.48% (n=219), while the rate of those who stated that they sometimes did research was 23.88% (n=70). The rate of those who did not trust the information about health on the internet was 33.85% (n=129), and the rate of those who were not sure was 48.81% (n=186). A total of 91.59% (n=349) of the patients were using social media. People who used the internet (p=0.011) than those who did not use the internet in choosing a hospital and doctor, those who applied to a surgical department (p=0.045) than those who applied to internal medicine departments, people who used the internet (p=0.011) than those who did not use the internet in choosing a hospital and doctor, people who did research (p<0.001) than those who did not research their complaint on the internet, had a higher score from the cyberchondria severity scale. Compared to those who did not trust information about health on the internet, people who relied on information on the internet (p<0.001), compared to those who did not want a test from their physician (p=0.010) people who requested the test, compared to others people who used drugs without the recommendation of a physician (p=0.002), had a higher score on the cyberchondria severity scale. People affected by COVID-19 (p<0.001) than those not affected by COVID-19, people who thought they had an undiagnosed disease (p=0.032) than those who did not think they had an undiagnosed disease, had a higher cyberchondria severity. Singles compared to married people (p=0.004), those who applied to an internal medicine department (p=0.022) compared to those who applied to surgical departments, those who thought they did not have an undiagnosed disease compared to those who thought they had those disease (p=0.002), who described their general health better than those who described it worse (p=0.004) was higher health literacy scores. There was a negative correlation between health literacy and cyberchondria severity at p=0.001 significance level and low degree (r=-0.165). Conclusion: There is a negative relationship between health literacy and cyberchondria, and we think that this relationship is largely due to information pollution on the internet. Health literacy was higher in those who better described their general health and thought they did not have a disease. In addition, health literacy; It was seen that it will increase with the decrease of cyberchondria and the early use of the internet. The best way to reduce cyberchondria is to increase health literacy, reduce internet use or encourage conscious use, learn/teach that the internet is not a reliable source of information, and increase trust in physicians. Keywords: Cyberchondria, health literacy, internet information pollution | en_US |
| dc.identifier.citation | Teken. M. T. (2023). Bir üniversite hastanesine başvuran hastalarda siberkondri ve sağlık okuryazarlığı düzeylerinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış tıpta uzmanlık tezi) Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Konya. | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12452/9791 | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.subject | Siberkondri | en_US |
| dc.subject | Sağlık okuryazarlığı | en_US |
| dc.subject | İnternet bilgi kirliliği | en_US |
| dc.subject | Cyberchondria | en_US |
| dc.subject | Health literacy | en_US |
| dc.subject | Internet information pollution | en_US |
| dc.title | Bir üniversite hastanesine başvuran hastalarda siberkondri ve sağlık okuryazarlığı düzeylerinin değerlendirilmesi | en_US |
| dc.title.alternative | Evaluation of cyberchondry and health literacy levels in patients applied to a university hospital | en_US |
| dc.type | Specialist Thesis | en_US |
