Türev piyasaların hisse senedi piyasaları oynaklığına ve istikrarına etkileri: BİST 30 örneği

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2018

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Finansal piyasalarda birçok enstrüman işlem görmektedir. Bu enstrümanlardan en bilineni hisse senetleridir. Göreceli olarak daha yeni yeni popüler olmaya başlayan türev ürünler ise hisse senetlerine göre daha kapsamlı enstrümanlardandır. Hisse senetleri, vadeli işlem piyasalarında sözleşmeye konu olan varlıklar arasında gösterilebilir. Böyle bir durumda da, iki piyasa arasında bir etkileşimin olması kaçınılmaz görünmektedir. Literatürde yer alan çalışmaların büyük bir kısmı, hisse senedi endekslerinin türev piyasalarda işlem görmeye başlaması ile oynaklıklarının azaldığını göstermektedir. Bunun tam tersi sonuçlara ulaşan çalışmalar olduğu gibi iki piyasa arasında anlamlı bir etkileşimin tespit edilemediğini söyleyenler de vardır. Bu çalışmanın amacı, türev piyasa işlemleri ile hisse senedi endeksleri arasında oynaklık yayılma etkisinin olup olmadığını çok değişkenli GARCH modelleri ile analiz etmektir. Bu amaçla, 05/01/2007-27/09/2017 tarihleri arasını kapsayan günlük verilerle BİST30 endeksi ve BİST30 endeks vadeli işlem sözleşmeleri değişkenleri kullanılarak DVECH yöntemi uygulanmıştır. Diğer çalışmalardan farklı olarak, bu çalışmada zaman serilerinin frekans boyutunda da incelenmesini mümkün kılan Dalgacıklar yönteminden de yararlanılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre, ortalama denklemi bazı frekanslarda pozitif etkiye sahipken bazı frekanslarda ise anlamlı bir sonuç vermemektedir. Oynaklık yayılma etkisine bakıldığında ise, tüm seriyi kapsayan frekans haricinde genelde türev piyasadan hisse senedi piyasalarına doğru oynaklık yayılma etkisi vardır. Frekans yükseldikçe, GARCH etkisinin azaldığı, ARCH etkisinin ise arttığı gözlemlenmiştir.
Many instruments are traded on the financial markets. The stock is the most well-known instrument among those. The derivatives which are begining to become more popular recently, are more comprehensive than stocks. Stocks can be shown among the assets which are subjec to contracts in futures markets. In such a situation, it seems an inevitable interaction to ocur between these two markets.Most of the studies in the related literatüre which present results claiming that stock index volatility decreases when stocks are treaded in derivative markets. There are many studies which opposes this claim and there are also other studies claiming that there are no meaningful interactions between theese two markets. The purpose of this study is to analyze whether there is "Volatility Spreading Effect" between derivative market operations and stock indexes, as using multivariate GARCH models. For this purpose, the DVECH method was applied by using the variables of daily BİST30 index and BİST30 index futures contracts between the term 05.01.2007 – 27.09.2017. Unlike the other studies related, this study additionally uses the "Wavelets Method" which makes it possible to examine the time series in the frequency dimension. According to the results, the mean equation has a positive effect on some frequencies and does not give meaningful results on some other frequencies. When we look at the volatility spread effect, there is a general volatility spread effect from the derivative market to the stock market, except for the frequency covering all the series. It has been observed that as the frequency increases, the GARCH effect decreases and the ARCH effect increases.

Açıklama

Doktora Tezi

Anahtar Kelimeler

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Gürbüz, S. (2018). Türev piyasaların hisse senedi piyasaları oynaklığına ve istikrarına etkileri: BİST 30 örneği. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Konya.