Koroner arter hastalığı olanlarda sağlık algısı ve sigara bırakma yorgunluğunun değerlendirilmesi
Yükleniyor...
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışmada; Kardiyoloji Polikliniğine başvuran sigara içen hastalarda sigara bırakma aşamasındaki sağlık algısı ve sigara bırakma yorgunluğu düzeyini belirlemek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı tipte bir çalışma olarak planlanan bu araştırmanın evreniniTıp Fakültesi Kardiyoloji Polikliniklerine01.03.2022-31.05.2022 tarihleri arasında başvuran koroner kalp hastalığı (KAH) olup sigara içen bireyler oluşturdu.Çalışmada araştırmacılar tarafından literatür doğrultusunda hazırlanan sosyodemografik bilgi formu, Fagerström nikotin bağımlılık testi (FNBT), Sigara Bırakma Yorgunluğu Ölçeği(SBYÖ)ve Sağlık Algısı Ölçeği (SAÖ)'nin yer aldığı bir anket formu kullanıldı. Veriler Statistical PackagefortheSocialSciences (SPSS) versiyon 22.0 istatistik paket programında değerlendirildi. İstatistiksel anlamlılık p<0.05 olarak kabul edildi. Bulgular:Çalışmaya dahil edilen 180 katılımcının yaş ortalaması 47,57±10,96 (22- 65) yıl ve KAH tanı süresi ortalaması 5,47±5,26 (1-35) yıl idi. Kadınların SBYÖ'nün duygusal tükenme alt boyutu ortalama puanı (18,16±6,32), erkeklerin ortalama puanından (15,49±6,22) yüksekti (p=0,006). SBYÖ'nün karamsarlık alt boyutunda ise erkeklerin ortalama puanı (10,73±2,98), kadınların ortalama puanından (9,04±2,83) anlamlı şekilde yüksekti (p=0,001). SBYÖ'nün değersizleşme alt boyutunda çekirdek aile yapısına sahip olanları ortalama puanı (16,31±4,25), parçalanmış aileye sahip olanların (12,61±5,24) puanından yüksekti (p<0.001). Yine çekirdek aile yapısına sahip olanların SBYÖ toplam puanı ortalaması (43,02±7,45), parçalanmış aileye sahip olanlardan(38,29±8,68) istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksekti (p=0,007). Duygusal tükenme alt boyutunda çalışan bireylerin ortalama puanı (15,57±6,25), çalışmayanlardan (17,96±6,35) anlamlı olarak daha düşüktü (p=0,014). Karamsarlık alt boyutunda ise çalışan bireylerin ortalama puanı (10,57±2,76), çalışmayanlardan (9,32±3,28) anlamlı olarak daha yüksekti (p=0,008). SBYÖ toplam puanı ortalaması sigaraya başlama nedeni arkadaş etkisi olanlarda (43,93±6,52), askerlik (40,05±9,37) ve merak olanlardan(40,67±8,92) anlamlı olarak daha yüksekti (sırasıyla p=0,028; p=0,042). Karamsarlık alt boyutunda KAH tanısı sonrası sigarayı bırakıp tekrar başlayanların ortalama puanı (10,54±3,04), hiç bırakmamış olanlardan anlamlı olarak daha yüksekti (p=0,045). Duygusal tükenme alt boyutu puanları, FNBT'ye göre bağımlılık düzeylerine göre karşılaştırıldığında; yüksek bağımlılık düzeyine sahip bireylerin ortalama puanı (18,63±7,72), orta bağımlılık düzeyine sahipler (17,14±5,95) ve düşük bağımlılık düzeyine sahip bireylerden (15,61±5,79) anlamlı olarak daha yüksekti (p=0,031). FNBT skorlarına göre duygusal tükenme alt boyutu ortalamaları karşılaştırıldığında düşük bağımlılık düzeyinde olan bireylerin ortalamaları (15,61±5,79), yüksek (18,63±7,72) bağımlılık düzeyindekilerden daha düşüktü. (p=0,028). Sonuç: Bu çalışma; sigaraya başlangıç aşamasında en büyük etkenin arkadaş etkisi olduğunu ve bu bireylerde bırakma yorgunluğunun daha belirgin olduğunu, cinsiyet, çalışma durumu ,sigara bırakma sürecinde bırakma yorgunluğu toplam puanında olmasa da karamsarlık ve duygusal tükenme gibi önemli alt boyutlarda anlamlı etkenler olduğunu göstermektedir. Sigara bırakma yorgunluğu hakkında daha geniş çalışmalar yapılarak bu ölçeğin sigara bırakma polikliniklerinde kullanımının yararlı olacağına inanıyoruz.
Inthisstudy; Itwasaimedtodeterminethehealthperceptionandsmokingcessationfatiguelevel in smokingpatientswhoappliedtotheCardiologyOutpatientClinic. MaterialsandMethods:Thepopulation of thisstudy, planned as a cross-sectionalanddescriptivestudy, consisted of smokerswithcoronaryheartdisease (CAD) whoappliedtotheCardiologyPolyclinics of theFaculty of Medicinebetween 01.03.2022 and 31.05.2022. A sociodemographicinformation form preparedbytheresearchers in linewiththeliterature, Fagerströmnicotinedependence test (FNBT), SmokingCessationFatigueScale (SCFS) andHealthPerceptionScale (HPS) wereused in thestudy. Thedatawereevaluated in the Statistical PackagefortheSocialSciences (SPSS) version 22.0 statisticalpackage program. Statistical significancewasaccepted as p<0.05. Results: Themeanage of the 180 participantsincluded in thestudywas 47.57±10.96 (22-65) yearsandtheaverageduration of CAD diagnosiswas 5.47±5.26 (1-35) years. Women'smeanscore (18.16±6.32) on theemotionalexhaustionsubscale of the SCFS washigherthanmen'smeanscore (15.49±6.22) (p=0.006).Inthepessimismsub-dimension of SCFS, themeanscore of men (10.73±2.98) wassignificantlyhigherthanthemeanscore of women (9.04±2.83) (p=0.001). Themeanscore of thosewith a nuclearfamilystructure (16.31±4.25) in thedevaluationsub-dimension of the SCFS washigherthanthescore of thosewith a brokenfamily (12.61±5.24) (p<0.001).Again, themean SCFS total score of thosewith a nuclearfamilystructure (43.02±7.45) wasstatisticallysignificantlyhigherthanthat of thosewith a brokenfamily (38.29±8.68) (p=0.007). Themeanscore of workingindividuals (15.57±6.25) in theemotionalexhaustionsubscalewassignificantlylowerthanthat of non-workingindividuals (17.96±6.35) (p=0.014). Inthepessimismsub-dimension, theaveragescore of workingindividuals (10.57±2.76) wassignificantlyhigherthanthat of unemployedindividuals (9.32±3.28) (p=0.008). Themean SCFS total scorewassignificantlyhigher in thosewhosereasonsforstartingsmokingwerepeerinfluence (43.93±6.52), than in thosewhosereasonsforstartingsmokingweremilitary service (40.05±9.37) andcuriosity (40.67±8.92) (respectivelyp=0.028; p=0.042). Inthepessimismsubscale, themeanscore (10.54±3.04) of thosewhoquitsmokingafterthediagnosis of CAD andstartedsmokingagainwassignificantlyhigherthanthosewhoneverquit (p=0.045).Whenemotionalexhaustionsubscalescoresarecomparedaccordingtoaddictionlevelsaccordingto FNBT; Themeanscore of individualswithhighaddictionlevels (18.63±7.72) wassignificantlyhigherthanthosewithmediumaddictionlevels (17.14±5.95) andlowaddictionlevels (15.61±5.79) (p=0.031). Whentheemotionalexhaustionsubscaleaverageswerecomparedaccordingto FNBT scores, theaverages of individualswithlowaddictionlevels (15.61±5.79) werelowerthanthosewithhighaddictionlevels (18.63±7.72). (p=0.028). Conclusion:Thisstudy; Itshowsthatthebiggestfactor in thestartingphase of smoking is theinfluence of friendsandthatquittingfatigue is moreevident in theseindividuals, andthatgenderandemploymentstatusaresignificantfactors in importantsub-dimensionssuch as pessimismandemotionalexhaustion, although not in the total score of quittingfatigueduringthesmokingcessationprocess. Webelievethattheuse of thisscale in smokingcessationclinicswill be usefulbyconductingmoreextensivestudies on smokingcessationfatigue.
Inthisstudy; Itwasaimedtodeterminethehealthperceptionandsmokingcessationfatiguelevel in smokingpatientswhoappliedtotheCardiologyOutpatientClinic. MaterialsandMethods:Thepopulation of thisstudy, planned as a cross-sectionalanddescriptivestudy, consisted of smokerswithcoronaryheartdisease (CAD) whoappliedtotheCardiologyPolyclinics of theFaculty of Medicinebetween 01.03.2022 and 31.05.2022. A sociodemographicinformation form preparedbytheresearchers in linewiththeliterature, Fagerströmnicotinedependence test (FNBT), SmokingCessationFatigueScale (SCFS) andHealthPerceptionScale (HPS) wereused in thestudy. Thedatawereevaluated in the Statistical PackagefortheSocialSciences (SPSS) version 22.0 statisticalpackage program. Statistical significancewasaccepted as p<0.05. Results: Themeanage of the 180 participantsincluded in thestudywas 47.57±10.96 (22-65) yearsandtheaverageduration of CAD diagnosiswas 5.47±5.26 (1-35) years. Women'smeanscore (18.16±6.32) on theemotionalexhaustionsubscale of the SCFS washigherthanmen'smeanscore (15.49±6.22) (p=0.006).Inthepessimismsub-dimension of SCFS, themeanscore of men (10.73±2.98) wassignificantlyhigherthanthemeanscore of women (9.04±2.83) (p=0.001). Themeanscore of thosewith a nuclearfamilystructure (16.31±4.25) in thedevaluationsub-dimension of the SCFS washigherthanthescore of thosewith a brokenfamily (12.61±5.24) (p<0.001).Again, themean SCFS total score of thosewith a nuclearfamilystructure (43.02±7.45) wasstatisticallysignificantlyhigherthanthat of thosewith a brokenfamily (38.29±8.68) (p=0.007). Themeanscore of workingindividuals (15.57±6.25) in theemotionalexhaustionsubscalewassignificantlylowerthanthat of non-workingindividuals (17.96±6.35) (p=0.014). Inthepessimismsub-dimension, theaveragescore of workingindividuals (10.57±2.76) wassignificantlyhigherthanthat of unemployedindividuals (9.32±3.28) (p=0.008). Themean SCFS total scorewassignificantlyhigher in thosewhosereasonsforstartingsmokingwerepeerinfluence (43.93±6.52), than in thosewhosereasonsforstartingsmokingweremilitary service (40.05±9.37) andcuriosity (40.67±8.92) (respectivelyp=0.028; p=0.042). Inthepessimismsubscale, themeanscore (10.54±3.04) of thosewhoquitsmokingafterthediagnosis of CAD andstartedsmokingagainwassignificantlyhigherthanthosewhoneverquit (p=0.045).Whenemotionalexhaustionsubscalescoresarecomparedaccordingtoaddictionlevelsaccordingto FNBT; Themeanscore of individualswithhighaddictionlevels (18.63±7.72) wassignificantlyhigherthanthosewithmediumaddictionlevels (17.14±5.95) andlowaddictionlevels (15.61±5.79) (p=0.031). Whentheemotionalexhaustionsubscaleaverageswerecomparedaccordingto FNBT scores, theaverages of individualswithlowaddictionlevels (15.61±5.79) werelowerthanthosewithhighaddictionlevels (18.63±7.72). (p=0.028). Conclusion:Thisstudy; Itshowsthatthebiggestfactor in thestartingphase of smoking is theinfluence of friendsandthatquittingfatigue is moreevident in theseindividuals, andthatgenderandemploymentstatusaresignificantfactors in importantsub-dimensionssuch as pessimismandemotionalexhaustion, although not in the total score of quittingfatigueduringthesmokingcessationprocess. Webelievethattheuse of thisscale in smokingcessationclinicswill be usefulbyconductingmoreextensivestudies on smokingcessationfatigue.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Koroner arter hastalığı, Sigara bırakma yorgunluğu, Sağlık algısı, Sigara
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Tuncer, A. (2024). Koroner arter hastalığı olanlarda sağlık algısı ve sigara bırakma yorgunluğunun değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış tıpta uzmanlık tezi) Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Konya.
