Necmettin Erbakan Üniversitesi Kurumsal Akademik Arşivi
DSpace@Erbakan, Necmettin Erbakan Üniversitesi tarafından doğrudan ve dolaylı olarak yayınlanan; kitap, makale, tez, bildiri, rapor, araştırma verisi gibi tüm akademik kaynakları uluslararası standartlarda dijital ortamda depolar, Üniversitenin akademik performansını izlemeye aracılık eder, kaynakları uzun süreli saklar ve yayınların etkisini artırmak için telif haklarına uygun olarak Açık Erişime sunar.
Güncel Gönderiler
Temel meseleleriyle kıraat ve tecvid ilminde lahn olgusu
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2024) Yiğit, İdris; Öge, Ali
"Temel Meseleleriyle Kıraat ve Tecvid İlminde Lahn Olgusu" adlı çalışmada kıraat ve tecvid ilminde lahn olgusu işlenmiştir. Yapılan araştırmalar neticesinde, kıraat ve tecvid disiplinlerinin muhteviyatında lahn olgusunun çokça ele alındığı görülmüştür. Bu çerçevede lahn olgusunun sahih kıraat birikimindeki karşılığı ve tecvid ilmindeki keyfiyeti ele alınmıştır. İslâm'ın yayılmasıyla beraber Arap dilinde varlığını hissettiren lahn olgusu kıraat ilminde çeşitli şekillerde meydana gelmiştir. Arap dilinde müstakil eserlerde kendisine yer bulan söz konusu olgu, kıraat ile ilgili yazılan eserlerde konu başlıklarında ve satır aralarında belirginleşmiştir. Bilinen bir husus olmasına rağmen kıraat birikimi ile ilgili telif edilen eserlerde onu bütün yönleriyle ele alan bir çalışmanın bulunmayışı, mesele hakkında geniş çaplı bir araştırma yapılmasını önemli hale getirmiştir. Lahn olgusu; mushaf istinsâhı, kıraat vecihlerinin toplanması, istinsâh edilen mushaflar üzerinde çalışmaların yapılması, kıraat ilmi ile ilgili eserlerin telif edilmesi ve tecvid birikiminin ortaya çıkması gibi kıraat birikiminde birden fazla etkiye sahiptir. Dolayısıyla bu çalışmada söz konusu olgu merkeze alınarak alana katkıda bulunmak hedeflenmiştir.
İlahiyat fakültesinde kadın akademisyen olmak: Eğitim ve çalışma koşulları üzerine bir inceleme
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2024) Beyaz, İlknur; Erdoğan, İrfan
Bu çalışmanın amacı ilahiyat fakültelerinde çalışmakta olan kadın akademisyenlerin eğitim-öğretim faaliyetlerinde ve kariyer gelişim süreçlerinde karşılaştıkları durumları ve deneyimlerini ortaya koymaktır. Ayrıca kadın akademisyenlerin çalışma koşullarının akademik çalışmalarına, ailelerine, iletişim ve sosyal hayatlarına yansımalarını ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik desen kullanılmıştır. Necmettin Erbakan Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu İlahiyat Fakültesi ve Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden 10 kadın akademisyenin çalışma grubunu oluşturduğu araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler NVİVO Nitel Veri Analiz programı yardımıyla betimsel içerik analizine tabi tutularak çeşitli bulgular elde edilmiştir. Çalışmada kadın akademisyenlerin ilahiyat fakültesinde cinsiyet ayrımcılığı, mobbing, iltimas gibi kariyer engelleriyle karşılaştıkları; yapıları gereği iletişime açık kadın akademisyenlerin idare ve erkek akademisyenlerle üslup ve iletişime yönelik sorunlar yaşadıkları ve bazı erkek akademisyenlerin kadınlarla iletişim kurmadığı veya kısıtlı iletişim kurduğu; iş yükünün fazla olması sebebiyle bazılarının aileleriyle sorun yaşadığı ve kişisel zamanlarının olmadığı ancak kişisel zamanlarının azlığına rağmen bazı hobilere sahip akademisyenlerin de olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.
D-R-B fiilinin semantik incelenmesi ve ahkama yansıması
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2024) Noyan, Şaziye; Acar, Abdullah
Kur'an-ı Kerim bütün Müslümanların okuması ve anlaması gereken bir kitaptır. Kur'an'da yer alan ayetlerin doğru anlaşılabilmesi için ayetlerde geçen kavramların doğru anlaşılması gerekmektedir. Son dönemde doğru anlaşılmadığı için üzerinde tartışma bulunan kelimelerden birisi de "vurmak" manasındaki d-r-b fiilidir. Bu fiilin özellikle kocalarına itaat etmeyen evli kadın olursa üçüncü aşamada ona vurun şeklinde ayette zikredilmesi, İslam'da tüm kadınların dövülmesi tavsiye ediliyor, algısı oluşturulmak istenmektedir. Hâlbuki İslam ceza hukukunda bile en küçük karineden zanlı yararlanır. Dolayısıyla, evli bir kadın kocası tarafından ilkesi, ölçüsüz ve suçsuz yere cezalandırılamaz. Bununla birlikte evlilik kurumu "çok özel" bir konuma sahip olduğundan, basit şekilde çözülebilecek meselelerin dışarıya aksettirilmeden karı-koca arasında çözüme kavuşturulması da İslam aile hukukunun en bariz farklardan birisidir. D-r-b fiili hem yalın halde hem de birlikte kullanıldığı harflere ve kelimelere göre farklı anlamlar kazanabilen bir fiildir. Kur'an'da 56 ayette d-r-b harflerinden türemiş kelime ya da fiili bulunmaktadır. Bu ayetlerden 10 tane ahkâm ayetinde toplamda 11 adet d-r-b kökenli kelime bulunmaktadır. Bu çalışmada d-r-b fiilinin kullanıldığı ayetler, sözlükler, ahkâm tefsirleri kapsamında değerlendirilmiştir. Ahkâma konu olan ayetlerde istiskâ, sadaka, eşler arası geçimsizlik durumunda Kur'an'ın çözüm önerileri, savaşta Müslüman olduğunu söyleyen kimsenin durumu, yanında Müslüman kimse bulunmadan yolculukta ölen kimsenin vasiyeti, namazların kısaltılması, tesettür emri, şeriatta hilenin yeri, savaş esirlerinin durumu ve gece namazı konuları incelenmiştir. Nisa Suresi 34. ayet kapsamında karı-koca arası geçimsizlik durumuna özel olarak yer verilmiş ve bu ayetteki mananın Hz. Peygamber'in detaylı şekilde izah ettiği şekliyle basit manada ıslah amaçlı vurulması olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Evlenme aşamasındaki genç çiftlerin aile bilinci üzerine nitel bir araştırma
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2024) Tekin, Nefise; Birekul, Mehmet
Sağlıklı evliliklerin sürdürülemediği durumlarda boşanma oranlarının artması, özellikle gençlerin evlilikle ilgili beklentilerini ve evlilikten ne umduklarını incelemeyi gerekli kılmaktadır. Bu nedenle, araştırmanın temel amacı, ilk kez evlenme aşamasında olan genç çiftlerin aile bağlarına, aile rol modellerine, aile değerlerine, aileye yükledikleri anlama, evlilikle ilgili öngörülerine ve beklentilerine yönelik bir inceleme yaparak aile bilincinin ne olduğunu ortaya koymaktır. Bu çalışmada katılımcıların aileleri incelenmemiş, yalnızca aile ve evlilik bilincine yönelik düşünceleri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Araştırma kapsamında, evlenme aşamasında olan ve ilk kez evlenecek genç çiftlerin görüşleri incelenmiştir. Bu bağlamda, çiftlerin nasıl bir evlilik beklentisi içinde oldukları, evlilikle ilgili öngörüleri, aileye yükledikleri anlam, evlilik kriterlerini belirleme biçimleri, evlilik tercihlerinde aile bağlarının ve rol modellerinin etkisi ve aile değerlerinin yapacakları evliliğe yansıyıp yansımayacağı konuları saptanmıştır. Elde edilen bulgular, sosyolojik olarak çeşitli açılardan tartışılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu, Konya ilinde ikamet eden ve ilk kez evlenme aşamasında olan 10 genç çiftten oluşan 20 birey oluşturmuştur. Nitel araştırma metodolojisi kullanılarak hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu katılımcılara uygulanmış ve elde edilen bulgular bilimsel bir şekilde analiz edilerek sunulmuştur.
Kutsal imgelerin seramik sanatına yansıması
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2024) Tek, Fatma Nur; Öztürk, Mine Ülkü
"Kutsal İmgelerin Seramik Sanatına Yansıması" başlıklı tez çalışması dört bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın konusu, seramik yüzeylerde kutsal imgelerin farklı uygulama teknikleri kullanılarak yansımaları ve bu bağlamda eserler üreten sanatçıları ele alarak incelenmesi olmuştur. Birinci bölümde; tanımlara yer verilmiş, seramiğin tanımı, nereden geldiği, plastik sanatlarda kutsal imgelerin yansımaları ele alınmıştır. İkinci bölümde; seramik sanatında kutsal imge örneklerine yer verilmiştir. Tema açısından analiz edilmesi amaçlanmıştır. Üçüncü bölümde; Kutsal, Kutsalın etimolojik kelime kökeni, Kutsal İmge ve Mitoloji ele alınmıştır. Dördüncü Bölümde; Mitolojik figürler göz önünde bulundurularak seramik yüzeylerde kişisel eser çalışmaları uygulanmıştır.
