Yazar "Ay, Zahide" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 5 / 5
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe 13. Yüzyılda Anadolu'nun İslamlaşma Sürecindeki İsmaili Etkiler ve Bu Etkilerdeki Vefâilik Boyutu(2016) Ay, ZahideBu çalışmanın amacı, Moğol istilası önünden Anadolu'ya gelen Türk ve Fars dilli göçlerin oluşturduğu atmosferdeki muhtemel İsmaili etkiler konusunun Vefâi tarikatının buradaki mevcudiyeti ile bağlantılı olabileceği varsayımımızı tartışmaya açmaktır. Bu varsayımı da öncelikle Orta Asya ve İran'dan Anadolu'ya yönelen göçlerdeki heterodoks unsurlar bağlamında ele alacağız. Bunun nedeni, muhtemel İsmaililik etkisinin özellikle bu gruplar üzerinde etkili olmasıdır. Son çalışmalar, bu çevrelerden birinin lideri olan ve Babai isyanının başında yer alan Baba İlyas'ın bir Vefâi şeyhi olduğunu kanıtlamaktadır. Buradan yola çıkarak, çalışmamızın ana dayanağı olan, 16. yüzyılda karşımıza Kızılbaş adı altında çıkacak grupların önemli bir kısmının, 13. yüzyılda Anadolu'da meydana gelen Babai isyanı etrafında bir araya gelen aşiretler olduğunu, Vefâilik ile bağlantı üzerinden değerlendirmeye çalışacağız.Öğe 15.-16. yüzyıllarda Bedahşan İsmailileri arasındaki Şii-tasavvufi hareketler ve Safevî etkisi(2016) Ay, ZahideBu çalışmanın amacı, Moğol istilası sonucu İran'daki Alamut Nizarilerinin devrilmesi sonrası Nizari İsmaililerinin bir kolu olan Bedahşan İsmaililerinin, 16. yüzyıla gelindiğinde nasıl bir İsmaililik yorumuna sahip olduklarını irdelemektir, 13.-15. yüzyıllarda bütün İslam dünyasında etkili olan tasavvufi etkinin, 15. yüzyıl Bedahşanı'ndaki İsmaililik yorumunun hangi Şii eğilimli tasavvuf hareketleri kanalıyla olduğunu araştırmaktır ve bölgede üretilen şifahi malzemede yer alan Oniki İmamcı Şiilik unsurlarının, Bedahşan İsmaililiğine, bu Şii eğilimli tasavvuf akımlarının etkisinden ziyade Safevî etkisiyle girdiğini kanıtlamaya çalışmaktır. Bedahşan İsmaililiği konusu, antropolojik ve folklorik olarak son zamanlarda bir nebze çalışılıyor olsa da tarih disiplini açısından çok az çalışılan bir meseledir. Bunun en başta gelen nedeni, tarih kaynağı olarak kabul edebileceğimiz yazılı malzemeden yoksun olmasıdır. Bedahşan İsmaililiği hakkındaki malzememiz, biraz mitolojik biraz teolojik nitelikteki, zaman ve mekan belirtmeyen bölgede üretilen şifahi malzemedir. Bu çalışma, yöntem olarak sahada yaptığımız gözlem ve topladığımız bu şifahi metinlerin, tarih metodolojisine uygun olarak tetkik edilmesi sonucu meydana gelmiştir.Öğe Orta Asya’da Şiilik: Horasan, Maveraünnehir ve Bedahşan’a İsmaîlîliğin girişi ve gelişimi(2012) Ay, ZahideBu çalışmanın amacı, günümüzde Orta Asya olarak adlandırılan, geçmişte yer yer Horasan, Transoxiana, Maveraünnehir, Türkistan, Toharistan, Bedahşan gibi adlarla anılan bölgelerde genelde Şiiliğin özelde İsmaîlîliğin tarihsel gelişimini analiz etmektir. Şiiliğin öğretisel gelişimi üzerinde değil, bölgedeki tarihsel gelişimi üzerinde durulmuştur. Bu yapılırken de çalışmamızın konusu olan bölgeler ele alınmıştır. Şiiliğin Arap yarımadası, Irak ve güney batı İran bölgelerindeki gelişimi bahis konusu yapılmamıştır. Horasan ve Maveraünnehir’de IX. yüzyılın ilk yarısında yayılmaya başlayan İsmaîlîliğin bugünkü temsilcileri olan Bedahşan İsmaîlîleri ve onların geleneğindeki Nasır-ı Hüsrev ve Ahmed-i Yesevi’nin rolü üzerinde durulmuştur. Bu çalışma hazırlanırken Tarih-i Taberi, Siyasetname, el-Kamil fi’t-Tarih, Kitab el-Fihrist, Tarih-i Buhara gibi, aslında yazıldıkları dönemin bizzat tanıkları olmayan ve de saray çevrelerine yakın yazarlar tarafından yazılması sebebiyle kısmen taraflı olabilen dönemin genel kaynaklarının yanısıra; Ivanow, Stern, Lewis, Madelung, Daftary gibi bu alanın önde gelen uzmanlarının araştırma eserleri ve makalelerinden yararlanılmıştır. Bunlara ek olarak, özellikle Bedahşan bölgesi ile ilgili kısım ise, sahada yaptığımız gözlem ve şifahen topladığımız metinlere dayandırılmıştır.Öğe SHIISM IN CENTRAL ASIA: ENTRY AND DEVELOPMENT OF ISMAILISM INTO KHORASAN, TRANSOXIANA AND BADAKHSHAN(Gazi Univ, Turk Kulturu Ve Haci Bektas Veli, 2012) Ay, ZahideThe aim of this study is to analyze the historical development of Shiism in general, and Ismailism, in particular, in and around the regions which were previously called as Khorasan, Transoxiana, Mavaraunnahr, Turkistan, Toharistan, Badakhshan. The study focuses on the historical development rather than doctrinal development of Shiism. The regions in Arabian sub-continent, Iraq and south-west Iran are not included in the study. The study mainly points out the Ismailis of Badakhshan who are the present representatives of Ismailism and spread into Khorasan and Transoxiana in first half of the 19th century, and the roles of Nasir-i Khusraw and Ahmad-i Yasawi, and their tradition. While preparing this study, the main experts of the subject like Ivanow, Stern, Lewis, Madelung, Daftary were referred to, besides the main sources like Tarikh al-Taberi, Siyasat-nama, el-Kamil fi't-Tarih, Kitab el-Fihrist, Tarikh-i Bukhara, which are actually non-direct witnesses of the era they were written in and partly one-sided sources because they were written by the writers who were close to the palace environments. Additionally, the part related to Badakhshan region is based on our own observations and the oral texts collected by us from the region under discussion.Öğe Siyaset ve teoloji: Ortaçağ İsmaili teolojisinin oluşmasında siyasi gelişmelerin rolü(2013) Ay, ZahideBu çalışmanın amacı, teolojik kuralların oluşmasında siyasi geli şmelerin ne kadar belirleyici olduğuna, ortaçağ İsmaili teolojisinin oluşum örneği üzerinden dikkat çekmeye çalışmaktır. Bunu yaparken özellikle tarihsel yönteme ağırlık v erilecek, teolojik meselelere sadece siyasal gelişmelerle ilgisi dolayısıyla değinil ecektir. Bu çalışma hazırlanırken kullandığımız kaynaklar, başta Ümmü‟l-Kitab, İhvanu‟s-safâ risaleleri, Nasır-ı Hüsrev in Vech -i Din i.gibi bizzat İsmaili kaynakları olmak üzere, Taberi, Nizamülmülk, Cüveyni, Reşidüddin gibi önde gelen ortaçağ İslam yazarl arının eserlerinin yanı sıra, çoğunlukla W. Ivanow, Marshall Hodgson, Bernard Lewis, Wilfred Madelung, Farhad Daftary gibi modern İsmaili çalışmaları uzmanlarının araştırma eserleri olacaktır.
