Yazar "Bülbül Bahtiyar, Tuba" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Küçük Resim
    Öğe
    1970-1990 aralığında konut ve iç mekan özelliklerinin Kemal Sunal filmleri üzerinden okunması
    (Necmettin Erbakan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2019) Bülbül Bahtiyar, Tuba; Yaldız, Esra
    Bireylerin özel yaşam alanı olarak konutlar, iç mekân tasarımı açısından kullanıcı profilinin ve kişisel tercihlerin birincil belirleyici olduğu mekânlardır. Konutta kullanıcıların, kültürel kodları, sosyal statüsü ve gündelik yaşamlarındaki farklılıkların yansıtıcısı ise iç mekân donatılarında belirginleşmektedir. Mekân bu yönüyle kullanıcı ve eylem hakkında bilgiyi barındıran somut bir araç niteliği taşımaktadır. Somut araç olarak mekân, toplumun sosyal, kültürel, ekonomik değişimlerini birebir yansıtan sinema ile çok yönlü iletişim kurmaktadır. Sinema filminde konu, mekânla bütünleşmekte, mekânın kurgusu konuyu destekler şekilde oluşturulmaktadır. Sinema ve mekânın bir araya gelişinde, toplumsal ve kültürel yapıya, inanışa, sosyal statüye ve gündelik yaşama dair birçok bilgi izleyiciye aktarılmaktadır. Sinema ve mimarlık arakesitinde ele alınan bu çalışmanın amacı; öznel bir bakış açısı ile Türkiye'de 1970lerde yaşanan kentleşme olgusu ile birlikte, toplumsal ve sosyokültürel yapıyı, gündelik yaşamı bir konu çerçevesinde aktaran sinema filmleri üzerinden mekânları ve mekânların birbiriyle olan ilişkilerini analiz etmek, kullanıcının sosyal statüsü, eğitim ve kültür düzeyi ile ilişkili mekânın ve donatıların kullanımını incelemektir. Bu amaç doğrultusunda Türk sinemasında, toplumu birçok yönüyle yansıtan senaryoları ile dönemin sorunlarına mizah yolu ile eleştirilerde bulunabilen, sosyolojik, kültürel ve psikolojik arka planı olan ve aynı zamanda izleyiciyle arasında kuvvetli bir bağ kurabilmiş filmlerin kahramanı Kemal Sunal'ın eserleri ele alınmıştır. Tez kapsamında, Kemal Sunal'ın rol aldığı 82 filmden 1970-1990 aralığında çekilen, dönemin farklı tipteki konut mekânlarında geçen ve karşılaştırma imkanı sunan 14 filmi seçilmiştir. Seçilen film setlerinin çoğu gündelik yaşam kurguları ve mekânlarıyla, sosyal yaşam ve mekân etkileşimini gerçeğe uygun olarak yansıtmaktadır. Filmlerdeki konutlar (gerçek mekânlar); plan şemaları, mekânın tefrişi, donatıların işlevleri/eylemleri, mekân nitelikleri yönünden incelenmiştir. Filmler üzerinden yapılan değerlendirmede konut türünün seçiminde ve oluşumunda, mekânın ve mekân organizasyonunun değişiminde, donatıların ve teknolojik eşyaların tercihinde belirleyici etken; sosyo-kültürel yapı ile birlikte ekonomik gelir seviyesidir. Bunun yanı sıra mobilyalardaki ve yapı malzemelerindeki çeşitlenmeler ve gelişmeler de mekânların algısının değişmesinde etkili olmuştur.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Türkiye'de yarışma yoluyla elde edilmiş uygulamaların (1930-1980) modern mimarlık mirası kapsamında değerlendirilmesi
    (Necmettin Erbakan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2024) Bülbül Bahtiyar, Tuba; Yaldız, Esra
    Kuramsal temelleri 19. yüzyılda atılan modern koruma düşüncesinin gelişiminin ardından 20. yüzyılın sonlarıyla birlikte “modern mimarlık yapılarının” da koruma kapsamında ele alınması gündeme gelmiştir. İlk etapta DOCOMOMO başta olmak üzere UNESCO, ICOMOS ve Avrupa Konseyi gibi uluslararası koruma kuruluşları modern mimarlık mirasının korunması ve değerlendirilmesi ile ilgili çalışmalar yürütmüş ve konu ile ilgili kuramsal çerçevenin oluşturulması ve geliştirilmesine yönelik akademik çalışmalar yapılmıştır. Özellikle Avrupa ülkeleri yerel ölçekte çalışmalar yürütmeye başlamış, modern mimarlık mirasını korumaya yönelik yasaların düzenlenmesi, 20. yüzyıla özgü değerlerin ve kriterlerin tartışılması ve envanter hazırlanması gibi konuları gündemlerine almışlardır. Ancak niteliği ve niceliği ile geleneksel mimari mirastan farklılaşan bu mirasın tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de tehdit altında oluşu, gün be gün yaşanan yıkımlar konu ile ilgili çalışmalarının güncelliğini ve önemini ortaya koymaktadır. Çalışmanın kapsamı; Türkiye’nin 20. yüzyıl modern mimarlık mirası içinde yerel bir dinamik olan “mimari proje yarışmaları” olarak belirlenmiştir. Tek yapı ölçeğinden imar planları ölçeğine kadar geniş bir çerçevede ele alınabilecek yarışmalar; Türkiye’de mimarlık mesleğinin gelişmesinde, uluslararası akımların yerele entegre edilmesinde ve kentlerin çehrelerinin değişmesinde adeta lokomotif konumundadır. Çalışmanın sınırları ise; 1930-1980 yılları arasında yarışma yoluyla elde edilmiş uygulamalar olarak belirlenmiştir. Yarışmaların ilk açıldığı tarih olarak 1930 referans alınmış; 1980 yılı, askeri müdahale ile ülke genelinde yaşanan değişim, yarışma yönetmeliğinde yapılan değişiklik ve paradigma kayması sebebiyle sınır kabul edilmiştir. Çalışmada modern mimarlık mirasının tanımları, değerleri ve kriterleri; uluslararası koruma kuruluşları, uluslararası/ulusal koruma belgeleri ve örnek ülkeler üzerinden karşılaştırılmış ve sonucunda Türkiye’de yarışma projesiyle elde edilmiş uygulamaların miras değerlerini araştırmak üzere bir “değerlendirme modeli” geliştirilmiştir. Yarışmalar ise; 2021’de ISC20C ve Getty Conservation Institute iş birliği ile geliştirilen “Yirminci Yüzyıl Tarihi Tematik Çerçevesi: Miras Alanlarını Değerlendirmek için Bir Araç” başlıklı çalışma baz alınarak belirlenen sekiz tema üzerinden analiz edilmiştir. Bu temalar içinden seçilen 29 yapı; değerlendirme modelinin entegre edildiği yapı analiz fişlerine göre değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda; geliştiren bu modelin yalnızca mimari proje yarışmaları özelinde değil, Türkiye’de modern mimarlık mirası niteliğindeki yapıların taşıdıkları değerlerin analizinde de altlık olarak kullanılabileceği ortaya çıkmıştır. Ayrıca Türkiye’de modern mimarlık mirasına dair yapılacak kriter ve değer belirleme çalışmasında “yarışma projesi ile elde edilmiş olma”nın tek başına bir kriter olarak ele alınması gerektiği sonucuna varılmıştır.