Kutadgu Bilig Nüshalarında Dizine Alınmayan Sözcükler
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2018
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Türk dili tarihinde önemli bir yere sahip olan Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacib tarafındanKarahanlı Türkçesiyle kaleme alınmıştır. Asıl yazması kayıp olan eserin günümüze üç nüshasıulaşmıştır. Elimizde bulunan nüshalar; Viyana (Herat), Mısır (Kahire) ve Fergana nüshalarıdır.Nüshalar birbirinden farklı tarihlerde ve farklı merkezlerde istinsah edildikleri için her bir nüshadadiğer nüshalarda yer almayan sözcükler bulunmaktadır.Kutadgu Bilig’in metin yayınını Reşit Rahmeti Arat yapmıştır. Arat’ın ömrü vefa etmediği içinKemal Eraslan, Osman Fikri Sertkaya ve Nuri Yüce, Arat’ın hazırladığı tenkitli metni esas alarakKutadgu Bilig dizinini hazırlamışlardır. Tenkitli metinde dipnotla gösterilen bazı sözcükler dizinealınmamıştır. Bu sözcüklerin bir kısmı Türkçenin tarihî seyrindeki ses değişmeleri (/?//y/ ‘to?-’ ‘toy-’; /?//v/ ‘ya?uk’ ‘yavuk’ vb.) neticesinde, diğer bir kısmı ise müstensihin metni farklı anlamasıveya ilgili sözcüğün denk çiftini (yo?uş a?ış) kullanmayı tercih etmesi sonucunda ortaya çıkmıştır.Bu açıdan söz konusu özelliğe sahip kelimelerin de dizinde bir şekilde yer alması, Kutadgu Bilignüshalarının söz varlığının daha eksiksiz bir şekilde ortaya konulması bakımından önem arzetmektedir. Çalışmamızda Kutadgu Bilig nüshalarında bu özelliğe sahip sözcükler incelenmiştir. Sözkonusu sözcükler; Ses Değişmesinden Dolayı Dizine alınmayan Sözcükler, Dizine Alınmayan AlıntıSözcükler ve Dizine Alınmayan Türkçe Sözcükler başlıkları altında değerlendirilmiştir.
Kutadgu Bilig, which has an essential place in Turkic language and history, was writtenby Yusuf Has Hacib with Karakhanid Turkic. The original manuscript is missing three copies of thework reached to today. Copies found at our disposal; Vienna (Herat), Egypt (Cairo) and Fergana. Sincethe manuscripts are copied at different dates and in different centers, the manuscripts in eachmanuscript are not included in the other manuscripts.Kutadgu Bilig's text was published by Reşit Rahmeti Arat. Kemal Eraslan, Osman Fikri Sertkaya andNuri Yüce have prepared the Kutadgu Bilig index based on the publication prepared by Arat becauseArat's life was not enough. Some words shown with the footnote in the text were not indexed. Someof these words came to the surface as a result of the sound changes in the historical course of theTurkish(/?/ /y/ ‘to?’ ‘toy-‘ /?/ /v/ ‘ya?u?’ ‘yavuk’ etc.) as a result of their preference to use theequivalent of the corresponding meaning or related word (yo?uş a?ış). In this respect, the presenceof the words with the feature in question is also crucial in terms of putting the vocabulary of KutadguBilig copies more fully. In our work, the words we can identify with this feature in the Kutadgu Biligmanuscripts have been examined. The words; Words which not included in the index due to phoneticchange, Citation words which not found in the index and The Turkish words which are not includedin the index are evaluated under the titles.
Kutadgu Bilig, which has an essential place in Turkic language and history, was writtenby Yusuf Has Hacib with Karakhanid Turkic. The original manuscript is missing three copies of thework reached to today. Copies found at our disposal; Vienna (Herat), Egypt (Cairo) and Fergana. Sincethe manuscripts are copied at different dates and in different centers, the manuscripts in eachmanuscript are not included in the other manuscripts.Kutadgu Bilig's text was published by Reşit Rahmeti Arat. Kemal Eraslan, Osman Fikri Sertkaya andNuri Yüce have prepared the Kutadgu Bilig index based on the publication prepared by Arat becauseArat's life was not enough. Some words shown with the footnote in the text were not indexed. Someof these words came to the surface as a result of the sound changes in the historical course of theTurkish(/?/ /y/ ‘to?’ ‘toy-‘ /?/ /v/ ‘ya?u?’ ‘yavuk’ etc.) as a result of their preference to use theequivalent of the corresponding meaning or related word (yo?uş a?ış). In this respect, the presenceof the words with the feature in question is also crucial in terms of putting the vocabulary of KutadguBilig copies more fully. In our work, the words we can identify with this feature in the Kutadgu Biligmanuscripts have been examined. The words; Words which not included in the index due to phoneticchange, Citation words which not found in the index and The Turkish words which are not includedin the index are evaluated under the titles.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Dil ve Dil Bilim, Edebiyat, Folklor, Kültürel Çalışmalar, Siyasi Bilimler, Tarih, Uluslararası İlişkiler, Karakhanid Turkic, Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacib, Karahanlı Türkçesi
Kaynak
Gazi Türkiyat Türkoloji Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
0
Sayı
23
Künye
Mert, A. (2018). Kutadgu Bilig Nüshalarında Dizine Alınmayan Sözcükler. Gazi Türkiyat Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 0, 23, 221-232.
