Milli mücadele sonrasında Türk kadınına siyasal haklar tanınmasına yönelik arayışlar (1923‐1924)
Yükleniyor...
Tarih
2018
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
İkinci Meşrutiyet Döneminde kadınların dernekler yoluyla yoğun faaliyetleri, istihdamla‐
rındaki artış, eğitim imkânlarının gelişmesi, çeşitli dergiler aracılığıyla yayın hayatına
katılmaları, toplumsal statülerinde yükselmeye ve siyasal alana ilgi duymaya başlamaları
gibi sonuçları ortaya çıkarmıştır. Kadınların daha sonraki evrede Millî Mücadele’ye katkı‐
ları ise 1920’li yıllarda onların siyasal hak taleplerinin en önemli dayanağı olmuştur. Bu
yolda ilk dikkat çekici arayışlar Nisan 1923’te Milletvekili Seçim Kanunu’nun görüşmeleri
ile 1924 Anayasası’nın müzakereleri sırasında belirginleşmiştir. Dönemin bazı önemli
gazetelerinde de bu arayışlarilgiyle takip edilmiş ve desteklenmiştir. Özellikle 1924 Ana‐
yasası görüşmeleri sırasında kadınlara siyasal haklartanınması lehinde TBMM’de güçlü
bir desteğin varlığı tespit edilebilmektedir. Ancak Meclis içinde liberal ve reformcu kim‐
likleriyle bilinen bazı önemli şahsiyetlerin, kadınların siyasal hakları elde etmesinin aley‐
hinde yer almaları ve kadınların zamanla bu haklara sahip olacakları düşüncesinin mec‐
listeki tartışmalarda öne çıkması, yine Mustafa Kemal Paşa’nın kadınların eğitimi ve
annelik vazifesi konularını siyasal haklar meselesine göre öncelikli tutması, kadınların
siyasal hayata katılmalarının önünde engel teşkil etmiştir. Bu yönde diğer bir engel de
kuşkusuz 1924 yılının siyasal gündemini meşgul eden veto ve fesih hakları meseleleri
olmuştur.
Makalede telif‐tetkik eserler, dönemin TBMM tutanakları ve gazetelerinden yararlanıla‐
rak Millî Mücadele sonrası Türk kadınının siyasal hak arayışları incelenecektir.
In the Second Constitutional Period, theintensive activities of women through associations, the increase of women employment, the development of education facilities and participating to broadcasting life by means of journalsled to advancing in women socialstatus and starting to groove on politic arena. The contribution of women to the National Strugglein 1920’s constituted the most important basefortheir politicalright demand. The first noteworthy searches overthis issue becameevident with the negotiations on the parlimantary elections law and the negotiations on 1924 Constitution Act. These searches arefollowed and supported with great interest by the leading newspapers of the period. A huge support in Grand National Assembly of Turkey (GNAT) was noticed on giving politicalrightsfor women during the negotiations of on 1924 Constitution Act. But the following topics discussed at GNAT obstructed the women to join to political life: somereformer and liberal people at GNAT made a decision against women to obtaining political rights ;these deputies were in the opinion of given politicalright to women in time but not now; the preference of M. Kemal Pasha on women education and motherhood rather than giving political right to women. Another obstacleto giving politicalrightsfor women is right of veto and right of rescission seen in the political agenda of 1924. In our study, thesearch of Turkish Women on the way of getting politicalrights after National Struggle will be analyzed by examining writings and survey works and officialreports of GNAT and newspapers.
In the Second Constitutional Period, theintensive activities of women through associations, the increase of women employment, the development of education facilities and participating to broadcasting life by means of journalsled to advancing in women socialstatus and starting to groove on politic arena. The contribution of women to the National Strugglein 1920’s constituted the most important basefortheir politicalright demand. The first noteworthy searches overthis issue becameevident with the negotiations on the parlimantary elections law and the negotiations on 1924 Constitution Act. These searches arefollowed and supported with great interest by the leading newspapers of the period. A huge support in Grand National Assembly of Turkey (GNAT) was noticed on giving politicalrightsfor women during the negotiations of on 1924 Constitution Act. But the following topics discussed at GNAT obstructed the women to join to political life: somereformer and liberal people at GNAT made a decision against women to obtaining political rights ;these deputies were in the opinion of given politicalright to women in time but not now; the preference of M. Kemal Pasha on women education and motherhood rather than giving political right to women. Another obstacleto giving politicalrightsfor women is right of veto and right of rescission seen in the political agenda of 1924. In our study, thesearch of Turkish Women on the way of getting politicalrights after National Struggle will be analyzed by examining writings and survey works and officialreports of GNAT and newspapers.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Turkish women, Political rights, 1924 Constitution, GNAT, National struggle, Türk kadını, 1924 Anayasası, TBMM, Millî mücadele
Kaynak
Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
18
Sayı
18
Künye
Kaya, Y., Müezzinoğlu, E. (2018). Milli mücadele sonrasında Türk kadınına siyasal haklar tanınmasına yönelik arayışlar (1923‐1924). Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18, 18, 117-136.
