Karaman Cami hazirelerinde ve Karaman Müzesi’nde bulunan mezar taşları
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışmada Karaman il merkezinde bulunan Aktekke Camii, Hoca
Mahmud Camii, Kethane Camii, Pir Ahmed Camii, Yunus Emre Camii
hazirelerindeki ve Karaman Müzesi’nin teşhirindeki mezar taşları incelenmiştir.
İnceleme neticesinde toplamda 198 mezar taşı tespit edilmiştir. Bunlardan 156’sı
baş taşı, 34’ü ayak taşı, 4’ü şahidesi bulunmayan sembolik lahit ve 4’ü de
sandukadır. Bu mezar taşlarının tarih aralığı ise 14-20. yüzyıllardır. İncelenen
mezar taşlarından 54’ü erkek mezar taşı, 33’ü de kadın mezar taşıdır. Mezar taşları
yapı malzemesi olarak çoğunluğunda taş kullanılırken, az bir kısmında ise mermer
kullanılmıştır. İncelenen alanda toprak mezar, sembolik lahit, pehleli mezar ve
çerçeveli mezar tipleri bulunmaktadır. Erkek mezar taşlarının bazılarında sarık,
fes ve tarikat başlıkları bulunmaktadır. Başlığı olmayan mezar taşları ise üçgen
tepelikli, sivri kemer tepelikli, yarım daire kemer tepelikli, dilimli kemer tepelikli,
bitkisel tepelikli ve düze tepeliklidir. Kitabeli mezar taşlarının çoğu celi sülüs
olup, celi talik ve rika yazıları da bulunmaktadır. Mezar taşlarında kullanılan
teknikler ise kazıma ve zemin oyma teknikleridir. İncelenen alanda görülen
süsleme çeşitlerinde bitkisel motifli, geometrik motifli, nesneli ve mimari
elemanlardan süsleme elemanları vardır. Kitabeli mezar taşlarının metin analizleri
ayrıntılı bir şekilde yapılmıştır. İncelenen alandaki mezar taşları farklı
gölgelerdeki mezar taşı örnekleri ile karşılaştırılmıştır. Yapılan bu çalışma, mezar
taşlarının yapıldıkları dönemlerin ortak özelliklerini ve yerel farklılıklarını
göstermesi açısından önem arz etmektedir.
In this study, the tombstones in the burial areas of Aktekke Mosque, Hoca Mahmud Mosque, Kethane Mosque, Pir Ahmed Mosque, Yunus Emre Mosque, and the Karaman Museum in the city center of Karaman were examined. As a result of the examination, a total of 198 tombstones were identified. Of these, 156 are headstones, 34 are footstones, 4 are symbolic sarcophagi without a headstone and footstone, and 4 are sarcophagi. The date range of these tombstones is 14-20 centuries. Of the examined tombstones, there are 54 tombstones belong to a male, and there are 33 tombstones that belong to a female. Although, the most common building material of tombstones is stone, some of the tombstones are made of marble material in our study area. There are earthen tombs, symbolic sarcophagi, pehleli tombs, and framed tombs in the investigated area. Some of the male tombstones have turbans, fez, and sect heads. Headless tombstones have a triangular top, a pointed arch, a semicircular arch, a sliced arch, a vegetative or flat top. Most of the inscribed tombstones are celi sulus, and there are also celi talik and rika writings. The techniques used in tombstones are scraping and ground carving. In the ornament types seen in the studied area, there are ornamental elements with floral motifs, geometric motifs, objects, and architectural elements. The text analyses of the inscribed tombstones were made in detail. The tombstones in the studied area were compared with the tombstone samples in different shades. This study is important in terms of showing the common characteristics and local differences of the tombstones of the periods they were made.
In this study, the tombstones in the burial areas of Aktekke Mosque, Hoca Mahmud Mosque, Kethane Mosque, Pir Ahmed Mosque, Yunus Emre Mosque, and the Karaman Museum in the city center of Karaman were examined. As a result of the examination, a total of 198 tombstones were identified. Of these, 156 are headstones, 34 are footstones, 4 are symbolic sarcophagi without a headstone and footstone, and 4 are sarcophagi. The date range of these tombstones is 14-20 centuries. Of the examined tombstones, there are 54 tombstones belong to a male, and there are 33 tombstones that belong to a female. Although, the most common building material of tombstones is stone, some of the tombstones are made of marble material in our study area. There are earthen tombs, symbolic sarcophagi, pehleli tombs, and framed tombs in the investigated area. Some of the male tombstones have turbans, fez, and sect heads. Headless tombstones have a triangular top, a pointed arch, a semicircular arch, a sliced arch, a vegetative or flat top. Most of the inscribed tombstones are celi sulus, and there are also celi talik and rika writings. The techniques used in tombstones are scraping and ground carving. In the ornament types seen in the studied area, there are ornamental elements with floral motifs, geometric motifs, objects, and architectural elements. The text analyses of the inscribed tombstones were made in detail. The tombstones in the studied area were compared with the tombstone samples in different shades. This study is important in terms of showing the common characteristics and local differences of the tombstones of the periods they were made.
Açıklama
Doktora Tezi
Anahtar Kelimeler
Karaman Cami Hazireleri, Karaman Müzesi, Mezar Taşları, Karaman Mosque, Karaman Museum, Gravestones, Tombstones, Mosques' Burial Areas
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Ünlerşen, H. (2023). Karaman Cami hazirelerinde ve Karaman Müzesi’nde bulunan mezar taşları. (Yayımlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı Koleksiyonu, Konya.
