Tip 1 diyabetes mellitus tanılı çocuklarda metabolik parametrelerin ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi

Küçük Resim Yok

Tarih

2024

Yazarlar

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Tip 1 diyabetes mellitus (T1DM), pankreatik β hücrelerinin genellikle otoimmün yıkımı nedeniyle insülin üretiminin durduğu endokrin bir bozukluktur. Bu hastalarda hiperglisemi ve ketozise yol açar. T1DM ile takip edilen hastaların hem kişiye bağlı tedavi modaliteleri açısından hem de akut ve kronik komplikasyonlar açısından yaşam kalitesi önemli ölçüde olumsuz etkilenmektedir. Çocukluk çağı hastalıklarında sağ kalım oranlarının artması kronik hastalığı olan çocukların değerlendirilmesinde yaşam kalitesini önemli bir kavram haline getirmektedir. Kronik hastalıklar ve tedavisi, bireyin yaşam tarzında değişikliklere neden olduğu için yaşam kalitesini doğrudan etkilemektedir. Biz de T1DM ile takipli hastaların yaşam kalitesini değerlendirmek için PedsQL 3.0 diyabet ölçeğinin dilimiz için geçerlik ve güvenirlik alınmış versiyonu kullanıldı. Çalışmamız 2023 yılında Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinoloji polikliniğine başvuran 8-12 yaşları arasındaki T1DM tanısı almış 96 hastayı kapsamaktadır. Bunlardan %51,0’ı kız (n=49), %49,0’ı (n=47) erkekti. Kız ve erkek hastaların PedsQL 3.0 diyabet ölçeğine göre yaşam kalitesi karşılaştırıldığında benzer bulgular elde edildi. Günlük kan şekeri ölçümü 5 ve üzerinde olan hastaların yaşam kalitesi göreceli olarak kötüydü. Hastaların açlık kan şekerine göre yaşam kalitesi değerlendirildiğinde 140 mg/dl ve üzeri açlık kan şekeri olan hastaların göreceli olarak yaşam kalitesi daha kötüydü. Hemoglobin A1C (HbA1C) değeri %9 ve üstünde olan hastaların ölçekten aldıkları puan daha yüksek ve yaşam kaliteleri daha düşüktü. Diyabet hastalarında en sık görülen ek hastalıklar %47,5 ile çölyak hastalığı, %26,3 ile Haşimato tiroiditi olarak görüldü. Hastaların yaşam kalitesi, anne ve babanın eğitim düzeyleri ve aylık gelirlerine göre karşılaştırıldı. Annesi ilkokul mezunu olan hastaların yaşam kalitesi diğer gruplara göre daha iyiydi. Babanın eğitim düzeyi ve aylık gelire göre hastaların yaşam kalitesi karşılaştırıldığında anlamlı bir farklılık bulunmadı. Tüm sonuçlar ele alındığında T1DM ile takip edilen hastalarda her poliklinik muayenesinde çalışmamızda kullanılan anket veya diğer anketlerle yaşam kalitesi skoru değerlendirilmeli ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen değiştirilebilir etkenler üzerine yoğunlaşmalı ve hastaya ona yönelik tedavi ve önermeler yapılmalıdır.
Type 1 diabetes mellitus (T1DM) is an endocrine disorder where insulin production ceases due to autoimmune destruction of pancreatic β cells. This leads to hyperglycemia and ketosis in affected individuals. Patients with T1DM experience significantly reduced quality of life both in terms of personal treatment modalities and acute/chronic complications. The increase in survival rates in childhood diseases has made the evaluation of quality of life a significant concept in assessing children with chronic illnesses. Chronic diseases and their treatments directly impact quality of life due to changes in lifestyle. In our study, the validated and reliable version of the PedsQL 3.0 diabetes scale was used to assess the quality of life of patients monitored with T1DM. Our study includes 96 patients diagnosed with type 1 diabetes between the ages of 8-12 who presented to the Pediatric Endocrinology outpatient clinic of Necmettin Erbakan University Faculty of Medicine in 2023. Of these, 51.0% were female (n=49), and 49.0% were male (n=47). Similar findings were obtained when comparing the quality of life according to the PedsQL 3.0 diabetes scale between male and female patients. Patients with daily blood sugar measurements of 5 or above had relatively poor quality of life. Patients with fasting blood sugar levels of 140 mg/dl or above had relatively worse quality of life. Patients with Hemoglobin A1C (HbA1C) levels of %9 or above had higher scores on the scale and lower quality of life. The most common additional diseases observed in diabetic patients were celiac disease (47.5%) and Hashimoto's thyroiditis (26.3%). The quality of life of patients was compared according to the educational levels of their parents and their monthly income. Patients whose mothers had completed primary education had better quality of life compared to other groups. There was no significant difference in the quality of life of patients based on the father's education level or monthly income. Considering all the results, it is important to assess the quality of life score using the questionnaire used in our study or other similar questionnaires at each clinic visit of patients followed with T1DM. Attention should be focused on modifiable factors that negatively affect quality of life, and treatment and recommendations should be tailored to the patient.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Tip 1 diyabetes mellitus, Type 1 diabetes mellitus, PedsQL 3.0 diyabet ölçeği, PedsQL 3.0 diabetes scale, yaşam kalitesi, quality of life

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Ak, H. (2024). Tip 1 diyabetes mellitus tanılı çocuklarda metabolik parametrelerin ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış tıpta uzmanlık tezi) Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Konya.