Herediter anjioödem (HAÖ) hasta grubunda ağrının karakteristiğinin belirlenmesi ve haö atak tedavi sıklığına etkisi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Amaç: Hered%ter anj%yoödem, oldukça nad%r gözlenen, brad%k%n%n med%yatörünün sebep olduğu ataklarla g%den kalıtsal ve tedav% ed%lmed%ğ% takd%rde mortal seyreden b%r hastalıktır. HAÖ tanılı hasta grubunda atak önces% prodromal dönemde başlayan ve atak sırasında da devam eden subkutan dokudak% anj%yoödemle %l%şk%lend%r%leb%lecek ağrı durumunun tesp%t ed%lerek, h%ssed%len ağrı t%p%n%n bel%rlenmes% hedeflenm%şt%r. Ağrı t%p%n%n atak sıklığına ve bununla b%rl%kte hered%ter anj%yoödem atak tedav%s%ne etk%s% ve yaşam kal%tes% üzer%ne olan etk%ler%n%n değerlend%r%lmes% amaçlanmaktadır. Yöntem: Çalışmaya Necmett%n Erbakan Ün%vers%tes% Tıp Fakültes% Er%şk%n İmmünoloj% ve Alerj% Hastalıkları pol%kl%n%ğ%ne başvuran 41 HAÖ’lü olgu dah%l ed%lm%şt%r. Hastalardan ağrı ş%ddet%, ağrı sıklığı, nöropat%k ağrı varlığı, hayat kal%tes%, depresyon durumu g%b% par%teler %ç%n kısa ağrı envanter%, Beck depresyon ölçeğ%, kısa form-36, LANSS ve S-LANSS anketler%n%n doldurulması %stenm%şt%r. Bulgular: Çalışmaya 41 hasta dah%l ed%lm%şt%r. Hastaların 16(39.0%)’sı erkek ve 25(61.0%)’% kadın hastadır. T%p 1 HAÖ hastaların sayısı 24(58.5%), T%p 2 HAÖ hastaların sayısı 17(41.5%)’d%r. Hastaların yaş ortalaması 40,29∓12,56 yıldır. Çalışmaya katılan 41 k%ş%n%n Beck Depresyon ölçeğ%nden aldıkları puanların ortalaması 14.97∓8.62 d%r. En düşük puan 2 ve en yüksek puan 34 olarak tesp%t ed%lm%şt%r. Puanlara a%t medyan değer% 13.0’tür. Ölçek puanlarına göre hastaların 13(31.7%)’ü M%n%mal, 16(39.0%)’sı Haf%f , 9(22.0%)’u Orta ve 3(7.3%)’ü Ş%ddetl% depresyon sınıfında yer almıştır. SF-36 ölçeğ% alt boyutları T%p 1 ve T%p 2 HAÖ’ye göre değ%ş%mler% %ncelend%ğ%nde Fonks%yon alt boyutunun ortalama değer%n%n T%p 2’de daha yüksek olduğu tesp%t ed%lm%şt%r. Fonks%yon alt boyutu bakımından T%p 1 ve T%p 2 hastalar arasındak% bu farklılık %stat%st%k% olarak anlamlıdır (p=0.018). T%p 2 hastaların ortalama ağrı değer% T%p 1 hastalardan anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur. Ağrı alt boyutu bakımından T%p ve T%p 2 hastalar arasındak% farklılık %stat%st%k% olarak anlamlıdır (p=0.047). y%ne aynı ölçeğ%n alt boyut anal%zler%, Türk popülasyonu %ç%n hazırlanan norm değerler %le karşılaştırıldığında erkeklerde 8 parametren%n 7’s%nde, kadınlarda 8 parametren%n tamamında daha düşük bulunmuştur, bu değerler %stat%st%k% olarak anlamlıdır (p=0.002). 4 hastamızda nöropat%k ağrı saptanmıştır, 2 hastamızda ağrı tedav%s% sonrasında atakların sayısının azaldığı, b%r hastamızda %lk ay atak sayısının azaldığı ancak sonrak% aylarda esk% düzen%ne döndüğü saptanmıştır. Sonuç: Çalışmamızda hered%ter anj%yoödeml% hasta grubunda atak sırasında hastaların h%ssett%ğ% ağrının karakter%st%ğ% araştırılmış olup nöropat%k ağrı ve hayat kal%tes% arasındak% %l%şk% değerlend%r%lm%şt%r. HAÖ hastalarının muayeneler%nde nöropat%k ağrı açısından değerlend%r%l%p tedav%ye başlanması hastaların hayat kal%tes%nde artma ve atak sıklığında azalma %le %l%şk%l% olduğu görülmüştür. HAÖ hasta grubunda ağrı perspekt%f%n%n değerlend%r%lmes% rut%n v%z%tler%n b%r parçası olmalıdır.
Object%ve: Hered%tary ang%oedema (HAE) %s a rare, l%fe-threaten%ng d%sorder character%zed by attacks med%ated by bradyk%n%n. Th%s study a%ms to determ%ne the type of pa%n assoc%ated w%th subcutaneous ang%oedema that beg%ns %n the prodromal phase and cont%nues dur%ng the attack %n a group of pat%ents d%agnosed w%th HAE. Add%t%onally, the study seeks to assess the %nfluence of pa%n type on the frequency of attacks, the subsequent treatment of HAE attacks, and the %mpact on pat%ents’ qual%ty of l%fe. Method: A total of 41 HAE pat%ents who presented to the Adult Immunology and Allergy D%seases outpat%ent cl%n%c at Necmett%n Erbakan Un%vers%ty Faculty of Med%c%ne were %ncluded %n th%s study. Pat%ents were asked to complete quest%onna%res, %nclud%ng the Short Pa%n Inventory, Beck Depress%on Inventory, Short Form-36, and LANSS and S-LANSS scales, to evaluate parameters such as pa%n %ntens%ty, pa%n frequency, presence of neuropath%c pa%n, qual%ty of l%fe, and depress%on levels. Results: The study %ncluded 41 pat%ents, 16 (39.0%) males and 25 (61.0%) females. The number of pat%ents w%th Type 1 HAE was 24 (58.5%), wh%le 17 (41.5%) had Type 2 HAE. The mean age of the pat%ents was 40.29 ± 12.56 years. The mean score on the Beck Depress%on Inventory for all part%c%pants was 14.97 ± 8.62, w%th the lowest score be%ng 2 and the h%ghest 34. The med%an score was 13.0. Based on the scale scores, 13 (31.7%) pat%ents were categor%zed as hav%ng m%n%mal depress%on, 16 (39.0%) w%th m%ld depress%on, 9 (22.0%) w%th moderate depress%on, and 3 (7.3%) w%th severe depress%on. When exam%n%ng the sub-d%mens%ons of the SF-36 scale accord%ng to Type 1 and Type 2 HAE, the funct%onal sub-d%mens%on score was found to be h%gher %n Type 2 pat%ents. Th%s d%fference between Type 1 and Type 2 pat%ents %n terms of funct%on was stat%st%cally s%gn%f%cant (p=0.018). The average pa%n score for Type 2 pat%ents was s%gn%f%cantly h%gher than that for Type 1 pat%ents (p=0.047). Furthermore, when compar%ng the sub-d%mens%on analyses of the same scale w%th the normat%ve values for the Turk%sh populat%on, lower values were found for 7 out of 8 parameters %n males and all 8 parameters %n females, wh%ch were stat%st%cally s%gn%f%cant (p=0.002). Neuropath%c pa%n was detected %n 4 pat%ents. After pa%n treatment, the number of attacks decreased %n 2 pat%ents, wh%le one pat%ent exper%enced a reduct%on %n attacks dur%ng the f%rst month, though the frequency returned to basel%ne %n subsequent months. Conclus%on: In th%s study, the character%st%cs of pa%n exper%enced by pat%ents w%th hered%tary ang%oedema (HAE) dur%ng attacks were %nvest%gated, focus%ng on the relat%onsh%p between neuropath%c pa%n and qual%ty of l%fe. It was observed that evaluat%ng HAE pat%ents for neuropath%c pa%n dur%ng regular exam%nat%ons and %n%t%at%ng appropr%ate treatment were assoc%ated w%th %mproved qual%ty of l%fe and reduced attack frequency. Therefore, assess%ng the pa%n perspect%ve %n HAE pat%ents should be an %ntegral part of rout%ne v%s%ts.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

ağrı, pa%n, nöropat%k ağrı, neuropath%c pa%n, depresyon, depress%on, Herediter Anjiyoödem, hered%tary ang%oedema, Hayat kalitesi, qual%ty of l%fe

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Doğan, C. (2024). Herediter anjioödem (HAÖ) hasta grubunda ağrının karakteristiğinin belirlenmesi ve haö atak tedavi sıklığına etkisi. (Yayınlanmamış tıpta uzmanlık tezi) Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Konya.