Erdal Erzincan'ın bağlama açışlarının teknik ve müzikal analizi, bağlama eğitimine yönelik egzersizlerin oluşturulması ve öğrenci başarısına etkisi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu araştırmanın amacı, Erdal ERZİNCAN’ın bağlama/saz ile yaptığı serbest icraları yani açışları, müzikal ve teknik açılardan ele alarak incelemek: icraların müzikal yönden makamsal yapısını, teknik yönden çalım şekillerini belirlemektir. Buradan hareketle açış icraları üzerinden GTHM ezgilerinin makamsal yapısı ortaya konmak istenmiştir. Dahası usta bir bağlama/saz icracısının çalım şekillerini referans alarak mesleki müzik eğitimine dönük egzersizler oluşturarak bağlamanın/sazın eğitim öğretim repertuvarına katkı sağlamak ve mesleki müzik eğitimi alan, ana çalgısı bağlama/saz olan lisans öğrencilerinin akademik ve mesleki başarılarına katkı sunmak istenmiştir. Bunun için öncelikle Erdal ERZİNCAN’ın 1994-2018 yılları arasında ortak çalışmaları dışında kalan müzik albümlerinde, bağlama düzeninde tezeneli/mızraplı icra şekli ile seslendirdiği açışlar dikte edilmiş ve bu dikteler üzerinden açışların makamsal özelliklerine ve icra biçimlerine ya da çalım tekniklerine dönük bulgular elde edilmiştir. Erdal ERZİNCAN ile kişisel iletişime geçilmiş, üstadın görüş ve önerileri doğrultusunda araştırma şekillendirilmiş ve desteklenmiştir. Erdal ERZİNCAN’ın icra biçimi, kişisel üslubu ya da tavrı üzerinden bağlamada/sazda teknik icrayı geliştirmeye dönük egzersizler araştırmacı tarafından oluşturulmuş ve çalışma (deney) grubunu oluşturan lisans öğrencileri ile uygulanmıştır. Egzersizler, literatür taraması ve Erdal ERZİNCAN’ın görüşleri paralelinde hazırlanmıştır. Erdal ERZİNCAN’ın araştırma kapsamında incelenen açış icralarında kullandığı çalım tekniklerini içeren ve araştırmacı tarafından düzenlenerek notaya alınan üç türkü, deneysel işlemden önce ve sonra çalışma gurubunu oluşturan 5 lisans öğrencisi tarafından seslendirilmiştir. Karma araştırma modelindeki çalışmanın nitel bölümünde açışların makamsal özellikleri yani agaz (başlangıç) ve karar perdeleri, seyirleri, perde kullanım sıklıkları, perde genişlikleri betimlenerek ayrıntılı biçimde açıklanmış, sayısal ifadeler tablolaştırılmıştır. Açışlar üzerinden Erdal ERZİNCAN’ın kullandığı çalım teknikleri ayrıntılı biçimde betimlenmiştir. Nicel bölümde ise deneysel sürecin sonunda katılımcı öğrencilerin icra performanslarındaki olası değişimleri ölçmek amacıyla araştırmacı tarafından uzman görüşleri ve araştırmanın amaçları doğrultusunda oluşturulan “Bağlama/saz Performans Değerlendirme Formu” kullanılmıştır. Deneysel süreç video kamera ile kaydedilmiştir. Çalışma grubu öğrencilerinin ön test ve son test performansları biri doçent, ikisi doktor öğretim üyesi olmak üzere toplam 3 alan uzmanı tarafından puanlanmıştır. Ön test ile son test arasında ki korelasyon “non-parametrik” yöntemler kullanılarak yorumlanmıştır. Elde edilen bulgular ışığında: Erdal ERZİNCAN’ın açış icralarının farklı makam veya terkib (birleşik makam) nağmelerinden oluştuğu, agaz-seyir-karar olgusuyla, perde düzenleri içinde ele alınan açışlardaki makamsal yapının “ezgisel hareket tarzını” merkeze alan geleneksel makam nazariyesi ve anlatımlarıyla birebir örtüştüğü sonuçlarına ulaşılmıştır. Erdal ERZİNCAN’ın açış icralarında birden çok ve farklı tezene/mızrap ve parmak tekniği ki: 5 tanesi tezene/mızrap tekniği, 8 tanesi klavyeyi tutan el (parmak) tekniği olmak üzere toplan 13 farklı çalım tekniği kullandığı, bu tekniklerden bazılarının yoğun kullanımlarına bağlı olarak öne çıktığı görülmüştür. Eğitim öğretim sürecinin ve bu süreci oluşturan dinamiklerin, hedefler yani amaçlar doğrultusunda planlandığında istendik davranışların kazandırılmasında önemli katkı sağladığı deneysel süreç sonunda ortaya konmuştur. Erdal ERZİNCAN’ın açış icraları referans alınarak oluşturulan egzersizlerin tezene/mızrap tutan el teknikleri, klavyeyi tutan el (parmak) teknikleri ve müzikal boyutlarında katılımcı öğrencilerin tamamının bağlama/saz performansları üzerinde olumlu yönde katkı sağladığı görülmüştür.
The purpose of this research is to examine Erdal ERZİNCAN's free performances with baglama/saz, that is, the openings, from a musical and technical perspective: to determine the musical mode structure of the performances and their technical playing styles. Based on this, we wanted to create exercises for vocational music education by taking the playing styles of a master baglama/saz player as a reference, thus contributing to the educational repertoire of baglama/saz and contributing to the academic and professional success of undergraduate students who receive vocational music education and whose main instrument is baglama/saz. For this purpose, first of all, the openings performed by Erdal ERZİNCAN in music albums other than his joint works between 1994 and 2018, with the plectrum performance style in the baglama order, were dictated and findings regarding the modal characteristics of the openings and their performance styles or playing techniques were obtained through these dictations. Personal communication was established with Erdal ERZİNCAN, and the research was shaped and supported in line with the master's opinions and suggestions. Exercises aimed at improving technical performance in baglama/saz, based on Erdal ERZİNCAN's performance style, personal style, or attitude, were created by the researcher and applied with the undergraduate students who constituted the study (experiment) group. The exercises were prepared in parallel with the literature review and Erdal ERZİNCAN's opinions. Three folk songs, which included the playing techniques used by Erdal ERZİNCAN in the opening performances examined within the scope of the research and were arranged and noted by the researcher, were performed by 5 undergraduate students who formed the working group before and after the experimental procedure. In the qualitative part of the study in the mixed research model, the maqam characteristics of the openings, that is, the agaz (initial) and decision pitches, their progressions, pitch usage frequencies, and pitch widths, are described and explained in detail, and numerical expressions are tabulated. The playing techniques used by Erdal ERZİNCAN are described in detail through the openings. In the quantitative section, the "Bağlama/Saz Performance Evaluation Form", created by the researcher in line with expert opinions and the purposes of the research, was used to measure possible changes in the performance performances of the participating students at the end of the experimental process. The experimental process was recorded with a video camera. The pre-and post-test performances of the study group students were scored by a total of 3 field experts, one of whom was an associate professor and two of whom were faculty members. The correlation between the pretest and posttest was interpreted using “non-parametric” methods. In light of the findings obtained: It has been concluded that Erdal ERZİNCAN's opening performances consist of different maqam or composition (combined maqam) tunes, and that the maqam structure in the openings considered within the pitch patterns, with the phenomenon of agaz-seyir-karar, matches exactly with the traditional maqam theory and expressions. In his opening performances, Erdal ERZİNCAN uses multiple and different plectrum and finger techniques; 13 different playing techniques, 5 of which are the plectrum technique and 8 of which are the hand (finger) techniques holding the keyboard, and some of these techniques stand out due to their intense use has been seen. At the end of the experimental process, it was revealed that the education and training process and the dynamics that constitute this process make a significant contribution to the acquisition of desired behaviors when planned in line with the goals. It was observed that the exercises created by taking Erdal Erzincan's opening performances as a reference contributed positively to the baglama/saz performances of all participating students.

Açıklama

Doktora Tezi

Anahtar Kelimeler

Erdal Erzincan, Bağlama Düzeni, Açış, Teknik ve Müzikal Analiz, Egzersiz, Baglama/Saz Training, Baglama Order, Opening, Technical and Musical Analysis, Exercise, Bağlama/Saz Eğitimi

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Akın, A. (2023). Erdal Erzincan'ın bağlama açışlarının teknik ve müzikal analizi, bağlama eğitimine yönelik egzersizlerin oluşturulması ve öğrenci başarısına etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı, Konya.