Kirlilik sığınağı hipotezinin Türkiye için geçerliliği ve yeşil ekonomi kapsamında değerlendirilmesi

Bu çalışmada 1991 ile 2020 arasındaki dönem için Türk ekonomisinde kirlilik sığınağı hipotezinin geçerliği incelenmiştir. Türk ekonomisi için kirlilik sığınağı hipotezinin incelendiği bu tezde; karbondioksit emisyonu, kentleşme değişkeni, doğrudan yabancı sermaye yatırımları, reel GSYH değişkenlerinin 1991 ile 2020 yılları arasındaki değerleri kullanılarak ilk önce ARDL sınır testi uygulanmış daha sonra ise değişkenlerin arasındaki ilişkinin tespit edilebilmesi için kantil nedensellik uygulaması gerçekleştirilmiştir. ARDL test sonuçlarına göre kurulan modelde karbondioksit emisyonu ile yabancı doğrudan yatırım arasında ve ekonomik büyüme arasında eş bütünleşme ilişkisine rastlanmıştır. Karbondioksit emisyonunda doğrudan yabancı yatırımlar değişkene ve doğrudan yabancı yatırımlardan karbondioksit emisyonuna doğru nedensellik tespit edilmiştir. Kentleşme değişkeninden karbondioksit değişkenine doğru nedensellik tespit edilmiştir. Çalışmanın sonucunda Türkiye’nin yaklaşık son 30 yılı için geçerli dönemde kirlilik sığınağı hipotezinin geçerli olduğunu gösteren sonuçlara ulaşılmıştır.

This study examines the validity of the pollution haven hypothesis in the Turkish economy for the period between 1991 and 2020. In this thesis, where the pollution haven hypothesis for the Turkish economy is examined; First, the ARDL bounds test was applied using the values of the variables of carbon dioxide emissions, urbanization variable, foreign direct investment, and real GDP between 1991 and 2020, and then, quantile causality was applied to determine the relationship between the variables. According to the ARDL test results, a cointegration relationship was found between carbon dioxide emissions and foreign direct investment and economic growth in the established model. Causality from foreign direct investments to carbon dioxide emissions was determined in carbon dioxide emissions and from foreign direct investments to carbon dioxide emissions. Causality from urbanization variable to carbon dioxide variable was determined. As a result of the study, results were obtained showing that the pollution haven hypothesis was valid for the last 30 years of Turkey.