Davranışsal inhibisyon anketi'nin ebeveyn formunun 3-7 yaş çocukları için Türkçe'ye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması / Evaluation of validity and reliability of behavioral inhibition questionnaire (BİQ) parent form turkish version for 3-7 aged children
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2020
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışmada Davranışsal İnhibisyon Anketi-DİA (Behavioral Inhibition Questionnaire-BIQ) ebeveyn formunun 3-7 yaş çocukları için Türkçe'ye uyarlanması ile geçerlik ve güvenirliğinin tespit edilmesi ve ülkemizde kullanıma sunulması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma grubuna yerel populasyondan 3-7 yaş çocukları için ölçekleri dolduran 250 tane anne veya baba dahil edilmiştir. Anaokulu ve ilkokul düzeyindeki üç okula gidilmiş, öğrencinin kendisi ya da kardeşleri için doldurulmak üzere ölçekler anne ve babalara ulaştırılmış ve sonrasında toplanmıştır. Ebeveynlerden; sosyodemografik veri formu, Davranışsal İnhibisyon Anketi (Behavioral Inhibition Questionnaire) dışında örtüştürücü ve ayrıştırıcı geçerlilik analizlerinin yapılabilmesi için ebeveyn bildirimine dayalı bir mizaç ölçeği olan Çocuk Davranış Listesi kısa formunu (ÇDL) ve Güçler ve Güçlükler Anketi (GGA) anne-baba formunu doldurmaları istenmiştir. Bulgular: Güvenirlik değerlendirme sonuçlarında; DİA total Cronbach α değeri 0,92 olarak yüksek derecede güvenilir bulunmuştur. DİA'nin alt ölçeklerinin iç tutarlıkları ise faktör analizleriyle desteklenemediği için bazı maddeleri ölçek dışı bırakılan performans (α= 0,69) ve fiziksel zorluk içeren aktiviteler (α= 0,19) ölçekleri hariç, 0,81'dan 0,87'e değişen α değerleriyle yüksek derecede güvenilir bulunmuştur. Geçerlik değerlendirme sonuçlarında ise DİA'nin doğrulayıcı faktör analizinde ikinci düzey 2 ana faktör, üçüncü düzey tek majör faktörde toplanan beş faktörlü bir yapı geçerliğine sahip olduğu gösterilmiştir (RMSEA=0,032, RMR=0,153, CFI=0,978, GFI=0,915, TLI=0,970). Ölçek toplamı ile en yüksek korelasyonlar ana ölçekler olan sosyal yenilikler (r=0,926, p<0,001) ve durumsal yenilikler (r=0,928, p<0,001) arasında bulunurken alt ölçeklerden akranlar (r=0,848, p<0,001) ve yeni durumlar (r=0,898, p<0,001) da benzer şekilde çok yüksek bir korelasyon göstermiştir. Toplamla en düşük korelasyon ise fiziksel zorluk içeren aktiviteler ölçeği için saptanmakla beraber bu alt ölçek dahi orta düzeyde ilişki göstermiştir (r=0,454, p<0,001). ÇDL utangaçlık ve GGA içe atım ölçekleriyle ile istatistiksel olarak anlamlı orta düzeyde pozitif korelasyonlarla belirlenen iyi bir örtüştürücü geçerlik saptanmıştır. ÇDL dürtüsellik, gülümseme-kahkaha, GGA olumlu sosyal davranışlar ölçekleriyle istatistiksel anlamlı zayıf-orta derecede saptanan negatif korelasyonlar ve GGA dışavurum alt ölçeğiyle istatistiksel anlamlı herhangi bir korelasyon bulunamayışı ise yeterli bir ayrıştırıcı geçerliğe sahip olduğunu ortaya koymuştur. Sonuç: DİA Ebeveyn Formu Türkçe versiyonunun 3-7 yaş çocuklarda iyi düzeyde geçerli ve güvenilir bir gereç olduğunu destekleyen bulgular elde edilmiştir.
In the present study, we aimed to examine reliability and validity of the Turkish version of BIQ parent form among children aged 3 to 7 years. Method: Two hundred fifty mothers or fathers of 3-7 aged children were recruited from non-clinical population to collect responses to the questionnaires. We went to three school at preschool or elementary grade for the purpose of providing the questionnaires filled about the student and/or his/her little sisters and brothers by their parents, questionnaires sent out to parents and then gathered. Parents were asked for filling sociodemographic data form, BIQ parent form also Children Behavior Questionnaire (CBQ) and Strenghts and Difficulties Questionaire (SDQ) parent form in order to perform convergent and divergent validity analyses. Results: As a result of reliability analysis, BIQ total Cronbach alfa coefficient was determined 0,92 with strong reliability. The internal consistency coefficients for BIQ subscales were shown also strong reliability with alphas ranged between 0,81 to 0,87 except for the performance (α=0,69) and physical challenges (α=0.19) subscales of which some items were excluded due to item-total correlations and confirmatory factor analysis results. In the validity assesment analyses; confirmatory factor analysis demonstrated that BIQ has a construct validity with five factors loaded on the two second order main factors and one third order final factor (RMSEA=0,032, RMR=0,153, CFI=0,978, GFI=0,915, TLI=0,970). While the strongest correlations with the overall BIQ score were found for two main subscales; inhibition to social novelties (r=0.926, p<0.001) and situational novelties (r=0.928, p<0.001), similarly peers (r=0.848, p<0.001) and new situations (r=0.898, p<0.001) subscales had strong correlations with the overall BIQ score. The weakest correlation with overall BIQ score was observed for physical challenges subscale although even this subscale displayed moderate association (r=0,454, p<0,001). A good convergent validity was determined accompanied by significant moderate positive correlations with CBQ shyness and SDQ internalising scales. An adequate divergent validity also was demonstrated based on significant positive mild to moderate correlations with CBQ impulsivity, CBQ smiling/laugh, SDQ prosocial scales and non-significant correlation with SDQ externalising scale. Conclusion: Through this study we demonstrated that the Turkish version of the BIQ parent form is an effevtive tool with good reliability and validity among 3-7 aged children.
In the present study, we aimed to examine reliability and validity of the Turkish version of BIQ parent form among children aged 3 to 7 years. Method: Two hundred fifty mothers or fathers of 3-7 aged children were recruited from non-clinical population to collect responses to the questionnaires. We went to three school at preschool or elementary grade for the purpose of providing the questionnaires filled about the student and/or his/her little sisters and brothers by their parents, questionnaires sent out to parents and then gathered. Parents were asked for filling sociodemographic data form, BIQ parent form also Children Behavior Questionnaire (CBQ) and Strenghts and Difficulties Questionaire (SDQ) parent form in order to perform convergent and divergent validity analyses. Results: As a result of reliability analysis, BIQ total Cronbach alfa coefficient was determined 0,92 with strong reliability. The internal consistency coefficients for BIQ subscales were shown also strong reliability with alphas ranged between 0,81 to 0,87 except for the performance (α=0,69) and physical challenges (α=0.19) subscales of which some items were excluded due to item-total correlations and confirmatory factor analysis results. In the validity assesment analyses; confirmatory factor analysis demonstrated that BIQ has a construct validity with five factors loaded on the two second order main factors and one third order final factor (RMSEA=0,032, RMR=0,153, CFI=0,978, GFI=0,915, TLI=0,970). While the strongest correlations with the overall BIQ score were found for two main subscales; inhibition to social novelties (r=0.926, p<0.001) and situational novelties (r=0.928, p<0.001), similarly peers (r=0.848, p<0.001) and new situations (r=0.898, p<0.001) subscales had strong correlations with the overall BIQ score. The weakest correlation with overall BIQ score was observed for physical challenges subscale although even this subscale displayed moderate association (r=0,454, p<0,001). A good convergent validity was determined accompanied by significant moderate positive correlations with CBQ shyness and SDQ internalising scales. An adequate divergent validity also was demonstrated based on significant positive mild to moderate correlations with CBQ impulsivity, CBQ smiling/laugh, SDQ prosocial scales and non-significant correlation with SDQ externalising scale. Conclusion: Through this study we demonstrated that the Turkish version of the BIQ parent form is an effevtive tool with good reliability and validity among 3-7 aged children.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Davranışsal inhibisyon anketi (DİA), Behavioral inhibition questionnare (BIQ), Ebeveyn, Parent, Geçerlik, Validity, Güvenirlik, Reliability
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Kılınç, S. (2020). Davranışsal inhibisyon anketi'nin ebeveyn formunun 3-7 yaş çocukları için Türkçe'ye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. (Yayınlanmamış tıpta uzmanlık tezi) Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Çocuk ve Ergen Psikiyatri Anabilim Dalı, Konya.
