İbn Dakîki'l-Îd ve İhkâmu'l-Ahkâm Fî Şerhi Umdeti'l-Ahkâm adlı eserinin İslam fıkhındaki yeri

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2013

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

İbn Dakîki’l-Îd (702/1302) yedinci yüzyılda İslam dünyasında yetişmiş birçok âlim tarafından mutlak müçtehit ve müceddid olarak kabul edilmiş önemli âlimlerden biridir. İslam hukuku yanı sıra birçok alanda eserler kaleme almış ve İslam fıkhına gerek usûl gerekse furu’da farklı yaklaşım ve yorumlar katmıştır. Çalışmamıza konu edindiğimiz İbn Dakîk’in “İhkâmu’l-Ahkâm Şerhi Umdeti’l-Ahkâm” adlı eseri Cemmâilî'nin (600/1203) “Umdetü’l-Ahkâm” adlı ahkâm hadislerini derlediği kitabın fıkhü’l-hadis mahiyetinde bir şerhidir. İbn Dakîk, bu eseri kendisi yazmayıp talebelerinden İmâdüddin b. el-Esîr el-Halebî (699/ 1299)’nin ders esnasında imla yoluyla yazmış olduğu bir eserdir. el-Halebî’nin Arap diline hakimiyetinin yanı sıra fıkhi meselelere olan vukufiyetinden dolayı bu eserin imla yoluyla yazıldığı anlaşılmamaktadır. Bilakis İbn Dakîk’in kaleme aldığı bir eseri gibi gözükmektedir. Bu eserin en önemli özelliği diyebileceğimiz İbn Dakîk’in bu eseri son döneminde derin ilmi vukufiyet, bir o kadar ilmi tedrisat ve ilmi birikimden sonra kaleme alınmış olmasıdır. Çalışmamız iki bölüm oluşmaktadır. Birinci bölümde, İbn Dakîk’in hayatı, eserleri, İhkâm’ın tanıtımı, hocaları ve yetiştirmiş olduğu öğrencilerinden meşhur olanların bir kısmı hakkında kısa bilgiler verip bazılarının da isimlerini zikretmekle yetindik. İkinci bölümdeyse İbn Dakîk’in usûlü fıkıh görüşleri yanı sıra, kendi görüşünü belirtmeksizin, usûlcüler arasında ihtilafa işaret etmekle yetindiği yerleri, usûlcülere yapmış olduğu itiraz ve cevapları, furû’da kendi görüşleri yanı sıra Hanefi ve Şâfiî mezhebi başta olmak üzere tenkit ettiği görüşleri, bu görüşlere vermiş olduğu cevapları ve bazı mezhep görüşleriyle örtüşen yorumlarını inceledik.
Ibn Daqiq al-Iyd (d. 702/1302) is a scholar who was regarded as a “mutlaq mujtahid” and a “mujaddid” by many muslim scholars. He has authored many books in different fields and contributed to Islamic law, both in usul and furu, with alternative approaches. His work “Ihkam al-Ahkam Sharh Umda al-Ahkam” is a legal commentary on Jammâilî’s work “Umda al-Ahkam”, a work that compiled hadits related to legal rulings. Our thesis consists of two chapters. In the first chapter, we have mentioned the life and works of Ibn Daqiq, introduced al-Ihkam, and Ibn Daqiq’s masters and his disciples. In the second chapter, we have studied and listed Ibn Daqiq’s views on usul al-fiqh issues, the issues he kept silent but pointed out that there is disagreement among scholars, his disapproval and replies toward other usul scholars, his views on furu matters and his objection to Hanafi and Shafii madhhabs on some furu issues, and his agreement with them on some others.

Açıklama

Yüksek Lisans Tezi.YÖK Tez No:350811

Anahtar Kelimeler

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye