Anadolu Sahası Ağıtlarında Gelin

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Ağıt söyleme geleneği, sözlü kültür tarihimizde önemli bir yere sahip olan ve günümüz kültürüne kaynaklık yapan bir gelenektir. Ölüm sonucu yaşanan olayı, durumu ve duyguları ifade etmenin en kolay biçimi olmuştur. Ölüm dışında, insan hayatının önemli dönüm noktalarında yaşanan ve çeşitli hisleri tetikleyen olaylar ve durumlar karşısında da söylenmiştir. Ağıtlar, hayatın içinden gelerek hisleri yansıtma konusunda önemli bir yere sahip olmuştur. Doğum, evlilik ve ölüm, insan hayatının önemli geçiş noktalarıdır. Doğum ve ölüm hayatın doğal bir sürecidir. Ancak kişilerin evliliği tercih etmesi, kendi tercihine bağlıdır. Bu tercih, insan hayatında ciddi değişiklikler doğuran en önemli kararıdır. Bu evlilik kararı; özellikle genç kızlık statüsünden eş, anne ve gelin olma statülerini kazanan kadın için daha önemlidir. Evliliğin getirdiği sorumluluklar, yeni bir aileye giriş, yeni bir ev, yeni bir çevre ve bunların yükü gelinlik vasfı kazanan kadında yoğun bir şekilde hissedilir. “Anadolu Sahası Ağıtlarında Gelin” isimli çalışmamızda, Anadolu sahasında söylenmiş ve yazıya geçirilmiş ağıt kaynakları taranarak gelin kavramı ile ilişkili elde edilen ağıtlara yer verilmiştir. Metin merkezli olan bu çalışmamızda, 31 eser ve bir makalenin incelenip taraması yapılmıştır. Gelin ile ilişkili toplam 1100 ağıt tespit edilmiştir. Bu ağıt, 1100 araştırma konusunun evrenini oluşturmuştur. tespit edilen ağıtlar; düğün öncesi dönem, düğün dönemi sırası ve düğün sonrası dönem olarak üç ana bölümde sınıflandırılmıştır. Düğün öncesi dönem 3, düğün sırası dönem 4, düğün sonrası dönem 3 alt başlıkta incelenmiştir. Bu başlıkların altında metinler, gelin ile ilişkilendirilerek alt başlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Gelin kavramı etrafında gelinin yeri ve önemi hakkında bilgi verilmiştir. Ağıtlardan yola çıkarak gelin nezdinde gelinin düğün öncesi, düğün dönemi ve düğün sonrası dönem kazandığı kimliklerin yansıması incelenmiştir. Gelinin sevgili kimliğinin, anneliğinin, kadınlığının çeşitli yansımaları evlilik sürecine dair uygulamalar, gelenek ve görenekler, inançlar doğrultusunda incelenmiştir. Ağıtlara çeşitli şekillerde yansıyan gelin ile ilişkili kavramlar, değerlendirilirken içinde bulunulan kültür, coğrafya ve ekonomik durum gibi unsurlarla birlikte ele alınmıştır. Gelin çerçevesinde ağıtlar, bağlamdan uzaklaşılmadan değerlendirilmeye alınmıştır.
The tradition of lamenting is a tradition that has an important place in our oral cultural history and is a source for today's culture. It has been the easiest form of expressing the event, situation and emotions experienced as a result of death. Apart from death, it has also been said in the face of events and situations that are experienced at important turning points in human life and trigger various feelings. In this study, laments related to the concept of bride are included by scanning the sources of lament sung and written in the Anatolian area. Birth, marriage and death are important transition points in human life. Birth and death are natural processes of life. However, people's choice of marriage depends on their own choice. This choice is the most important decision that causes serious changes in human life. This marriage decision; It is especially important for women who gain the status of being a wife, mother and bride from the status of a young maiden. The responsibilities brought by marriage, entering a new family, a new home, a new environment and the burden of these are felt intensely in the woman who has acquired the qualification of a wedding dress. In our study named “The Bride in The Laments of Anatolian Region”, laments related to the concept of bride are included by scanning the sources of lament sung and written in the Anatolian field. In this text-centered study, 31 works and one article were examined and scanned. A total of 1100 laments related to the bride were identified. These 1100 laments formed the universe of the research subject. detected laments; It is classified in three main sections as pre-wedding period, during the wedding period and post wedding period. The pre-wedding period 3, the wedding period 4, and the post-wedding period were examined under 3 sub-titles.Based on the laments, the reflection of the identities gained by the bride in the pre-marriage, marriage period and post-marriage period has been examined. Various reflections of the bride's beloved identity, motherhood, and femininity have been examined in the light of practices, traditions, customs and beliefs regarding the marriage process. The concepts related to the bride, which are reflected in the laments in various ways, are discussed together with factors such as the culture, geography and economic situation. The laments within the framework of the bride were evaluated without departing from the context.

Açıklama

Yüksek Lisans Tezi

Anahtar Kelimeler

Ağıt, Gelin, Halk edebiyatı, Halk kültürü, Kültür, Düğün, Kına, Ölüm, Lament, Bride, Folk literatüre, Folk culture, Culture, Wedding, Henna, Deaht

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Besler, M. (2022). Anadolu sahası ağıtlarında gelin. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, Konya.