Çatışma eylem stilleri ve çözüm odaklı düşünme arasındaki ilişkide bilinçli farkındalığın aracılık rolü
| dc.authorid | 0000-0003-1969-9029 | |
| dc.contributor.advisor | Soysal, Sümeyra | |
| dc.contributor.author | Kaplan, Kübra | |
| dc.date.accessioned | 2025-05-06T12:44:02Z | |
| dc.date.available | 2025-05-06T12:44:02Z | |
| dc.date.issued | 2024 | |
| dc.date.submitted | 2024 | |
| dc.department | NEÜ, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı | |
| dc.description | Yüksek Lisans Tezi | |
| dc.description.abstract | Bu araştırma çatışma eylem stilleri ve çözüm odaklı düşünme arasındaki ilişkide bilinçli farkındalığın aracılık rolü incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmada betimsel yönteme dayalı ilişkisel tarama testi kullanılmıştır. Örneklem grubu 5,6,7 ve 8. Sınıflardan toplam 388 kişiden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama amacıyla Karadağ ve Tosun (2014) tarafından Türkçeye uyarlanan “Çatışma Çözme Eylem Stilleri Ölçeği”, Karahan ve Hamarta (2015) tarafından Türkçeye uyarlanan “Çözüm Odaklı Envanter” ve Çıkrıkçı (2016) tarafından Türkçeye uyarlanan “Çocuk ve Ergenler İçin Bilinçli Farkındalık Ölçeği” kullanılmıştır. Sosyodemografik veriler ise araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu ile elde edilmiştir. Araştırmanın alt problemlerinin çözümünde ölçek puanlarının cinsiyete ve okul türüne göre farklılaşıp farklılaşmadığı bağımsız örneklemler t testine, sınıfa göre farklılaşıp farklılaşmadığı ise tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile incelenmiştir. Varyans analizi sonucu gözlenen anlamlı farkların hangi gruplar arasından kaynaklığı gruplar arası varyansların homojen olması nedeniyle ve grup büyüklüklerinin eşitliği varsayımı gerektirmeyen Tamhane testi incelenmiştir. Grup ortalamaları arasındaki farkın 0,05 alfa düzeyinde anlamlı bulunan sonuçları için bağımsız değişkenin bağımlı değişken üzerindeki etkisi eta-kare (ƞ2) istatistiğiyle incelenmiştir. Aracılık analizi, Hayes (2018) tarafından geliştirilmiş olan PROCESS eklentisinin SPSS programını kurulması ile doğrusal regresyon temelinde gerçekleştirilmiştir. Aracılık analizlerinde dolaylı etkilerin anlamlılığı Sobel testi ile kontrol edilmiştir. Araştırma sonucunda t testi sonuçlarına göre çatışma eylem stili alt boyutlarında kaçınmacı eylem stili cinsiyet ile anlamlı farklılık gösterirken diğer alt boyutlar anlamlı farklılaşma göstermemiştir. Çözüm odaklı düşünmede cinsiyete göre anlamlı farklılık bulunmuştur. Sınıf ve okul türü değişkeninde anlamlı farklılaşma görülmemiştir. Bilinçli farkındalık ile sınıf düzeyi arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. 7. Sınıfların bilinçli farkındalık düzeyi 8. Sınıflardan daha yüksek çıkmıştır. Bilinçli farkındalık, cinsiyet ve okul türü değişkenine göre anlamlı farklılık göstermemektedir. Çatışma eylem stilinin tüm alt boyutları ile (kaçınmacı, zorlayıcı, kolaylaştırıcı, uzlaşmacı ve karşı koyucu eylem stili) çözüm odaklı düşünme arasındaki ilişkide bilinçli farkındalığın zayıf düzeyde aracılık rolü bulunmuştur. Araştırma sonunda araştırmadan elde edilen sonuçlara yönelik önerilere yer verilmiştir. | |
| dc.description.abstract | This study was conducted to examine the mediating role of mindfulness in the relationship between conflict action styles and solution-oriented thinking. Relational screening test based on descriptive method was used in the study. The sample group consists of a total of 388 participants from 5th, 6th, 7th and 8th grades. "Conflict Resolution Action Styles Scale" adapted into Turkish by Karadağ and Tosun (2014), "Solution Focused Inventory" adapted into Turkish by Karahan and Hamarta (2015) and "Mindfulness Scale for Children and Adolescents" adapted into Turkish by Çıkrıkçı (2016) were used for data collection. Sociodemographic data were obtained with the Personal Information Form developed by the researcher. In solving the sub-problems of the study, whether the scale scores differed according to gender and school type was analyzed by independent samples t-test, and whether they differed according to grade was analyzed by one-way analysis of variance (ANOVA). Tamhane test, which does not require the assumption of equality of group sizes, was used to determine between which groups the significant differences observed as a result of the analysis of variance originated since the variances between groups were homogeneous. For the results of the difference between the group means that were found significant at the alpha level of 0.05, the effect of the independent variable on the dependent variable was examined with the eta-square (ƞ2) statistic. Mediation analysis was conducted on the basis of linear regression by installing the PROCESS plug-in developed by Hayes (2018) in the SPSS program. The significance of indirect effects in mediation analyses was checked with the Sobel test. As a result of the research, according to the t-test results, in the sub-dimensions of conflict action style, avoidant action style showed a significant difference with gender, while the other sub-dimensions did not show a significant difference. A significant difference was found in solution-oriented thinking according to gender. There was no significant difference in class and school type variables. A significant difference was found between mindfulness and grade level. The mindfulness level of 7th graders was higher than that of 8th graders. Mindfulness did not differ significantly according to gender and school type variables. Mindfulness had a weak mediating role in the relationship between all sub-dimensions of conflict action style (avoidant, coercive, facilitative, accommodative and confrontational action style) and solution-oriented thinking. At the end of the research, suggestions for the results obtained from the research are given. | |
| dc.identifier.citation | Kaplan, K. (2024). Çatışma eylem stilleri ve çözüm odaklı düşünme arasındaki ilişkide bilinçli farkındalığın aracılık rolü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Konya. | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12452/19321 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | Bilinçli Farkındalık | |
| dc.subject | Çatışma Eylem Stilleri | |
| dc.subject | Çözüm Odaklı Düşünme | |
| dc.subject | Mindfulness | |
| dc.subject | Conflict Action Styles | |
| dc.subject | Solution-Oriented Thinking | |
| dc.title | Çatışma eylem stilleri ve çözüm odaklı düşünme arasındaki ilişkide bilinçli farkındalığın aracılık rolü | |
| dc.title.alternative | The mediating role of mindfullness on the relationship between conflict activity styles and solution-focused thinking | |
| dc.type | Master Thesis |
