65 yaş üstü KOAH hastalarında dispne ile ilişkili kinezyofobi ve fiziksel aktivite arasındaki ilişki
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2025
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/embargoedAccess
Özet
Fiziksel aktiviteyi doğrudan etkileyen ve aktiviteye katılımı reddetmeye ya da azaltmaya neden olan dispne ile ilişkili kinezyofobi yaş ilerledikçe sık görülmektedir. Hastalarda dispnenin olması ve sürekli yorgunluk yaşamaları nedeniyle kinezyofobi, özellikle kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) olan yaşlı yetişkinleri olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle hastalarda dispneyle ilişkili hareket korkusunun belirlenmesi önemlidir. Bu çalışma 65 yaş üstü KOAH hastalarında dispne ile ilişkili kinezyofobi ve fiziksel aktivite arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak yapılmıştır. Konya Numune Hastanesinde Ocak–Mart 2024 tarihleri arasında göğüs hastalıkları poliklinik ve servislerinde yürütülmüştür. Çalışmanın örneklemini 300 hasta oluşturmuştur. Veriler hastalardan "Anket formu", "Nefes darlığı inançları ölçeği" ve "Fiziksel aktivite kısa formu" kullanılarak toplanmıştır. Tüm veriler klinikte yüz yüze toplanmış ve SPSS 25 (IBM Corp. Released 2017.IBM SPSS Statistics for Windows, Versiyon 25.0. Armonk, NY: IBM Corp) programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Verilerin dağılımları incelendikten sonra gerekli analizler yapılmıştır. Yapılan tüm testlerde istatistiksel anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir. Çalışmaya 65 yaş üstü hastalar dahil edilmiş olup katılan hastaların yaş ortalaması 73,45 ± 7,08 ve katılımcıların %69,3' ü erkektir. Katılımcıların nefes darlığı inanç toplam skor ortalaması 37,26 ± 6,52 puandı. Katılımcıların fiziksel aktivite toplam skor ortalaması 276,15 ± 608,52 MET (metabolik eşdeğer) olarak bulundu. Katılımcıların yaş ortalaması, cinsiyeti, eğitimi, medeni durumu ve KOAH dışında başka bir kronik hastalığa sahip olması, dispne ile ilişkili kinezyofobiyi ve fiziksel aktivite durumunu etkilemektedir. Sürekli veya aralıklı oksijen ihtiyacı olanlar ile KOAH da GOLD (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığına Karşı Küresel Girişim) evresi ileri olanların nefes darlığı inanç toplam puan ortalaması, olmayanlardan istatistiksel olarak yüksek; fiziksel aktivite ortalaması ise istatistiksel olarak düşük bulunmuştur. Yapılan korelasyon analizine göre hastalarda, dispne ile ilişkili kinezyofobi ile fiziksel aktivite arasında negatif ilişki tespit edilmiştir. Bu sonuçlar dikkate alındığında fiziksel aktivitenin dispne ile ilişkili kinezyofobide etkili olduğu görülmektedir. Bu konu hakkında sınırlı sayıda çalışma olması nedeniyle, çalışmaların arttırılması önerilir.
Dyspnea-related kinesiophobia, which directly affects physical activity and causes refusal or reduction of participation in activity, is frequently seen with increasing age. Kinesiophobia negatively affects older adults, especially those with chronic obstructive pulmonary disease (COPD), because patients have dyspnea and experience constant fatigue. Therefore, it is important to determine the fear of movement associated with dyspnea in patients. This study was conducted to determine the relationship between dyspnea-related kinesiophobia and physical activity in COPD patients over the age of 65. The research was conducted in the chest diseases outpatient clinics and services at Konya Numune Hospital between January–March 2024. The sample of the study consisted of 300 patients. Data were collected from the patients using the "Questionnaire form", "Breathlessness beliefs scale" and "physical activity short form". All data were collected face to face in the clinic and evaluated using SPSS 25 (IBM Corp. Released 2017.IBM SPSS Statistics for Windows, Version 25.0. Armonk, NY: IBM Corp). After examining the distribution of the data, the necessary analyzes were made. In all tests performed, the statistical significance level was accepted as p<0.05. The study included patients over the age of 65, the age of the participants was 73.45 ± 7.08 and 69.3% were male. The total score of the participants' shortness of breath belief was 37.26 ± 6.52 points. The total physical activity score of the participants was found to be 276.15 ± 608.52 MET (metabolic equivalent). The age, gender, education, marital status of the participants and having another chronic regularity other than COPD, kinesiophobia and physical activity disorders for the progression of dyspnea. Those with continuous or intermittent oxygen supply and those with advanced GOLD (Global Initiative Against Chronic Obstructive Pulmonary Disease) stage of COPD had a total score of shortness of breath belief that was higher than those without and could be hidden; Physical activity was lower if it was free. According to the change analysis, a negative relationship was found between dyspnea-transmittable kinesiophobia and physical activity. Considering these results, it is seen that physical activity is effective in dyspnea-related kinesiophobia. Since there are limited studies on this subject, it is recommended that more studies be conducted.
Dyspnea-related kinesiophobia, which directly affects physical activity and causes refusal or reduction of participation in activity, is frequently seen with increasing age. Kinesiophobia negatively affects older adults, especially those with chronic obstructive pulmonary disease (COPD), because patients have dyspnea and experience constant fatigue. Therefore, it is important to determine the fear of movement associated with dyspnea in patients. This study was conducted to determine the relationship between dyspnea-related kinesiophobia and physical activity in COPD patients over the age of 65. The research was conducted in the chest diseases outpatient clinics and services at Konya Numune Hospital between January–March 2024. The sample of the study consisted of 300 patients. Data were collected from the patients using the "Questionnaire form", "Breathlessness beliefs scale" and "physical activity short form". All data were collected face to face in the clinic and evaluated using SPSS 25 (IBM Corp. Released 2017.IBM SPSS Statistics for Windows, Version 25.0. Armonk, NY: IBM Corp). After examining the distribution of the data, the necessary analyzes were made. In all tests performed, the statistical significance level was accepted as p<0.05. The study included patients over the age of 65, the age of the participants was 73.45 ± 7.08 and 69.3% were male. The total score of the participants' shortness of breath belief was 37.26 ± 6.52 points. The total physical activity score of the participants was found to be 276.15 ± 608.52 MET (metabolic equivalent). The age, gender, education, marital status of the participants and having another chronic regularity other than COPD, kinesiophobia and physical activity disorders for the progression of dyspnea. Those with continuous or intermittent oxygen supply and those with advanced GOLD (Global Initiative Against Chronic Obstructive Pulmonary Disease) stage of COPD had a total score of shortness of breath belief that was higher than those without and could be hidden; Physical activity was lower if it was free. According to the change analysis, a negative relationship was found between dyspnea-transmittable kinesiophobia and physical activity. Considering these results, it is seen that physical activity is effective in dyspnea-related kinesiophobia. Since there are limited studies on this subject, it is recommended that more studies be conducted.
Açıklama
Yüksek Lisans Tezi
Anahtar Kelimeler
Dispne, Fiziksel Aktivite, Kinezyofobi, KOAH, COPD, Dyspnea, Physical Activity, Kinesiophobia
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Uslu, S. (2025). 65 yaş üstü KOAH hastalarında dispne ile ilişkili kinezyofobi ve fiziksel aktivite arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Konya.
