Okul öncesi eğitime devam eden çocukların mizaç özellikleri ile yaratıcılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu araştırmada okul öncesi eğitime devam eden 60-72 aylık çocukların mizaç özellikleri ve yaratıcılıkları düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Ayrıca mizaç özellikleri ve yaratıcılık düzeyleri çocuğun cinsiyet, kardeş sayısı, annenin ve babanın öğrenim düzeyi değişkenleri açısından da incelenmiştir. İlişkisel tarama modeli ile yapılmış olan bu araştırmanın çalışma grubunu ise, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Konya ili Ereğli ilçesinde bulunan MEB‟e bağlı resmî bağımsız anaokulları ile ilkokulların bünyesindeki anasınıflarına devam eden 60-72 aylar arasında, normal gelişim gösteren ve basit tesadüfî örnekleme ile belirlenen toplam 402 çocuk oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplamak için araştırmacı tarafından hazırlanan „Genel Bilgi Formu‟ okul öncesi öğretmenlerine uygulanmıştır. Çalışmada çocukların mizaç özelliklerini belirlemek amacıyla Yağmurlu ve Sanson (2009) tarafından geliştirilen „Çocuklar İçin Kısa Mizaç Ölçeği‟ uygulanmıştır. Ayrıca çocukların yaratıcılık düzeylerini belirlemek için de Yıldız Çiçekler, Alakoç Pirpir ve Aral (2020) tarafından geliştirilen „Erken Çocukluk Yaratıcılık Ölçeği‟ kullanılmıştır. Çalışma sonucunda okul öncesi eğitime devam eden 60-72 aylık çocukların mizaç özellikleri alt boyutları ve yaratıcılık düzeyleri arasında anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Yapılan analizler neticesinde çocukların sıcakkanlılık boyutu puanı ile yaratıcılık puanı arasında orta büyüklükte pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür (r =.40, p< 01). Ayrıca sebatkârlık boyutu ile yaratıcılık puanı arasında da orta büyüklükte pozitif yönde anlamlı ilişki tespit edilmiştir (r =.40, p<.01). Son olarak ritmiklik boyutu ile yaratıcılık arasında düşük büyüklükte pozitif yönde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (r=.21, p<.01). Bu analizden sonra mizaç özelliklerinin yaratıcılık düzeyi üstündeki etkisinin içeriği incelenmiştir. Yapılan analizler neticesinde mizaç özelliklerinin yaratıcılık düzeyini anlamlı yordadığı sonucuna varılmıştır. Hangi mizaç özelliğinin, ne derece etkisi olduğu analiz edildiğinde de şu sonuçların ortaya çıktığı görülmüştür: Sıcakkanlılık boyutu yaratıcılığı olumlu ve anlamlı yordamaktadır (Beta = .38, t(397) = 7.77, p <.01); sebatkârlık boyutu yaratıcılığı olumlu ve anlamlı yordamaktadır (Beta = .41, t(397) = 8.35, p <.01), son olarak tepkisellik boyutu yaratıcılığı olumlu ve anlamlı yordamaktadır. Çalışmada çocukların mizaç özellikleri cinsiyet, kardeş sayısı, anne ve babalarının öğrenim düzeyi değişkenleri açısından incelenmiştir. Yapılan analizler neticesinde cinsiyet ve kardeş sayısı değişkenlerinin çocukların sebatkârlık boyutunu; anne ve babaların öğrenim düzeyleri değişkenlerinin ise sebatkârlık ve ritmiklik boyutlarını farklılaştırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca çalışmada çocukların yaratıcılık düzeyleri de cinsiyet, kardeş sayısı, anne ve baların öğrenim düzeyi değişkenleri açısından incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda yaratıcılık düzeyinin kardeş sayısı gruplarında farklılaştığı; ayrıca anne ve babanın öğrenim düzeyi gruplarında da farklılaştığı ortaya çıkmıştır. Bütün bu bulgular ışığında elde edilen sonuçlar kuramsal çerçevede tartışılmış, araştırmacılar ve okul öncesi öğretmenlerine katkısı olacağı düşünülen öneriler belirtilmiştir.
In this thesis study, the relationship between the characterics and creativity of 60 – 72 month old children who are in pre-school education is inspected. Also, characteristics and creativity level of the children are inspected in terms of the children‟s number of sibling, gender, education level of their parents. Conducted with the relational scanning model, the study group of the research is comprised of 402 kindergarden students who are continuing their education in public kindergarden and primary schools in Ereğli/KONYA in 2021-2022 education year and between 60-72 months old, developed normally. Besides, The sample is collected through simple random sampling model. “General Information Form” developed by the researcher, is applied to pre school teachers in order to collect data. “Short Form of Character Scales for Children” is used developed by Yağmurlu and Sanson (2009) in order to find characteristics of children in the research. Also, in order to find creativity level of children, “Early Childhood Creativity Scale” is used which is developed by Yıldız Çiçekler, Alakoç Pirpir and Aral (2020). The results of the study revealed that there is a significant positive and medium size relation with friendliness dimension of “Short Form of Character Scales for Children” and creativity scores of the children, (r =.40, p< 01). Additionally, it is found in the study that there is a positive medium size relation between decisiveness dimension of “Short Form of Character Scales for Children” and creativity score of children (r =.40, p<.01). Finally, it is found in the study that there is a positive small size relation between rhythmicity dimension of “Short Form of Character Scales for Children” and creativity score of children (r =.21, p<.01). Then, the effect of characteristics on the creativity level is inspected. The results of the study revealed that, characteristics have a significant effect on the creaticity of the children. The results of the multiple regression analysis is as follows; friendliness predicts the creativity significantly and positively; (Beta = .38, t(397) = 7.77, p <.01); decisiveness predicts the creativity significantly and positively; (Beta = .41, t(397) = 8.35, p <.01) and finally reactivenss predicts the creativity significantly and positively; (Beta = .16, t(397) = 3.19, p <.01). In the research study, characteristic traits are also inspected in terms of gender, number of siblings, education level of parents. As a result of the analysis, there are significant differences in groups of gender and number of siblings in terms of decisiveness and there are significant differences in groups of education levels of parents in terms of decisiveness and rhythmicity. Moreover, creativity level of children are inspected in terms of gender, number of siblings and education levels of parents. Results of the analysis depict that there are significant differences between groups of education level of parents and number of siblings in terms of crativity score of children. The results of the study are discussed theoretically in the lights of the findings obtained in the study and suggestions are made which are thought to be for the benefit of pre school teachers and researchers.

Açıklama

Yüksek Lisans Tezi

Anahtar Kelimeler

Okul Öncesi Eğitim, Mizaç, Yaratıcılık, Preschool Education, Temperament, Creativity

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Erduran, N. (2022). Okul öncesi eğitime devam eden çocukların mizaç özellikleri ile yaratıcılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Temel Eğitim Anabilim Dalı, Konya.