Kadın işçilerin kanser bilgi yükü ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları ilişkisinin incelenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2020

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Kanser organ veya dokudaki hücrelerin kontrolsüz bölünüp çoğalmasıyla oluşan anormal hücrelerden oluşur ve vücudun her bölümünü etkileyebilir. Kanser olgularının erken tespit edilmesi ile ölüm oranları azalmaktadır. Bu çalışma kadın işçilerin kanser bilgi yükü ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları ilişkisinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türde yapılmıştır. Araştırma Karaman il merkezinde bulunan iki fabrikada çalışan 380 kadın işçi ile yapılmıştır. Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan Anket Formu, Kanser Bilgi Yükü Ölçeği ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları II Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin tanımlayıcı istatistik analizinde, sayı, yüzde, ortalama ve standart sapma kullanılmıştır. Sayısal verilerin normal dağılıma uygunluğu Skewness ve Kurtosis ile değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda veri analizinde Pearson korelasyon analizi, t testi ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Kadınların kanser bilgi yükü ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları puanları üzerine primer analizlerde etkisi bulunan bağımsız değişkenler çoklu regresyon (bacward yöntemi) analizi ile değerlendirilmiştir. Önemlilik düzeyi p<,05 olarak kabul edilmiştir. Kadın işçilerin %70,6'sı 31 yaş ve üzerinde olup % 51,3'ü okuryazar/ilköğretim düzeyinde eğitim almıştır. %53,4'ü 6 yıl ve üzeri fabrikada çalışan kadın işçilerin Kanser Bilgi Yükü Ölçeği puan ortalaması 19,32±5,38, (Kanser Bilgi Yükü Ölçeğinden alınabilecek puan en az 8, en fazla 32'dir.) Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği puan ortalaması 119,14±22,29'dur (Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeğinden alınabilecek en yüksek puan 208'dir.). Kadın işçilerin kanser bilgi yükü ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları orta düzeydedir. Kadın işçilerin Kanser Bilgi Yükü Ölçeği puanları ile Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeğinin beslenme, manevi gelişim ve kişiler arası ilişkiler alt boyut puanları arasında zayıf düzeyde ve pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir (p<,05). Kadın işçilerin kanser bilgi yüküne yaş, manevi gelişim alt boyut puanı, kanser tarama testlerini duyma ve kendi kendine meme muayenesi yapmanın anlamlı düzeyde etkisinin olduğu ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına çalışma süresi, eğitim düzeyi, mamografi yaptırma, kendi kendine meme muayenesi yapma ve gelir durumunun anlamlı düzeyde etkisinin olduğu tespit edilmiştir (p<,05). Sonuç olarak toplumda yaygın olarak görülen kanser hastalığında ölümlerin azaltılması için erken teşhis ve tarama önemlidir. Ancak kanser bilgi yükü arttıkça kişiler kansere yönelik bilgilerden kaçmakta ve kansere ilişkin koruyucu, önleyici davranışlar azalmaktadır. Bu nedenle kanser erken tanı ve tedavi programlarının etkinliğinin arttırılması amacıyla sağlık çalışanlarının eğitim ve danışmanlık faaliyetlerini arttırmaları önerilebilir.
Cancer consists of abnormal cells formed by uncontrolled division of cells in organs or tissues and can affect every part of the body. Mortality rates decrease with early detection of cancer cases. This study was conducted to examine the relationship between cancer information overload and healthy lifestyle behaviors of women workers. The research is made of descriptive type. The research was carried out with 380 women workers working in two factories in the city center of Karaman. The data were collected by the Questionnaire Form prepared by the researcher, Cancer Information Overload Scale and Healthy Lifestyle Behaviors II Scale. In the analysis of the data, number, percentage, average and standard deviation were used. The compliance of numerical data to normal distribution was evaluated with Skewness and Kurtosis and it was determined to have normal distribution. The relationship between cancer information overload scores of women and healthy lifestyle behavior scores Pearson correlation analysis, t test and Mann Whitney U test were used. Independent variables that have an effect on primary cancer analysis of women's cancer information overload and healthy lifestyle behavior scores were evaluated by multiple regression (bacward method) analysis. Significance level was accepted as p <,05. %70,6 of female workers are 31 years old and over and %51,3 of them have received education at the literacy / primary education level. Cancer Information Overload Scale average score of %53,4 of female workers who work in factories for 6 years or more is 19,32 ± 5,38, (The score that can be obtained from the Cancer Information Overload Scale is at least 8 and at most 32.) Healthy Lifestyle Behaviors The mean score of the scale is 119,14 ± 22,29 (The highest score that can be obtained from the Healthy Lifestyle Behaviors Scale is 208). Cancer information overload and healthy lifestyle behaviors of female workers are moderate. It was determined that there is a weak and positively significant relationship between the Cancer Information Overload Scale scores of female workers and the nutrition, spiritual development and interpersonal relationships sub-dimension scores of the Healthy Lifestyle Behaviors Scale (p <,05). Age, spiritual development sub-dimension score, hearing cancer screening tests and breast self-examination have a significant effect on the cancer information overload of female workers, and healthy lifestyle behaviors have a significant effect on their working time, education level, mammography, breast self-examination and income. It has been determined that there is an effect at the level (p <,05). As a result, early diagnosis and screening are important to reduce deaths in cancer disease, which is common in the society. However, as the cancer information load increases, people avoid information about cancer and protective and preventive behaviors related to cancer decrease. Therefore, in order to increase the effectiveness of cancer early diagnosis and treatment programs, it may be suggested that healthcare workers increase their education and consultancy activities.

Açıklama

Yüksek Lisans Tezi

Anahtar Kelimeler

Kanser, Kanser Bilgi Yükü, Sağlıklı Yaşam Biçimi, Cancer, Cancer Information Overload, Healthy Lifestyle

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Öztoprak, F. S. (2020). Kadın işçilerin kanser bilgi yükü ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları ilişkisinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik (Doğum Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği) Anabilim Dalı, Konya.