Endoskopik sinus cerrahisi için paranazal sinuslerin pnömatizasyonu ile ilişkili olarak arteria ethmoidalis anterior'un yeri ve fossa olfactoria derinliğinin radyoanatomik değerlendirilmesi

Amaç Liken planus; mukokutanöz lezyonlarla seyreden, etyolojisi net olmayan, kronik inflamatuar bir dermatozdur. Oral mukozal lezyonlarla seyreden formuna oral liken planus (OLP) adı verilir. OLP’de, kronik inflamasyon zemininde %0 ila %1,5 oranında zaman içinde malign dönüşüm görülebilmektedir. OLP zemininde en sık gelişen malignite, oral skuamöz hücreli karsinomdur (OSHK). Literatürde, OLP’de malign potansiyelin mikronükleus testi ile değerlendirildiği çalışmalar bulunmaktadır. Ancak OLP’de malign potansiyelin, mikronükleus ve binükleus düzeyleri birlikte incelenerek değerlendirildiği bir çalışmaya rastlanmamıştır. Çalışmamızda katılımcıların mikronükleus ve binükleus düzeyleri; basit, pratik, kolay uygulanabilen, düşük maliyetli ve non-invaziv bir yöntem olan mikronükleus testi ile değerlendirilerek, OLP olgularının OSHK’ye dönüşüm riski öngörülmeye çalışılmıştır. Böylece bu testte malignite riski yüksek saptanan olgulara biyopsi ile erken tanı konulması ve OSHK’ye bağlı gelişebilecek morbidite ve mortalitenin önüne geçilmesi hedeflenmiştir. Gereç ve Yöntem Çalışmaya; Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi (NEÜ) Hastanesi Dermatoloji polikliniğine başvuran, 18 yaş ve üzeri, klinik ve histopatolojik olarak OLP tanısı alan, tedavi almayan 28 olgu ile; Dermatoloji veya Kulak Burun Boğaz polikliniklerine başvuran, klinik ve histopatolojik olarak şiddetli displazik oral lökoplaki veya OSHK tanısı alan, medikal veya cerrahi bir tedavi uygulanmayan 28 olgu dahil edildi. Sağlıklı kontrol grubuna; Dermatoloji polikliniğine başvuran, yaş-cinsiyet açısından OSHK ve OLP gruplarında yer alan olgularla eşleştirilmiş, 18 yaş üstü sağlıklı bireyler dahil edildi. Çalışmanın dışlanma kriterleri; oral mukozada başka dermatozu olanlar, başka organda malignite öyküsü bulunanlar, hamile ve emziren kadınlar, kortikosteroid, retinoid veya immünsupresif tedavi alanlar, oral çiğneme ürünü kullananlar, radyasyon ya da diğer kanserojenlere maruz kalanlar ile çalışmaya katılma onayı veya oral sürüntü örneği vermek istemeyen bireyler olarak belirlendi. Sağlıklı kontrol grubuna bunlara ek olarak, oral mukozada herhangi bir lezyonu, ek hastalığı, ilaç kullanımı, sigara-alkol kullanımı olan bireyler dahil edilmedi. Katılımcılardan bilgilendirilmiş onam formu alındıktan sonra; yaş, cinsiyet, eşlik eden komorbiditeler ve sigara-alkol kullanımı sorgulandı. OLP olgularında bunlara ilaveten; ailede OLP varlığı, dental dolgu-kaplama varlığı, hastalık süresi, klinik tipi, yerleşim yeri ve oral mukoza hastalık şiddet skoru belirlendi. OSHK olgularında ise tümörün histopatolojik tipi, yerleşimi, grade ve evresi belirlendi. Olguların örnekleri, oral mukozada yerleşen lezyonun üzerinden; sağlıklı kontrol grubunda ise bukkal mukozadan, tek kullanımlık, steril, künt metal spatula ile nazikçe kazınarak alındı. Elde edilen materyal, yoğunluğuna göre 3 adet temiz lama yayıldı ve 24 saat havada kurutuldu. Kuruyan preparatlar %96 etil alkolde sabitlendikten sonra sudan geçirilip tekrar havada kurutuldu. Kuruyan preparatlar, önce May-Grünwald sonra Giemsa ile boyandıktan sonra sudan geçirilip yeniden kurutuldu. Hazırlanan preparatlar, NEÜ Tıp Fakültesi Hastanesi Tıbbi Genetik Laboratuvarında konvansiyonel ışık mikroskobunda iki gözlemci tarafından değerlendirildi. Gözlemcilerde yanlılığı önlemek amacıyla, preparatların hangi gruba ait olduğu bilgisi paylaşılmadı. Her slaytta, hücre membranı sağlam, çekirdekleri net şekilde görülen toplam 1000 hücre değerlendirmeye alındı. 10x büyütmede alan tarandı, 100x büyütmede mikronükleus ve binükleusların doğruluğu değerlendirildi. Elde edilen verilerin istatistiksel analizi için ‘‘SPSS for Windows version 24.0’’ programı kullanıldı. Bulgular Çalışmada yer alan 28 OLP olgusunun 20’si kadın, 8’i erkek cinsiyetti. OLP olgularının yaş ortalaması 50,57 ± 15,06 yıldı. Olguların ortalama hastalık süresi 43,25 ± 53,15 ay; oral mukoza şiddet skoru ise ortalama 18,64 ± 8,97 olarak hesaplandı. Olgular klinik tiplerine göre ayrıldığında; 11 olgu retiküler, 9 olgu eroziv-ülseratif, 5 olgu plak ve 1 olgu atrofik tip OLP olarak belirlendi. Olguların klinik tip, lezyon yerleşim yeri, hastalık şiddet skoru, dental dolgu/kaplama varlığı parametreleri ile mikronükleus ve binükleus düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmadı (p>0,05). Ailede OLP varlığı, hastalık süresinin uzun olması ile mikronükleus düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı; ancak bu parametreler ile binükleus düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif bir ilişki saptandı (p<0,05).OSHK veya şiddetli displazik lökoplaki tanılı 28 olgunun yer aldığı grubun 19’u erkek, 9’u kadın cinsiyetti. Olguların yaş ortalaması 56,46 ± 10,99 yıl; lezyon çıkışından tanı konulmasına kadar geçen süre ise ortalama 16,79 ± 16,00 ay olarak belirlendi. Olgular histopatolojik tanılarına göre ayrıldığında; 21 olgu geleneksel/ klasik tip OSHK, 2 olgu iğsi hücreli OSHK ve 5 olgu şiddetli displazik lökoplaki tanılıydı. Olguların histopatolojik tanısı, tümör yerleşim yerleri ile mikronükleus ve binükleus düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmadı (p>0,05). Mikronükleus düzeyi en yüksek evre 3 ve grade 3 olgularda; binükleus düzeyi ise en yüksek evre 2 ve grade 3 olgularda saptandı. Ancak evreler ve gradeler arasında mikronükleus ve binükleus düzeyleri açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı (p>0,05). Çalışmadaki üç grubun mikronükleus ve binükleus düzeyleri karşılaştırıldığında, yüksekten düşüğe doğru sırasıyla OSHK, OLP ve sağlıklı kontrol grubu olarak saptandı (p<0,05). OSHK grubunun mikronükleus ve binükleus düzeyleri hem OLP grubundan hem de sağlıklı kontrol grubundan anlamlı düzeyde yüksek saptandı (p<0,05). Ancak OLP ve sağlıklı kontrol grubu arasında mikronükleus ve binükleus düzeyleri açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı (p>0,05). Sonuç Çalışmamızda, mikronükleus ve binükleus düzeyleri en yüksek OSHK grubunda, ardından sırasıyla OLP ve sağlıklı kontrol grubunda saptanmıştır. Ancak OLP ve sağlıklı kontrol grupları arasında mikronükleus ve binükleus düzeyleri açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır. İstatistiksel anlamlılık göstermemekle birlikte; eroziv-ülseratif tip, ailede OLP öyküsü, hastalık süresinin uzunluğu, eşlik eden diyabetes mellitus ve sigara kullanımının malignite riskini arttırabileceği düşünülmüştür. Bu olguların basit, pratik, kolay uygulanabilir, hızlı sonuç veren, tekrarlanabilir ve non-invaziv bir yöntem olan mikronükleus testi ile takip edilebileceği sonucuna varılmıştır. Test sonucunda mikronükleus ve binükleus düzeyleri yüksek saptanan olgularda, erken dönemde histopatolojik incelemeyle tanı konulması, OSHK’ye bağlı gelişebilecek morbidite ve mortalitenin önlenmesini mümkün kılacaktır.

Objective Lichen planus is a chronic inflammatory dermatosis of unknown etiology that presents with mucocutaneous lesions. The form involving the oral mucosa is referred to as oral lichen planus (OLP). In OLP, a malignant transformation may occur over time, at a rate ranging from 0% to 1.5%, typically on the basis of chronic inflammation. The most common malignancy arising in the setting of OLP is oral squamous cell carcinoma (OSCC). In the literature, several studies have evaluated the malignant potential of OLP using the micronucleus assay. However, to date, no study has assessed the malignant potential of OLP by jointly evaluating both micronucleus and binucleus levels. In our study, the micronucleus and binucleus levels of participants were assessed using the micronucleus assay, which is a simple, practical, low-cost, non-invasive, and easily applicable method, to estimate the risk of malignant transformation of OLP into OSCC. This study aimed to enable early diagnosis through biopsy in cases with high malignant potential indicated by the test results and thereby reduce OSCC-related morbidity and mortality. Materials and Methods The study included 28 untreated patients aged 18 years and older who were clinically and histopathologically diagnosed with OLP and admitted to the Dermatology Outpatient Clinic of NEU Medical Faculty Hospital, as well as 28 patients who were admitted to the Dermatology or Otorhinolaryngology outpatient clinics and clinically and histopathologically diagnosed with either severe dysplastic oral leukoplakia or OSCC, with no medical or surgical treatment applied. The healthy control group consisted of individuals over the age of 18, matched with the OSCC and OLP groups in terms of age and sex, who presented to the Dermatology Outpatient Clinic and were considered systemically healthy. The exclusion criteria of the study included individuals with other dermatoses involving the oral mucosa, a history of malignancy in another organ, pregnant or breastfeeding women, those receiving corticosteroid, retinoid, or immunosuppressive therapy, users of oral chewing products, those exposed to radiation or other carcinogens, and individuals who did not provide informed consent or declined to give an oral mucosal smear sample. In addition to these, individuals in the healthy control group were excluded if they had any oral mucosal lesions, systemic diseases, medication use, or tobacco/alcohol consumption. After obtaining informed consent from the participants, data on age, sex, presence of comorbid diseases, and tobacco and alcohol use were recorded. In addition to these, for patients with OLP, the presence of OLP in the family, presence of dental fillings or prosthetic restorations, disease duration, clinical type, lesion location, and oral mucosal disease severity score were determined. For OSCC cases, the histopathological type, location, grade, and stage of the tumor were recorded. Samples were collected by gently scraping the surface of the lesion on the oral mucosa in the patient groups, and from the buccal mucosa in the healthy control group, using a single-use, sterile, blunt metal spatula. The collected material was spread onto three clean glass slides depending on sample density and allowed to air-dry for 24 hours. The dried smears were then fixed in 96% ethyl alcohol, rinsed with distilled water, and air-dried again. Subsequently, the slides were stained first with May-Grünwald and then with Giemsa stain, rinsed again, and left to dry. The prepared slides were evaluated under a conventional light microscope by two independent observers at the Medical Genetics Laboratory of NEU Medical Faculty Hospital. To prevent observer bias, information regarding group allocation was not disclosed to the evaluators. On each slide, a total of 1,000 cells with intact membranes and clearly visible nuclei were examined. The slides were initially scanned at 10× magnification, and the accuracy of micronucleus and binucleated cell identification was confirmed at 100× magnification. Statistical analysis of the collected data was performed using SPSS for Windows, version 24.0. Results Of the 28 OLP cases included in the study, 20 were female and 8 were male. The mean age of the OLP group was 50.57 ± 15.06 years. The mean disease duration was calculated as 43.25 ± 53.15 months, and the mean oral mucosal severity score was 18.64 ± 8.97. Based on clinical subtype, 11 patients had reticular, 9 had erosive-ulcerative, 5 had plaque-type, and 1 had atrophic-type OLP. No statistically significant relationship was found between micronucleus and binucleus levels and the parameters of clinical type, lesion location, disease severity score, or presence of dental fillings/crowns (p> 0.05). Although no significant correlation was found between micronucleus levels and family history of OLP or longer disease duration, a statistically significant positive correlation was observed between these parameters and binucleus levels (p <0.05). In the group consisting of 28 patients diagnosed with OSCC or severe dysplastic leukoplakia, 19 were male and 9 were female. The mean age was 56.46 ± 10.99 years, and the average time from lesion onset to diagnosis was 16.79 ± 16.00 months. Histopathological classification revealed that 21 cases were conventional/classical-type OSCC, 2 were spindle cell-type OSCC, and 5 were diagnosed with severe dysplastic leukoplakia. No statistically significant relationship was found between histopathological diagnosis, tumor location, and micronucleus or binucleus levels (p> 0.05). The highest micronucleus levels were observed in stage 3 and grade 3 cases, while the highest binucleus levels were observed in stage 2 and grade 3 cases. However, no statistically significant differences in micronucleus or binucleus levels were found among different tumor stages or grades (p> 0.05). When micronucleus and binucleus levels were compared across the three groups, the levels were found to decrease in the order of OSCC, OLP, and healthy control group (p <0.05). The OSCC group showed significantly higher micronucleus and binucleus levels than both the OLP and healthy control groups (p <0.05). However, no statistically significant difference was found between the OLP and healthy control groups in terms of micronucleus or binucleus levels (p> 0.05). Conclusion In our study, the highest levels of micronucleus and binucleus were observed in the OSCC group, followed by the OLP and healthy control groups, respectively. However, no statistically significant difference was found between the OLP and healthy control groups in terms of micronucleus and binucleus levels. Although not statistically significant, factors such as the erosive-ulcerative clinical subtype, a family history of OLP, longer disease duration, coexisting diabetes mellitus, and smoking were considered to potentially increase the risk of malignant transformation. It was concluded that such cases could be monitored using the micronucleus test, which is a simple, practical, easily applicable, rapid, reproducible, and non-invasive method. In patients with high levels of micronucleus and binucleus, early diagnosis through histopathological examination may help prevent morbidity and mortality associated with OSCC.