Yetişkin bireylerde mikrobiyata farkındalığı ve sağlık okuryazarlığı ilişkisi

Basit Öğe Kaydı
dc.authorid0000-0003-1609-7698
dc.contributor.advisorDurduran, Yasemin
dc.contributor.authorHorzum, Ramazan Kaan
dc.date.accessioned2024-08-27T13:22:56Z
dc.date.available2024-08-27T13:22:56Z
dc.date.issued2024
dc.date.submitted2024
dc.departmentNEÜ, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Anabilim Dalı
dc.descriptionYüksek Lisans Tezi
dc.description.abstractBu çalışma Konya ili Selçuklu ilçesinde yaşayan yetişkin bireylerin mikrobiyota farkındalığı ve sağlık okuryazarlık durumunun değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya 258 kadın, 140 erkek olmak üzere 398 kişi dahil edilmiştir. Çalışmada katılımcılara sosyo demografik bilgileri, antropometrik ölçümleri, beslenme alışkanlıkları, Mikrobiyota Farkındalık Ölçeği (MFÖ), Türkiye Sağlık Okuryazarlık Ölçeği (TSOY-32) ve besin tüketim kaydından oluşan anket uygulanmıştır. Besin tüketim kaydı bilgileri Beslenme Bilgi Sistemi (BeBiS)’nda analiz edilmiş olup istatistiksel analizler SPSS paket program kullanılarak yapılmıştır. Sonuçlar yüzde, ortalama, standart sapma, ortanca, alt ve üst değerleri verilmiş ve verilerin analizinde Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis, Spearman testleri kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir. Çalışmaya katılan bireylerin TSOY-32 kategorisine göre %38,4’ünün sorunlu-sınırlı, %30,9’unun yeterli, %17,3’ünün yetersiz, %13,4’ünün mükemmel sağlık okuryazarlık düzeyine sahip olduğu belirlenmiştir. Mikrobiyota farkındalık ölçeği ortalamasının 36,29±7,17 olduğu ve TSOY-32 ortalamasının 32,89±7,66 olduğu belirlenmiştir. Cinsiyete göre MFÖ puanları açısından istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmiştir (p<0,05). Erkeklerin MFÖ puanları, kadınlara göre anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu belirlenmiş olup; gelir ve eğitim düzeyine göre ise MFÖ ve TSOY-32 puanları açısından istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,05). MFÖ ve TSOY-32 ile boy (cm), ağırlık (kg), BKİ (kg/m2), bel çevresi (cm) ve bel/boy oranı arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki yoktur (p>0,05). MFÖ skoru ile karbonhidrat (%) arasında pozitif yönde, çok zayıf derecede ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edilmiştir (p<0,05). MFÖ skoru ile yağ (%) ve D vitamini arasında negatif yönde, çok zayıf derecede ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edilmiştir (p<0,05). MFÖ skoru ile TSOY-32 skoru arasında negatif yönde, orta derecede ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edilmiştir (p<0,05). TSOY-32 skoru arttıkça MFÖ skorunun azaldığı tespit edilmiştir. Mikrobiyota konusunda farkındalık oluşturulması ve sağlık okuryazarlığının artırılması günümüz koşullarında oldukça önem arz etmektedir. Bu bağlamda mikrobiyota ve fermente ürünler ile ilgili toplum temelli eğitimlerin, sağlık ve beslenme okuryazarlığının artırılmasının faydalı olacağı düşünülmektedir.
dc.description.abstractThis study was conducted to evaluate the microbiota awareness and health literacy status of adult individuals living in Selçuklu district of Konya province. 398 people, 258 women and 140 men, were included in the study. In the study, a survey consisting of socio-demographic information, anthropometric measurements, nutritional habits, Microbiota Awareness Scale (MFÖ), Turkey Health Literacy Scale (TSOY-32) and food consumption record was applied to the participants. Food consumption record information was analyzed in the Nutrition Information System (BeBiS) and statistical analyzes were made using the package program SPSS. The results were given as percentage, mean, standard deviation, median, lower and upper values, and Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis, Spearman tests were used to analyze the data. Statistical significance level was accepted as p<0.05. It was determined that 38.4% of the individuals participating in the study had problematic-limited, 30.9% adequate, 17.3% inadequate, and 13.4% excellent health literacy level according to the TSOY-32 category. It was determined that the average of the microbiota awareness scale was 36.29±7.17 and the average of TSOY-32 was 32.89±7.66. A statistically significant difference was detected in terms of MFS scores according to gender (p<0.05). It was determined that men's MFÖ scores were significantly higher than women. There was no statistically significant difference in terms of MFÖ and TSOY-32 scores according to income level and education level (p>0.05). There is no statistically significant relationship between MFÖ and TSOY-32 and height (cm), weight (kg), BMI (kg/m2), waist circumference (cm) and waist/height ratio (p>0.05). A positive, very weak and statistically significant relationship was detected between the MFS score and carbohydrate (%). A negative, very weak and statistically significant relationship was detected between the MFA score and fat (%) and vitamin D (p<0.05). A negative, moderate and statistically significant relationship was detected between the MFÖ score and the TSOY-32 score (p<0.05). It has been determined that as the TSOY-32 score increases, the MFÖ score decreases. Raising awareness about microbiota and increasing health literacy is very important in today's conditions. In this context, it is thought that community-based training on microbiota and fermented products and increasing health and nutrition literacy will be beneficial.
dc.identifier.citationHorzum, R. K. (2024). Yetişkin bireylerde mikrobiyata farkındalığı ve sağlık okuryazarlığı ilişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Konya.
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12452/18659
dc.language.isotr
dc.publisherNecmettin Erbakan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectMikrobiyota
dc.subjectProbiyotik
dc.subjectSağlık Okuryazarlığı
dc.subjectMicrobiota
dc.subjectProbiotic
dc.subjectHealth Literacy
dc.titleYetişkin bireylerde mikrobiyata farkındalığı ve sağlık okuryazarlığı ilişkisi
dc.title.alternativeThe relationship between microbiota awareness and health literacy in adults
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
RamazanKaanHorzum_YL_2024.pdf
Boyut:
2.33 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Yüksek Lisans Tezi
İndir
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.17 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama:
İndir

Koleksiyon

Sağlık Bilimleri Enstitüsü Tez Koleksiyonu