Endemik Thymus sipyleus Boiss. subsp. sipyleus var. sipyleus bitki ekstraktının bakla yaprak biti (Aphis fabae) ve avcısı asya uğur böceği (Harmonia axyridis) üzerine insektisidal etkisinin belirlenmesi
Yükleniyor...
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Tarımda zararlılar ile mücadelede ilk sırada gelen kimyasal mücadele yöntemi insan ve çevre sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. Ekolojik dengeyi bozarak bitki ve hayvan türlerine zarar vermesinin yanı sıra zararlıların ilaca karşı direnç oluşturmasına neden olmaktadır. Ekolojik dengenin bozulması sonucu doğal düşmanlar yok olmakta baskılanan zararlı türler çoğalmakta ve ekonomik kayıplara sebep olmaktadır. Tüm bu olumsuzluklara sebep olan kimyasal ilaçlara alternatif olan bitkisel insektisitlere olan talep gün geçtikçe artmaktadır. Bu çalışmada Thymus sipyleus Boiss. subsp. sipyleus var. sipyleus endemik bitkisinden CO2 ekstraksiyonu yöntemiyle elde edilen ekstraktın tarımda önemli kayıplara neden olan Aphis fabae ergini ve zararlının predatörü olan Harmonia axyridis 4. larva dönemi üzerindeki toksik etkisi araştırılmıştır. Çalışmalar 24 ± 1°C sıcaklık, %65±5 nem ve 14 gün ışığı şeklinde ayarlanmış iklim kabininde yürütülmüştür. Ekstraktın %0.1, % 0.3 ve % 0.5 ’lik çözeltilerinin toksik etkisini belirlemek için yaprak disk daldırma yöntemi kullanılmıştır. Uygulamadan sonraki 1., 2., 3., 4., ve 5.gün sonu sayımları yapılarak ölüm oranları tespit edilmiştir. Aphis fabae erginleri için elde edilen sonuçlara bakıldığında bitki ekstraktının kullanılan tüm dozlarında güne bağlı olarak ölüm oranlarının arttığı bulunmuştur. Sonuçlar karşılaştırıldığında en yüksek ölüm oranı %0.5’lik çözeltide 3.gün sonunda %100, %0.3’lük çözeltide 4.gün sonunda %100, %0.1’lik çözeltide ise 4.günün sonunda %95 şeklinde olduğu belirlenmiştir. Kullanmış olduğumuz tüm dozların Aphis fabae ergini üzerinde oldukça etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Kullanılmış olan kekik ekstraktının Harmonia axyridis 4. larva dönemi üzerindeki toksik etkisi ise %2.5 şeklinde çok düşük oranda çıkmış ve predatör üzerinde güvenli olduğu belirlenmiştir. Çalışma sonucunda Thymus sipyleus Boiss. subsp. sipyleus var. sipyleus endemik bitkisinden CO2 ekstraksiyonu yöntemi ile elde edilen ekstraktın Aphis fabae ergin evresi mücadelesinde güvenilir bir bitkisel insektisit potansiyeline sahip olabileceği tespit edilmiştir.
The chemical control method, which comes first in the fight against pests in agriculture, negatively affects human and environmental health. It disrupts the ecological balance and harms plant and animal species, as well as causing pests to develop resistance to drugs. As a result of the disruption of ecological balance, natural enemies disappear, suppressed harmful species proliferate and cause economic losses. The demand for herbal insecticides, which are alternatives to chemical pesticides that cause all these negativities, is increasing day by day. In this study, the toxic effect of the Thymus sipyleus Boiss. subsp. sipyleus var. Sipleus’s extract obtained from by CO2 extraction method on the Aphis fabae adult, which causes significant losses in agriculture and the 4th larval stage of Harmonia axyridis, the predator of the pest, was investigated. The studies were carried out in a climate chamber set at 24 ± 1°C temperature, 65±5% humidity and 14 days of daylight. The leaf disk dipping method was used to determine the toxic effect of 0.1%, 0.3% and 0.5% solutions of the extract. Mortality rates were determined by counting at the end of the 1st, 2nd, 3rd, 4th and 5th days after the application. When the results obtained for Aphis fabae adults were examined, it was found that mortality rates increased depending on the day in all doses of the plant extract used. When the results were compared, the highest mortality rate was determined as 100% at the end of the 3rd day in the 0.5% solution, 100% at the end of the 4th day in the 0.3% solution, and 95% at the end of the 4th day in the 0.1% solution. It was concluded that all the doses we used were very effective on Aphis fabae adults. The toxic effect of the used thyme extract on the 4th larval stage of Harmonia axyridis was found to be very low, 2.5%, and it was determined to be safe on the predator. As a result of the study, Thymus sipyleus Boiss. subsp. sipyleus var. Sipyleus. It has been determined that the extract obtained from the endemic plant by CO2 extraction method may have a reliable herbal insecticide potential in the fight against Aphis fabae adult stage.
The chemical control method, which comes first in the fight against pests in agriculture, negatively affects human and environmental health. It disrupts the ecological balance and harms plant and animal species, as well as causing pests to develop resistance to drugs. As a result of the disruption of ecological balance, natural enemies disappear, suppressed harmful species proliferate and cause economic losses. The demand for herbal insecticides, which are alternatives to chemical pesticides that cause all these negativities, is increasing day by day. In this study, the toxic effect of the Thymus sipyleus Boiss. subsp. sipyleus var. Sipleus’s extract obtained from by CO2 extraction method on the Aphis fabae adult, which causes significant losses in agriculture and the 4th larval stage of Harmonia axyridis, the predator of the pest, was investigated. The studies were carried out in a climate chamber set at 24 ± 1°C temperature, 65±5% humidity and 14 days of daylight. The leaf disk dipping method was used to determine the toxic effect of 0.1%, 0.3% and 0.5% solutions of the extract. Mortality rates were determined by counting at the end of the 1st, 2nd, 3rd, 4th and 5th days after the application. When the results obtained for Aphis fabae adults were examined, it was found that mortality rates increased depending on the day in all doses of the plant extract used. When the results were compared, the highest mortality rate was determined as 100% at the end of the 3rd day in the 0.5% solution, 100% at the end of the 4th day in the 0.3% solution, and 95% at the end of the 4th day in the 0.1% solution. It was concluded that all the doses we used were very effective on Aphis fabae adults. The toxic effect of the used thyme extract on the 4th larval stage of Harmonia axyridis was found to be very low, 2.5%, and it was determined to be safe on the predator. As a result of the study, Thymus sipyleus Boiss. subsp. sipyleus var. Sipyleus. It has been determined that the extract obtained from the endemic plant by CO2 extraction method may have a reliable herbal insecticide potential in the fight against Aphis fabae adult stage.
Açıklama
Yüksek Lisans Tezi
Anahtar Kelimeler
Aphis fabae, Bitki Ekstraktı, Harmonia axyridis, Süperkritik CO2 Ekstraksiyonu, Thymus sipyleus Boiss. subsp. sipyleus var. sipyleus, Plant Extract, Supercritical CO2 Extraction
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Malaslı, E. (2024). Endemik Thymus sipyleus Boiss. subsp. sipyleus var. sipyleus bitki ekstraktının bakla yaprak biti (Aphis fabae) ve avcısı asya uğur böceği (Harmonia axyridis) üzerine insektisidal etkisinin belirlenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Bilimleri Anabilim Dalı, Konya.
