Lise öğrencilerinin problemli internet kullanımı, siber zorbalık ve duygusal özerklik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

dc.authorid0009-0000-6962-045X
dc.contributor.advisorYalçın, Ali Fuat
dc.contributor.authorSüntar, Sıddıka
dc.date.accessioned2025-06-03T06:07:55Z
dc.date.available2025-06-03T06:07:55Z
dc.date.issued2025
dc.date.submitted2025
dc.departmentNEÜ, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı
dc.descriptionYüksek Lisans Tezi
dc.description.abstractBu araştırmada lise öğrencilerinin problemli internet kullanımı, siber zorbalık ve duygusal özerklik arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Nicel bir araştırma olan bu çalışmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Konya ilinin merkez ilçelerindeki farklı lise türlerinde (fen lisesi, anadolu lisesi, imam hatip lisesi, meslek lisesi ve spor lisesi) 333’ü kız öğrenci (%51.2), 317’si erkek öğrenci (%48.8) olmak üzere toplam 650 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada kullanılan verileri toplamak amacıyla Ergen Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği, Siber Zorbalık Ölçeği, Duygusal Özerklik Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada toplanan verilerin analizi için SPSS 22.0 paket programı kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı, yordayıcı ilişkileri belirlemek için Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi ve öğrencilerin problemli internet kullanımı durumlarını sosyodemografik bilgiler açısından incelemek için Bağımsız Örneklem t Testi ve Tek Yönlü ANOVA Testi analizleri yapılmıştır. Sonrasında bağımsız ikili grup karşılaştırmalarında Tukey ve Games-Howell testi ile varyanslardaki anlamlı farklılık hangi gruplarda ona bakılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre lise öğrencilerinin problemli internet kullanımı düzeyleri cinsiyete, sınıf düzeyine, sanatsal, sportif bir aktivite gerçekleştirme ve bir kişisel gelişim kursuna (robotik kodlama, dil, office programları, yazılım, diksiyon kursları vb.) katılımına göre istatistiksel olarak anlamlı bit farklılaşma göstermemektedir. Öğrencilerin problemli İnternet kullanımı düzeyleri okul türüne, algılanan anne baba tutumuna ve internet kullanım sürelerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermektedir. Problemli internet kullanım düzeyi, okul türlerinde en yüksekten en düşüğe doğru anadolu lisesi, sosyal bilimler lisesi, meslek lisesi, spor lisesi, imam hatip lisesi ve fen lisesi şeklinde sıralanmıştır. Problemli internet kullanım düzeyi, algılanan anne baba tutumlarından yüksekten düşüğe doğru baskıcı otoriter anne baba tutumu, ilgisiz anne baba tutumu, tutarsız anne baba tutumu, mükemmeliyetçi anne baba tutumu, aşırı koruyucu anne baba tutumu, aşırı hoşgörülü anne baba tutumu ve demokratik anne baba tutumu şeklinde sıralanmıştır. Günlük internet kullanım süresi arttıkça da problemli internet kullanım düzeyi de istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde artmıştır. Lise öğrencilerinin problemli internet kullanımı ile siber zorbalık arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir korelasyon saptanmıştır. Problemli internet kullanımı ve duygusal özerklik arasında negatif yönde orta düzeyde anlamlı bir korelasyon; siber zorbalık ve duygusal özerklik arasında negatif yönde, düşük düzeyde anlamlı bir korelasyon bulunmuştur. Siber zorbalık ve duygusal özerkliğin öğrencilerin problemli internet kullanımına ilişkin varyansın %16,2’ sini açıkladığı tespit edilmiştir.
dc.description.abstractIn this study, it was aimed to examine the relationship between high school students' problematic internet use, cyberbullying and emotional autonomy. Relational survey model was used in this quantitative study. The study group consisted of a total of 650 students (333 female students (51.2%) and 317 male students (48.8%)) from different high school types (science high school, Anatolian high school, imam hatip high school, vocational high school and sports high school) in the central districts of Konya province. Adolescent Problematic Internet Use Scale, Cyberbullying Scale, Emotional Autonomy Scale and Personal Information Form were used to collect the data used in the study. SPSS 22.0 package program was used to analyze the data collected in the study. Pearson Product Moment Correlation Coefficient was used to determine the relationship between variables, Multiple Linear Regression Analysis was used to determine predictive relationships, and Independent Sample t Test and One-Way ANOVA Test were used to examine students' problematic internet use in terms of sociodemographic information. Afterwards, Tukey and Games-Howell tests were used in independent pairwise group comparisons to determine which groups had significant differences in variances. It was found to explain 6.2% of the variance. According to the results of the study, problematic Internet use levels of high school students do not show a statistically significant difference according to gender, grade level, participation in an artistic, sportive activity and participation in a personal development course (robotic coding, language, office programs, software, diction courses, etc.). Students' problematic Internet use levels show a statistically significant difference according to school type, perceived parental attitude and duration of Internet use. The level of problematic Internet use is ranked from the highest to the lowest in school types as Anatolian high school, social sciences high school, vocational high school, sports high school, imam hatip high school and science high school. The level of problematic internet use was ranked from high to low as oppressive authoritarian parental attitude, indifferent parental attitude, inconsistent parental attitude, perfectionist parental attitude, overprotective parental attitude, overindulgent parental attitude and democratic parental attitude. As the duration of daily internet use increased, the level of problematic internet use also increased in a statistically significant way. There was a low significant positive correlation between problematic internet use and cyberbullying among high school students. There was a negative and moderately significant correlation between problematic internet use and emotional autonomy; cyberbullying and emotional autonomy. The level of problematic internet use was ranked from highest to lowest in school types as Anatolian high school, social sciences high school, vocational high school, sports high school, imam hatip high school and science high school. The level of problematic internet use was ranked from high to low as oppressive authoritarian parental attitude, indifferent parental attitude, inconsistent parental attitude, perfectionist parental attitude, overprotective parental attitude, overindulgent parental attitude and democratic parental attitude. As the duration of daily internet use increased, the level of problematic internet use also increased in a statistically significant way. There was a low significant positive correlation between high school students' problematic internet use and cyberbullying. A negative, moderately significant correlation was found between problematic internet use and emotional autonomy; a negative, low-level significant correlation was found between cyberbullying and emotional autonomy. It was determined that cyberbullying and emotional autonomy explained 16.2% of the variance related to students' problematic internet use.
dc.identifier.citationSüntar, S. (2025). Lise öğrencilerinin problemli internet kullanımı, siber zorbalık ve duygusal özerklik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Konya.
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12452/19418
dc.language.isotr
dc.publisherNecmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectDuygusal Özerklik
dc.subjectProblemli İnternet Kullanımı
dc.subjectSiber Zorbalık
dc.subjectEmotional Autonomy
dc.subjectProblematic Internet Use
dc.subjectCyberbullying
dc.titleLise öğrencilerinin problemli internet kullanımı, siber zorbalık ve duygusal özerklik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
dc.title.alternativeThe investigation of the relationship between problematic internet use, cyberbullying and emotional autonomy levels of high school students
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
SıddıkaSüntar_YL_2025.pdf
Boyut:
2.34 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Yüksek Lisans Tezi
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.17 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama: