Konya ili kamu hastanelerinde görevli hekimlerin fitoterapiye ilişkin tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
| dc.authorid | 0000-0001-9043-9161 | |
| dc.contributor.advisor | Şahin, Ayşe Saide | |
| dc.contributor.advisor | Uyar, Mehmet | |
| dc.contributor.author | Akçay, Betül | |
| dc.date.accessioned | 2025-08-19T08:14:08Z | |
| dc.date.available | 2025-08-19T08:14:08Z | |
| dc.date.issued | 2025 | |
| dc.date.submitted | 2025 | |
| dc.department | NEÜ, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı | |
| dc.description | Yüksek Lisans Tezi | |
| dc.description.abstract | Fitoterapi, ülkemizde ve dünyada en çok tercih edilen Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarından biridir. Bitkisel ürünlerin doğal olması nedeniyle etkili ve güvenli olduğu algısına karşın, bu ürünlerin kullanımı istenmeyen etkiler ve ilaç etkileşimlerine neden olmaktadır. Ülkemizde son yıllarda hekimlerin fitoterapi uygulamalarına olan ilgisinin arttığı görülmektedir. Bu çalışmada, hekimlerin fitoterapiye ilişkin tutum ve davranışlarının cinsiyet, branş, akademik unvan, çalışma yılı, il merkezi ve ilçe merkezinde çalışma ve fitoterapi eğitimi alıp almama durumlarına göre değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, katılımcıların sosyodemografik özellikleri, fitoterapiye ilişkin tutum ve davranışlarını içeren 29 soruluk anket kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Konya ilinin merkez ve ilçelerinde faaliyet gösteren toplam 27 kamu hastanesinde çalışan asistan, pratisyen, uzman doktor, yan dal uzmanı, doçent ve profesörler oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemi 191 kişi olarak hesaplanmıştır. Toplam 224 kişi anketi yanıtlamıştır. Çalışama Ağustos-Aralık 2024 tarihleri arasında yapılmıştır. Veriler SPSS 29.0 bilgisayar programına girilmiş, analizler Kolmogorov Smirnov testi ile yapılmıştır. Sayısal verilerin karşılaştırılmasında student t testi, kategorik verilerin karşılaştırılmasında Ki kare testi kullanılmıştır. Tüm karşılaştırmalarda p<0,05 anlamlılık düzeyi olarak kabul edilmiştir. Çalışmamızda, hekimlerin fitoterapiye ilişkin tutum ve davranışlarının cinsiyete göre değiştiği görülmüştür. Kadınların fitoterapiye yaklaşımı daha olumludur. Çalışma yılına göre ise; daha az hekimlik tecrübesi olanlar kendisi ve ailesi için fitoterapi ürünlerini daha az tercih etmektedir. Pratisyen ve asistanlar diğer gruplara göre kıyasla tıp fakültesi eğitiminde fitoterapi derslerini olması gerektiği fikrine daha az katılmaktadır. Anamnezde dahili branşların fitoterapi ürünü kullanımını sorgulama oranları cerrahi branşlara göre daha yüksek bulunmuştur. Çalışmamızda fitoterapi eğimi olan ve olmayan grup da kıyaslanmış; eğitim olmayanlar fitoterapiyi plasebo olarak gördüklerini belirtmişlerdir. Aynı zamanda bu grup, bilgi düzeyini yetersiz bulmakta ve kişisel kullanımda fitoterapi ürünlerini daha az tercih etmektedir. İl merkezinde çalışan hekimlerden fitoterapi eğitim almak isteyenlerin oranı ilçelerde görev yapanlara göre daha azdır ve bu grup kendisi ve ailesi için de fitoterapi ürünlerini daha az tercih etmektedir. Çalışmamız sonucunda, hekimlerin fitoterapiye ilişkin tutum ve davranışlarının cinsiyet, branş, unvan, çalışma yılı, daha önceden fitoterapi eğitimi alıp almama, il veya ilçe merkezinde çalışma durumuna göre değiştiği görülmüştür. Fitoterapinin güvenli ve etkili kullanımı için hekimlerin bu konudaki farkındalıklarının artırılması gerekmektedir. Bunun için de mezuniyet öncesi ve sonrası eğitimler yapılmalıdır. Fitoterapi hakkında yasal düzenlemeler ve bilimsel çalışmalar artırılmalıdır. | |
| dc.description.abstract | Phytotherapy is one of the most preferred Traditional and Complementary Medicine Practices in our country and in the world. Despite the perception that herbal products are effective and safe because they are natural, the use of these products causes unwanted effects and drug interactions. In recent years, physicians' interest in phytotherapy applications has increased in our country. In this study, it was aimed to evaluate the attitudes and behaviors of physicians towards phytotherapy according to gender, branch, academic title, years of employment, working in a central and district center, and whether they received phytotherapy training or not. In the study, a 29-question questionnaire including sociodemographic characteristics, attitudes and behaviors of the participants regarding phytotherapy was used. The population of the study consisted of assistants, general practitioners, specialist doctors, subspecialists, associate professors and professors working in a total of 27 public hospitals operating in the center and districts of Konya province. The sample of the study was calculated as 191 people. A total of 224 people responded to the questionnaire. The study was conducted between August and December 2024. The data were entered into the SPSS 29.0 computer program and analyzed using the Kolmogorov Smirnov test. Student t test was used to compare numerical data and chi-square test was used to compare categorical data. In all comparisons, p<0.05 was accepted as significance level. In our study, physicians' attitudes and behaviors towards phytotherapy varied according to gender. Women have a more positive attitude towards phytotherapy. According to years of practice, those with less experience in medicine preferred phytotherapy products less for themselves and their families. General practitioners and residents were less likely than other groups to agree that phytotherapy courses should be included in medical school education. The rates of questioning the use of phytotherapy products in the anamnesis of internal branches were found to be higher than surgical branches. In our study, the group with and without phytotherapy training was also compared; those without training reported that they considered phytotherapy as a placebo. At the same time, this group found the level of knowledge inadequate and preferred phytotherapy products less for personal use. Among physicians working in the provincial center, the rate of those who want to receive phytotherapy training is lower than those working in the districts, and this group prefers phytotherapy products less for themselves and their families. As a result of our study, it was observed that physicians' attitudes and behaviors towards phytotherapy varied according to gender, branch, title, years of employment, whether they had received phytotherapy training before or not, and whether they worked in a province or district center. For the safe and effective use of phytotherapy, physicians' awareness on this subject should be increased. For this, pre- and post-graduate trainings should be organized. Legal regulations and scientific studies on phytotherapy should be increased. | |
| dc.identifier.citation | Akçay, B. (2025). Konya ili kamu hastanelerinde görevli hekimlerin fitoterapiye ilişkin tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı, Konya. | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12452/19634 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/embargoedAccess | |
| dc.subject | Bitkisel Ürün | |
| dc.subject | Fitoterapi | |
| dc.subject | Hekim | |
| dc.subject | Herbal Product | |
| dc.subject | Phytotherapy | |
| dc.subject | Physician | |
| dc.title | Konya ili kamu hastanelerinde görevli hekimlerin fitoterapiye ilişkin tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi | |
| dc.title.alternative | Evaluation of the attitudes and behaviours of physicians working in public hospitals in Konya province regarding phytotherapy | |
| dc.type | Master Thesis |
