İslam İktisadında Karz-ı Hasen Müessesesinin Gelişimi, İşlevleri ve Bir Model Önerisi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Borçlanma, insan hayatında sıkça karşılaşılan bir olgudur. Günümüz finansal araçlarının borçlanma davranışlarını karmaşıklaştırması, insanların faize düşme riskini artırmaktadır. Faizin neden olacağı sosyal, iktisâdî ve mânevî zararları temelinden önleyebilmek için İslam toplumunun kendine has çözüm yöntemleri ile hareket etmesi gerekmektedir. Bu çalışma ile İslam toplumunun borçlanma ve infak konusundaki en özgün ve önemli aracı olan “karz-ı hasen” üzerinde durularak bu güzel davranışın yaygınlaştırılmasına katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Bu sayede, çok yönlü faydalar barındıran İslam iktisadı araçlarından biri kullanılarak faiz gibi çok yönlü zararlar içeren bir olgu ile nasıl mücadele edilebileceğine ve sosyal adaletin tesisine nasıl katkı sağlanabileceğine dair örnekler sunulmaya çalışılacaktır. Betimsel bir analiz yöntemi kullanılan çalışmada, öncelikle, karz-ı hasen sürecinin Kur’an ve Sünnet ekseninde sağlıklı bir şekilde yönetilebilmesi için dikkat edilmesi gereken konulara ve karz-ı hasenin ilişkili olduğu iktisâdî kavramlara değinilecektir. Karz-ı hasenin dar ve geniş anlamları çerçevesinde asr-ı saadetten günümüze kadar hayata geçirilmiş karz-ı hasen müessesesi örneklerine yer verilecek ve bunların sağladığı faydalardan bahsedilecektir. Anadolu’daki sadaka taşı uygulamasından hareketle yapılacak model önerisi üzerinden karz-ı hasen müesseselerinin işletilmesinde karşılaşılacak riskler ve çözüm önerileri tartışılacaktır. İslam iktisadı ilkelerine uygun olarak mikro düzeyde hayata geçirilecek başarılı örneklerin, yapılacak mevzuat düzenlemeleri ile daha büyük ölçekte işletilebilmesinin mümkün olacağı ve bu müesseselerin faizle mücadelede önemli bir görev üstleneceği düşünülmektedir.
Borrowing is a common phenomenon in human life. The complexity of today's financial instruments in borrowing behavior, increases the risk of people falling into interest. In order to prevent social, economic and moral damages caused by interest, Islamic society should act with its own solution methods. With this study, it is aimed to contribute to the dissemination of this good behavior by focusing on "qard al-hasan", which is the most original and important tool of the Islamic society regarding borrowing and charity. In this way, it will be tried to present examples of how to combat a phenomenon involving multi-directional losses such as interest, and how to contribute to the establishment of social justice, by using one of the tools of Islamic economics that has multiple benefits. In the study, in which a descriptive analysis method is used, first of all, the issues about qard al-hasan process that need to be considered in order to manage with Quran and Sunnah perspective in a healthy way and economic concepts related to qard al-hasan will be mentioned. Within the framework of the narrow and broad meanings of qard al-hasan, examples of the institution of qard al-hasan that have been carried out from the century of the Hz. Prophet to present will be given and their benefits will be mentioned. Risks to be encountered in the operation of qard al-hasan institutions and solution suggestions will be discussed in the subject of model proposal based on the charity stone application in Anatolia. It is thought that successful examples to be implemented at micro level in accordance with the principles of Islamic economics will be able to be operated on a larger scale with the legislative arrangements to be made and these institutions will play an important role in the combat against interest.
Borrowing is a common phenomenon in human life. The complexity of today's financial instruments in borrowing behavior, increases the risk of people falling into interest. In order to prevent social, economic and moral damages caused by interest, Islamic society should act with its own solution methods. With this study, it is aimed to contribute to the dissemination of this good behavior by focusing on "qard al-hasan", which is the most original and important tool of the Islamic society regarding borrowing and charity. In this way, it will be tried to present examples of how to combat a phenomenon involving multi-directional losses such as interest, and how to contribute to the establishment of social justice, by using one of the tools of Islamic economics that has multiple benefits. In the study, in which a descriptive analysis method is used, first of all, the issues about qard al-hasan process that need to be considered in order to manage with Quran and Sunnah perspective in a healthy way and economic concepts related to qard al-hasan will be mentioned. Within the framework of the narrow and broad meanings of qard al-hasan, examples of the institution of qard al-hasan that have been carried out from the century of the Hz. Prophet to present will be given and their benefits will be mentioned. Risks to be encountered in the operation of qard al-hasan institutions and solution suggestions will be discussed in the subject of model proposal based on the charity stone application in Anatolia. It is thought that successful examples to be implemented at micro level in accordance with the principles of Islamic economics will be able to be operated on a larger scale with the legislative arrangements to be made and these institutions will play an important role in the combat against interest.
Açıklama
Yüksek Lisans Tezi
Anahtar Kelimeler
İslam İktisadı, Karz-ı Hasen Müessesesi, Faiz, Borçlanma, İnfak, Islamic Economics, Qard Al-Hasan Institution, Interest, Loan, Charity
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Cavga, M. Z. (2021). İslam iktisadında karz-ı hasen müessesesinin gelişimi, işlevleri ve bir model önerisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam İktisadı Anabilim Dalı, Konya
