6. sınıf fen bilimleri ders kitapları ve Eğitim Bilişim Ağı’ndaki etkinliklerin ve oyunların bilimsel süreç becerileri açısından incelenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Yenilenen 2018 fen bilimleri ders kitaplarında fizik, kimya biyoloji, astronomi, yer ve çevre bilimi
gibi temel bilgilerin, fen bilimleri alanına özgü becerilerle entegre olarak kazandırılmak istendiği
görülmektedir. Ayrıca doğanın keşfedilmesi ve insan-çevre arasındaki ilişkinin anlaşılması sürecinde,
bilimsel süreç becerileri ve bilimsel araştırma yaklaşımını benimseyip bu alanlarda karşılaşılan sorunlara
çözüm üretmek Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programının özel amaçları içerisinde yer almaktadır. Fen
bilimleri ders kitaplarında ve EBA’da yer alan etkinlikler öğrenme ve öğretme sürecinde rehber
niteliğindedir. Bu durumlar göz önünde bulundurularak, bu çalışmada 2020-2021 akademik yılında
kullanılan 6. Sınıf fen bilimleri ders kitapları ve 6. Sınıf düzeyi için hazırlanmış EBA’daki etkinlikler ve
oyunlarda bilimsel süreç becerilerine hangi oranda yer verildiğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma bir
nitel araştırma olup yöntem olarak doküman analizi yöntemi ve devamında içerik analizi kullanılmıştır. Her
etkinlik ve oyun incelenerek bilimsel süreç becerilerinin basamaklarını ne kadar içerdiği belirlenmiştir. Bu
çalışmanın dokümanını, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlanan iki adet 6. sınıf fen bilimleri ders
kitabında yer alan etkinlikler ve Eğitim Bilişim Ağı’nda yer alan 6.sınıf etkinlikleri ve oyunları
oluşturmaktadır. Dokümanların analizinde gözlem, ölçme, sınıflama, verileri kaydetme, sayı ve uzay
ilişkileri kurma, önceden kestirme, değişkenleri belirleme, verileri yorumlama, sonuç çıkarma,
hipotez kurma, verileri kullanma ve model oluşturma, deney yapma, değişkenleri değiştirme ve
kontrol etme, karar verme alt birimleri dikkate alınmıştır.
Yapılan analizler sonucunda ulaşılan en belirgin bulgulardan biri her etkinlikte “gözlem”
basamağının yer alması, “hipotez kurma” basamağının ise hiç yer almaması olmuştur. Bilimsel süreç
becerileri basamaklarının bulunduğu etkinlik sayısının toplam etkinlik sayısına oranıyla, dokümanın o alt
boyutu ne kadar barındırdığı bulunmuştur. Elde edilen bu formülle etkinlik ve oyunların “verileri
kaydetme” becerisini %67-98; “sonuç çıkarma” becerisini %89-100; “ölçme” becerisini %38-41;
“sınıflama” becerisini %24-48; “verileri kullanma ve model oluşturma” becerisini %24-38; “deney yapma”
becerisini %55-62; “değişkenleri değiştirme ve kontrol etme” becerisini %43-52; “Sayı ve uzay ilişkileri
kurma” becerisini %31-33; “önceden kestirme” becerisini %9-52; “değişkenleri belirleme” becerisini %0-7; “verileri yorumlama” becerisini %9-29 ve “karar verme” becerisini ise %13-17 oranlarında içerdiği
görülmektedir. Oranlara bakıldığında bazı becerilerin etkinlik ve oyunlarda daha fazla yer alarak bu
becerilerin gelişmesine daha çok katkıda bulunurken bazı becerilerin ise daha az etkinlikte yer alarak bu
becerilerin gelişmesine pek katkısı olmadığı görülmektedir.
Bilimsel süreç beceri basamakları 3 ana başlık altında toplanmaktadır. Bunlar; temel süreçler,
nedensel süreçler ve deneysel süreçlerdir. Elde edilen bulgular doğrultusunda etkinlik ve oyunların en fazla
temel süreçleri geliştirildiği görülmektedir. Nedensel ve deneysel süreçler birbirine yakın oranlarda
geliştirilmiş olsa da en az geliştirilen süreçler az bir farkla deneysel süreçlerdir. Bilimsel süreç becerilerini
öğrencilerin daha iyi bir şekilde kavrayabilmesi için etkinlik ve oyunların, özellikle “hipotez kurma”,
“değişkenleri belirleme” gibi daha az geliştirilen beceriler bakımından zenginleştirilmesi ve arttırılması
gerektiğine inanılmaktadır. Bu değişimler sonrasında Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’nın özel
amaçlarından birine uygun olarak “…bilimsel süreç becerileri ve bilimsel araştırma yaklaşımını
benimseyip bu alanlarda karşılaşılan sorunlara çözüm üretebilen…” nitelikli öğrenciler yetiştirilebileceği
düşünülmektedir.
In renewed 2018 science textbook, it is seen that basic knowledge such as physics, chemistry, biology, astronomy, earth, and environmental sciences desired to be integrated with the skills specific to the field of science. In addition, in the process of discovering nature and understanding the relationship between man and the environment, adopting scientific process skills and scientific research approach, and producing solutions to the problems encountered in these fields are among the specific objectives of the Science Curriculum. The science textbook and the activities in EBA are a guide in the learning and teaching process. Considering these situations, this study aims to examine which scientific process skills and at what rate are included in 6th-grade science textbooks used in the 2021-2021 academic year and the activities and games in the EBA prepared for the 6th-grade level. The document of this study consists of the activities in the two 6th-grade science textbooks published by the Ministry of National Education and 6th-grade activities and games in the Educational Information Network. This study is qualitative research, document analysis method and then content analysis was used as a method. By examining each activity and game, it was determined how many steps of scientific process skills were included. The analysis of the documents observing, measuring, classifying, recording data, establishing number and space relations, predicting, determining variables, interpreting data, drawing conclusions, forming hypotheses, using data and modeling, experimenting, changing, and controlling variables, decision making sub-units were considered. One of the most significant findings reached because of the analysis was that the “observation” step was included in each activity, while the “constructing hypothesis” step was not included at all. By the ratio of the number of activities with scientific process skills steps to the total number of activities, it was found how much the documents contain those sub-dimensions. With this formula obtained, its seen that activities and games include the ability to “recording the data” %67-98, the ability to “draw conclusions” %89-100, the ability to “measurement” %38-41, the ability to “classification” %24-48, the ability to “using data and creating models” %24-38, the ability to “experimenting” %55-62, the ability to “changing and controlling variables” %43-52, the ability to “establishing number and space relations” %31-33, the ability to “predicting” %9-52, the ability to “identifying variables” %0-7, the ability to “interpreting data” %9-29, the ability to “making a decision” %13-17. When we look at the ratios, it is seen that some skills contribute more to the development of these skills by taking more part in activities and games, while some skills do not contribute much to the development of these skills by taking part in fewer activities. Scientific process skill steps are grouped under 3 main headings. These are fundamental processes, causal processes, and empirical processes. By findings, it is seen that activities and games develop basic processes mostly. Although causal and experimental processes have been developed at similar rates, the least developed processes are experimental processes by a small virgin. It is believed that activities and games should be enriched and increased, especially in terms of less developed skills such as “creating hypotheses” and “determining variables” so that students can better understand scientific process skills. After these changes, it is thought that qualified students can be trained by one of the special objectives of the Science Curriculum which is “adopt scientific process skills and scientific research approach produce solutions to the problems encountered in these fields”.
In renewed 2018 science textbook, it is seen that basic knowledge such as physics, chemistry, biology, astronomy, earth, and environmental sciences desired to be integrated with the skills specific to the field of science. In addition, in the process of discovering nature and understanding the relationship between man and the environment, adopting scientific process skills and scientific research approach, and producing solutions to the problems encountered in these fields are among the specific objectives of the Science Curriculum. The science textbook and the activities in EBA are a guide in the learning and teaching process. Considering these situations, this study aims to examine which scientific process skills and at what rate are included in 6th-grade science textbooks used in the 2021-2021 academic year and the activities and games in the EBA prepared for the 6th-grade level. The document of this study consists of the activities in the two 6th-grade science textbooks published by the Ministry of National Education and 6th-grade activities and games in the Educational Information Network. This study is qualitative research, document analysis method and then content analysis was used as a method. By examining each activity and game, it was determined how many steps of scientific process skills were included. The analysis of the documents observing, measuring, classifying, recording data, establishing number and space relations, predicting, determining variables, interpreting data, drawing conclusions, forming hypotheses, using data and modeling, experimenting, changing, and controlling variables, decision making sub-units were considered. One of the most significant findings reached because of the analysis was that the “observation” step was included in each activity, while the “constructing hypothesis” step was not included at all. By the ratio of the number of activities with scientific process skills steps to the total number of activities, it was found how much the documents contain those sub-dimensions. With this formula obtained, its seen that activities and games include the ability to “recording the data” %67-98, the ability to “draw conclusions” %89-100, the ability to “measurement” %38-41, the ability to “classification” %24-48, the ability to “using data and creating models” %24-38, the ability to “experimenting” %55-62, the ability to “changing and controlling variables” %43-52, the ability to “establishing number and space relations” %31-33, the ability to “predicting” %9-52, the ability to “identifying variables” %0-7, the ability to “interpreting data” %9-29, the ability to “making a decision” %13-17. When we look at the ratios, it is seen that some skills contribute more to the development of these skills by taking more part in activities and games, while some skills do not contribute much to the development of these skills by taking part in fewer activities. Scientific process skill steps are grouped under 3 main headings. These are fundamental processes, causal processes, and empirical processes. By findings, it is seen that activities and games develop basic processes mostly. Although causal and experimental processes have been developed at similar rates, the least developed processes are experimental processes by a small virgin. It is believed that activities and games should be enriched and increased, especially in terms of less developed skills such as “creating hypotheses” and “determining variables” so that students can better understand scientific process skills. After these changes, it is thought that qualified students can be trained by one of the special objectives of the Science Curriculum which is “adopt scientific process skills and scientific research approach produce solutions to the problems encountered in these fields”.
Açıklama
Yüksek Lisans Tezi
Anahtar Kelimeler
Eğitim Bilişim Ağı, MEB Ders Kitapları, Fen Bilimleri Dersi, Bilimsel Süreç Becerileri, 6. Sınıf, Education Information Network, MEB Textbooks, Science Course, Scientific Process Skills, 6th Grade
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Demir, R. (2022). 6. sınıf fen bilimleri ders kitapları ve Eğitim Bilişim Ağı’ndaki etkinliklerin ve oyunların bilimsel süreç becerileri açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Konya.
