Farklı enterpolasyon teknikleri kullanılarak yerel jeoit belirleme

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2018

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

GPS son asırda dünya tarihine kazandırılmış en önemli buluşlardan birisidir. GPS sivil ve askeri amaçlara uygun olarak her türlü koşulda kesintisiz ve hızlı ölçümü amaçlamaktadır. Klasik ölçme yöntemlerine göre GPS her türlü hava şartında kolay uygulanabilir olması ve zamandan tasarruf sağlaması sebebiyle öne çıkmaktadır. Bu avantajlarına rağmen tam olarak matematiksel bir modele oturtulamayan Dünya'nın şekli nedeniyle yatay koordinatlar mühendislik amaçlı uygulamalarda doğrudan kullanılırken düşey koordinatlar doğrudan kullanılamamaktadır. Çünkü GPS ile elde edilen yükseklikler, elipsoide göre belirlenmiş elipsoidal yüksekliklerdir. Bu yüksekliklerin uygulamada kullanılan ortometrik yüsekliklere dönüştürülmesi gerekmektedir. Bu dönüşümü sağlamak amacıyla ortometrik yükseklikler ile elipsoidal yükseklikler arasındaki farkın yani jeoit yüksekliklerinin bilinmesi/modellenmesi gerekmektedir. Jeoit yüksekliklerinin modellenmesi genellikle polinomlar, radyal bazlı fonksiyonlar ve kriging enterpolasyonu gibi enterpolasyon yöntemleri yardımıyla gerçekleştirilir. Bu tez çalışması kapsamında polinomal yöntemler, radyal bazlı fonksiyonlar ve kriging yöntemlerini içeren toplam on iki adet farklı enterpolasyon yöntemi ele alınmıştır. Uygulama kapsamında Trakya Bölgesine dağılmış, ortometrik ve elipsoit yükseklikleri bilinen 175 adet nokta kullanılmıştır. Bu noktalardan 143 tanesi modelin oluşturulmasında dayanak noktası olarak geriye kalan 32 nokta ise test noktasıolarak sınıflandırılmıştır. Yapılan modellemeler sonucunda test noktalarına ait karesel ortalama hata değerleri hesaplanmış ve gerekli grafikler elde edilmiştir. Sonuçlar incelendiğinde, yüksek dereceli polinomlar ile multikuadratik, thin plate spline, natural kübik spline ve kriging yöntemlerinin yaklaşık 10 cm civarında doğruluk sağladığı gözlenmiştir.
GPS is one of the most important inventions of the world in the last century. GPS is intended for continuous and rapid measurement in all conditions in accordance with civil and military purposes. According to classical measurement methods, GPS stands out because of being easily applicable in all kinds of weather conditions and saving time. Despite these advantages, the horizontal coordinates are used directly in engineering applications, the vertical coordinates can not be directly used due to the shape of the Earth which can not be fully mathematically modeled. Because the heights obtained by GPS are the ellipsoidal heights determined by the ellipsoid. These heights should be transformed into orthometric heights used in practice. In order to achieve this transformation, the difference between the orthometric heights and the ellipsoidal heights, ie the geoid heights, must be known / modeled. The modeling of geoid heights is usually performed by interpolation methods such as polynomials, radial basis functions and kriging interpolation. In this study, twelve different interpolation methods including polynomial methods, radial basis functions and kriging methods are discussed. In the scope of application, 175 points which known orthometric and ellipsoid heights were used in Trakya region. Of these points, 143 as reference points and the remaining 32 as test points were classified. The root mean square error values of the test points were calculated and the necessary graphs were obtained. When the results are examined, it is observed that high-order polynomials and multiquadratic, thin plate splines, natural cubic splines and kriging methods provide accuracy of about 10 cm.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Dönüşüm, Enterpolasyon, GNSS/Nivelmanı, Jeoit, Transformation, Interpolation, GNSS/Levelling, Geoid

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Tetik, K. (2018). Farklı enterpolasyon teknikleri kullanılarak yerel jeoit belirleme (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Harita Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya.