Ergenlerde Duygu Düzenleme ve Stresle Baş Etme Psiko-Eğitim Programının problemli internet kullanımına etkisi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu araştırmada, bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı Duygu Düzenleme ve Stresle Baş Etme Psiko-eğitim Programının ortaöğretime devam eden ergenler üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu oluşturmak amacıyla; 2021-2022 eğitim öğretim yılında ortaöğretimde öğrenim gören 154 kadın, 132 erkek olmak üzere toplam 286, 9., 10. ve 11. sınıf öğrencilerine Problemli İnternet Kullanım Ölçeği (PİKÖ)-Ergen, Ergenler İçin Başa Çıkma Ölçeğinin (EBÇÖ), Ergenler İçin Duygu Düzenleme Ölçeği (EİDDÖ) ve Kişisel Bilgi Formu uygulanmıştır. Ölçek sonuçlarına göre problemli internet kullanımı yüksek olan, psiko-eğitim programına katılmak için gönüllü olan ve çalışma grubu için gereken ölçütlere uygun ergenlerle yapılan bireysel görüşmeler neticesinde çalışma grupları oluşturulmuştur. Deney grubuna 15 ve kontrol grubuna 15 ergen atanmıştır. Deney grubuna, 10 oturumdan oluşan ve haftada bir kere olmak üzere araştırmacı tarafından hazırlanmış olan duygu düzenleme ve stresle baş etme psiko-eğitim programı uygulanmış, kontrol grubuyla ise bir işlem yapılmamıştır. Elde edilen veriler SPSS 21.0 istatistik programıyla analiz edilmiştir. Verilerin normal dağılım göstermemesi sebebiyle verilerin çözümlenmesinde nonparametrik karşılaştırmalardan Mann Whitney U ve Wilcoxon istatistik analizleri kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, Duygu Düzenleme ve Stresle Baş etme Psikoeğitim Programı ergenlerin problemli internet kullanımı tüm ölçek ve alt boyutlarının tamamında (internetin olumsuz sonuçları, aşırı kullanım, sosyal fayda/sosyal rahatlık) anlamlı farklılığın olduğu ve ergenlerin problemli internet kullanımlarının azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte uygulanan psiko-eğitim neticesinde edinilen bulgular incelendiğinde duygu düzenleme alt boyutlarının tümünde (içsel işlevsel duygu düzenleme, içsel işlevsel olmayan duygu düzenleme, dışsal işlevsel duygu düzenleme, dışsal işlevsel olmayan duygu düzenleme) anlamlı farklılık görülmüş ancak ergenlerin içsel işlevsel duygu düzenleme düzeylerinin araştırmanın hipotezinin aksine düşüş görülmüştür. Araştırma bulguları incelendiğinde bir diğer sonuç da psiko-eğitim programı sonrası ergenlerin stresle başa çıkma alt boyutlarından kaçınan başa çıkma alt boyutunda anlamlı düzeyde azalma görülmüştür. Stresle başa çıkma diğer alt boyutları olan olumsuz başa çıkma ortalama düzeyleri azalmış ve aktif başa çıkma ortalama düzeyleri artmasına karşın anlamlı bir farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Psiko-eğitim programının tamamlanmasından 4 ay sonra tüm ölçeklerde yapılan son test ve izleme ölçümlerinde anlamlı bir farklılığın olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre Duygu Düzenleme ve Stresle Baş Etme Psiko-eğitim Programının, ergenlerin problemli internet kullanımlarının azalmasında anlamlı etkiye sahip bir psiko-eğitim programıdır.
This research aims to investigate the effect of a cognitive-behavioral-based Emotion Regulation and Stress Management Psychoeducation Program on adolescents attending secondary education. In order to form the study group, a total of 286 students (154 females, 132 males) from the 9th, 10th, and 11th grades of secondary education in the 2021-2022 academic year were administered the Problematic Internet Use Scale (PIUS)- KIDCOPE, Regulation of Emotions Questionnaire (REQ) for Adolescents, and a Personal Information Form. Based on the scale results, individual interviews were conducted with adolescents who had high levels of problematic internet use and volunteered to participate in the psychoeducation program, and study groups were formed according to the criteria required for the research. Fifteen adolescents were assigned to the experimental group and fifteen to the control group. The experimental group received a 10-session Emotion Regulation and Stress Management Psychoeducation Program prepared by the researcher, once a week, while no intervention was made with the control group. The data obtained were analyzed using the SPSS 21.0 statistical program. Since the data did not show a normal distribution, nonparametric comparisons such as Mann-Whitney U and Wilcoxon statistical analyses were used to analyze the data. According to the findings of the study, the Emotion Regulation and Stress Management Psychoeducation Program resulted in significant differences in all dimensions (negative consequences of internet use, excessive use, social benefits/social comfort) indicating a decrease in adolescents' problematic internet use. Additionally, when examining the findings obtained from the applied psychoeducation, significant differences were observed in all sub-dimensions of emotion regulation (internal functional emotion regulation, internal dysfunctional emotion regulation, external functional emotion regulation, external dysfunctional emotion regulation); however, contrary to the hypothesis of the research, a decrease was observed in the levels of internal functional emotion regulation in adolescents. Another result observed when examining the research findings was a significant decrease in the avoidance coping dimension of stress management after the psychoeducation program. Although the average levels of negative coping decreased and active coping increased, no significant difference was found. Four months after the completion of the psychoeducation program, no significant differences were found in the final test and follow-up measurements of all scales. According to the results of the research, the Emotion Regulation and Stress Management Psychoeducation Program is a significant psychoeducation program that has an impact on reducing adolescents' problematic internet use.

Açıklama

Doktora Tezi

Anahtar Kelimeler

Problemli İnternet Kullanımı, Stresle Baş Etme, Duygu Düzenleme, Psiko-Eğitim, Problematic Internet Use, Coping with Stress, Emotion Regulation, Psychoeducation

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Selçuk, D. (2023). Ergenlerde Duygu Düzenleme ve Stresle Baş Etme Psiko-Eğitim Programının problemli internet kullanımına etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Konya.