Lise öğrencilerinin sanal risk algılarının internet kullanım durumlarına göre incelenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2017

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu araştırmanın temel amacı, ülkemizde lise öğrenimi görmekte olan öğrencilerin sanal dünyalara (sanal ortam, sosyal ağ vb.) ilişkin riskleri algılama düzeylerini belirlemek ve başta problemli internet kullanım durumları olmak üzere, eleştirel düşünme eğilimi ve çeşitli değişkenler açısından inceleyerek farklılaşma durumlarını tespit edip belirlenen problem durumlarına çözüm önerileri getirmektir. Bu doğrultuda öncelikle sanal dünyaya yönelik risk algısını ölçmek üzere gerekli alanyazın taraması yapılmış fakat daha önce bu problem temeli üzerine yapılan bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu bağlamda, lise öğrencilerinin sanal dünyaya ilişkin risk algılarını ölçmek üzere Sanal Dünya Risk Algısı (SDRA) adı verilen ölçek geliştirilmiştir. Risk faktörü literatürde temelde iki boyutta incelenmektedir. Boyutlarından biri tehdit / tehlike / dezavantaj iken diğer boyutu ise fırsat / leh / avantaj olarak ele alınmaktadır. Bu doğrultuda taslak ölçeğin geliştirilme aşamasında öncelikle detaylı bir literatür taraması yapılmış; ulusal ve uluslararası düzeyde herhangi bir kitlenin sanal dünyaya yönelik olarak risk algılarını ölçen bir ölçeğe rastlanmamıştır. Akabinde yerli ve yabancı literatürde yer alan çalışmaların incelenmesiyle 250'nin üzerinde öncül madde hazırlanarak gruplandırma ve ölçek ifadesine dönüştürme işlemi yapılarak 34 madde belirlenmiştir. Daha sonra Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi, Psikolojik Danışma ve Rehberlik bölümünde öğretim üyesi olan uzmanların görüşlerine başvurulmuş ve gerekli düzenlemelerin ardından uygunalacak düzeye getirilmiştir. Ölçek çeşitli liselerde öğrenim gören 390 lise öğrencisine 2016-2017 eğitim öğretim yılında uygulanmıştır. Açımlayıcı Faktör Analizi neticesinde 5 faktörde toplanan ve faktörlerde yeterli faktör yüküne (>.40) sahip 26 madde seçilmiştir. Elde edilen 26 maddelik ölçeğin bir genel yapısı (sanal risk algısı) ve uzmanlar tarafından isimlendirilen beş alt boyutu (sanal yozlaşma, sanal yıpranma (çöküntü), sanal olanak, sanal fırsat ve sanal farkındalık) ölçüp ölçmediğine ilişkin yapı geçerliği çalışması Doğrulayıcı Faktör Analizi ile gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin tamamı ve alt boyutların güvenirlikleri için Cronbach Alpha, Guttmann Split Half ve Sperman Brown değerleri hesaplanmıştır. Neticede beş alt faktör ve 26 maddeden oluşan Sanal Dünya Risk Algısı Ölçeği (SDRAÖ)'ne son hali kazandırılmıştır. Araştırma grubu, 2016-2017 eğitim öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Ağrı ili'nde bulunan ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören 390 lise öğrencisinden oluşmaktadır. Bu 390 öğrencinin %54.9'u (214 öğrenci) erkek, %45.1'i (176 öğrenci) ise kız öğrencilerden meydana gelmektedir. Araştırma verilerinin toplanmasında, araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu ve Sanal Dünya Risk Algısı Ölçeği (SDRAÖ), Ceyhan ve Ceyhan (2007) tarafından geliştirilen Problemli İnternet Kullanım Ölçeği (PİKÖ) ile Akbıyık (2002) tarafından geliştirilen Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği'nden yararlanılmıştır. PİKÖ ve EDEÖ için gerekli izinler alınmıştır. Elde edilen veriler SPSS 23 ve AMOS 23 yazılımlarında istatistiksel olarak test edilmiştir. Lise öğrencilerinin sanal dünyaya ilişkin risk algıları, problemli internet kullanım durumları ve eleştirel düşünme eğilimlerini ölçmede ve demografik değişkenler ile aralarındaki ilişki varlığı, yönü ve nedenselliği açısından; bağımsız örneklem t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson Korelasyonu (r) ve regresyon analiz tekniklerinden faydalanılmıştır. Araştırma neticesinde, lise öğrencilerinin sanal dünya risk algılarının çeşitli değişkenlere göre farklılaştığı, ayrıca lise öğrencilerinin problemli internet kullanımlarının ve eleştirel düşünme eğilimlerinin farklı düzeylerde sanal dünya risk algısını etkilediği tespit edilmiştir.
The main purpose of this research is to determine the perceived levels of the perceived risks of virtual high school students (virtual environment, social network, etc.) in high school education in our country and to determine the differentiation situations by examining them in terms of critical thinking tendency and various variables, To bring solutions to their situation. In this direction, firstly, the necessary literature survey was made to measure the perception of risk towards the virtual world, but no study on this problem base was found before. In this context, a scale called the Virtual World Risk Perception (VWRP) was developed to measure the risk perceptions of high school students regarding the virtual world. The risk factor is mainly studied in two dimensions in the literature. One of the dimensions is threat / danger / disadvantage while the other dimension is considered as opportunity / advantage / advantage. In the meantime, a detailed literature search was first made in the stage of developing the draft scale; We have not found a scale that measures risk perceptions of the virtual world at any national or international level. After examining the studies in domestic and foreign literature, more than 250 precursors were prepared and 34 items were determined by grouping and transforming to scale expression. Later on, the opinions of experts who are teaching faculty members in the Department of Computer Education and Instructional Technology, Psychological Counseling and Guidance have been consulted and made available after the required regulations. The scale was applied to 390 high school students in various high schools in the academic year of 2016-2017. Twenty-six items were collected with 5 factors and with sufficient factor load (> .40) as the result of descriptive factor analysis. The validity of the construct validity study was measured by a general structure (virtual risk perception) and five sub-dimensions named by experts (virtual corruption, virtual depreciation, virtual possibility, virtual opportunity and virtual awareness) . Cronbach Alpha, Guttmann Split Half and Sperman Brown values were calculated for the reliability of the whole scale and subscales. As a result, the final subscale of the Virtual World Risk Perception Scale (VWRPS), consisting of five sub-factors and 26 items, has been finalized. The research group consisted of 390 high school students who attended secondary schools in Ağrı province of the Ministry of National Education in the academic year 2016-2017. Of these 390 students, 54.9% (214 students) are male and 45.1% (176 students) are female students. In the collection of research data, the Personal Information Form developed by the researcher and the Virtual World Risk Perception Scale (VWRPS), the Problematic Internet Usage Scale (PIUS) developed by Ceyhan and Ceyhan (2007) and the Critical Thinking Tendency Scale (CTTS) developed by Akbıyık (2002) were used. The necessary permits were obtained for PIUS and CTTS. The obtained data were statistically tested in SPSS 23 and AMOS 23 software. In terms of the relationship between high school students' perceptions of risk perceived to the virtual world, problematic internet usage and critical thinking tendencies, demographic variables, existence, direction and causality; Independent sample t test, one way analysis of variance (ANOVA), Pearson Correlation (r) and regression analysis techniques. As a result of the research, it was determined that high school students' virtual world risk perceptions differed according to various variables, and problematic internet usage and critical thinking tendencies of high school students affected virtual world risk perception at different levels.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Sanal dünya risk algısı ölçeği (sdraö),, Lise öğrencileri,, Problemli internet kullanımı ölçeği (pikö),, Eleştirel düşünme eğilimi ölçeği (edeö)., Virtual world risk perception scale (vwrps),, High school students,, Problematic internet use scale (pius),, Critical thinking tendency scale (ctts).

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Arslankara, Veysel Bilal. (2017).Lise öğrencilerinin sanal risk algılarının internet kullanım durumlarına göre incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Anabilim Dalı, Konya.