Kitâbü's-Seb'a bağlamında İbn Mücahid ve kıraat ilmindeki yeri

Bu çalışma İbn Mücâhid’in kıraat ilmindeki konumunu ortaya koymak amacıyla kaleme alınmıştır. Onun yedi kıraat tercihiyle birlikte başka bir evreye geçen kıraat ilminin bundan önceki ve sonraki serüveni, ulaşılabildiğimiz kaynaklar çerçevesinde incelenmiştir. Kitâbü’s-Seb’a adlı eserinin kıraat ilmi tarihi açısından nasıl bir öneme sahip olduğu konusu çalışmanın önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Araştırmamızın kapsamı İbn Mücâhid ve onun etrafında şekillenen bazı kıraat tartışmalarıdır. İbn Mücâhid’in kıraat ilmindeki önemi, yedi kıraatin meşru dayanağı, yedi kıraat sisteminin oluşum süreci, yedi kıraatten on kıraate geçiş süreci, yedi kıraat ve on kıraat sistemlerinin öncesi ve sonrası, şâz kıraat tanımlamalarında İbn Mücâhid’in etkisi, İbn Şenebûz ve İbn Miksem’in İbn Mücâhid’e karşı şaz kıraat mücadeleleri, Kitâbü’s-Seb’a, içeriği, yazılış amacı ve sonraki devirlere etkisi gibi konular bu çerçevede ele alınmıştır. Yukarıda belirtilen konular hem klasik dönem hem de son dönem eserlerinden ulaşabildiğimiz kaynaklardan incelenerek elde edilen bulgular tarafsız bir şekilde değerlendirmeye alınacaktır.

This study aims to reveal Ibn Mujahid's position in the field of recitation. His seven recitations, which entered a new phase with his recitation, have been examined in light of the preceding and subsequent journeys of his recitation, drawing on available sources. A significant portion of this study is the significance of his work, Kitab al-Sab'a, in the history of recitation. The scope of our research covers Ibn Mujahid and some of the recitation debates that emerged around him. Topics covered within this framework include Ibn Mujahid's importance in the science of recitation, the legitimate basis for the seven recitations, the process of the formation of the seven recitation system, the transition from the seven to the ten recitations, the preceding and subsequent development of the seven and ten recitation systems, Ibn Mujahid's influence on the definition of shaz recitation, the struggles of Ibn Shanabuz and Ibn Miksam against Ibn Mujahid regarding shaz recitation, the Kitab al-Sab'a, its content, the purpose of its writing, and its influence on later periods. The aforementioned topics will be examined from available sources, both classical and late-era works, and the findings will be evaluated objectively.