Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) Tabanlı Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) Yardımıyla Alışveriş Merkezleri İçin Uygun Yer Seçimi: Adana Şehir Merkezi Örneği
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Son zamanlarda sık sık duymaya başladığımız kapitalizm, markalaşma, moda gibi kavramların
hayatımızda fazlasıyla yer edinmesinin bir sonucu olarak alışveriş merkezleri (AVM) günümüzün
vazgeçilmez mekânları arasına girmiştir. AVM’ler; rahat, konforlu ve güvenli bir alışveriş deneyiminin
yanı sıra, kaliteli malzemeyi, donanımlı elemanlarla tüketiciye sunarak, hizmet kalitesini arttırır ve
sirkülasyon kolaylığı sağlar. Artan rekabetler ve sonradan değiştirilemez olması nedenleriyle bir AVM
projesi için en önemli faktörün konumu olduğunu söyleyebiliriz. Bir AVM’ nin sürdürelebilir olması için
konumu belirlenirken birçok kriter birlikte değerlendirilmeli ve yenilikçi bilimsel yöntemlerden
faydalanılmalıdır. Adana Türkiye’ deki altıncı büyük şehir olup ülkenin önde gelen ticaret ve kültür
merkezlerindendir. Şuanda üç AVM bulunan ilimiz, yeni AVM projeleri için yeterli büyüklüğe ve
gelişmişliğe sahiptir. Bu çalışma ile Adana’da, yeni bir AVM projesi için en uygun yerlerin belirlenmesi
amaçlanmaktadır. Bu amaç ile belirlenen birçok kriter değerlendirilirken de Coğrafi Bilgi Sistemi
(CBS)’nin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri (ÇKKVY)’nden olan Analitik Hiyerarşi Prosesi
(AHP)’den faydalanılarak en hızlı ve doğru sonuca ulaşılmaya çalışılmıştır. AHP, bir karar problemini
mevcut durumun daha kolay anlaşılabilmesini sağlayacak şekilde belirli bir öncelik hiyerarşisine göre
derecelendirir. Bu yöntem ile, belirlenen kriterlerin her biri diğer kriterlerle ikili gruplar halinde
karşılaştırılır, 1-9 arasındaki değerler kullanılarak bir birlerine göre önem dereceleri belirlenir. Çalışmada
ilk olarak Adana’da aktif nüfusun ve yerleşimin yoğun olduğu şehir merkezi ve yakın çevresini kapsayan
bir çalışma sınırı oluşturulmuştur. Bu sınırımız içinde kurulacak bir AVM konumu için uygun alanları
belirlemek amacıyla ilk olarak; Arazi Büyüklüğü, Ulaşılabilirlik, Demografik Özellikler olmak üzere üç
kriter belirlenmiştir. Daha sonra bu kriterler toplamda on beş kriterle detaylandırılmıştır. Ağırlıkları
belirlenen kriterler, somutlaştırılmak ve kolay bir değerlendirme sunmak amacıyla haritalandırılmıştır.
Her bir kriter için oluşturulan haritalar çakıştırılarak bir sonuç haritası elde edilmiştir. Bu sonuç
haritasındaki uygun olan alanlar değerlendirilerek kullanıcıya sunulmak üzere 5 alternatif alan belirlenmiş
ve bu alanlar ortalama değerlerine göre en yüksekten en düşüğe sırlanmıştır. Bu çalışma; ileriye yönelik
çalışmalar, yatırımcılar ve karar vericiler için yol gösterici bir rehber niteliğinde olması açısından önem
taşımaktadır.
Shopping malls have become an indispensable part of our lives as a result of the concepts such as capitalism, branding and fashion, which we have been hearing so often recently. Shopping Malls in addition to a comfortable and safe shopping experience, it offers consumers high-quality materials with equipped staff, improves service quality and provides ease of circulation. Location is the most important factor for a shopping mall project due to rising competition rates and its irreversibility. In order for a Shopping Mall to be sustainable, many criteria must be evaluated together and innovative scientific methods must be used when determining its location. Adana is the sixth largest city in Turkey and one of the country's leading commercial and cultural centers. Our city currently has three shopping malls and is of sufficient size and development for new shopping mall projects. This study aims to determine the most suitable locations for a new shopping mall project in Adana. In evaluating several criteria determined for this purpose, the Analytical Hierarchy Process, one of the Multicriteria Decision Making Methods in the Geographic Information System, was utilized to achieve the fastest and most accurate results. AHP ranks a decision problem according to a specific priority hierarchy in a way that makes the current situation easier to understand. With this method, each of the determined criteria is compared with other criteria in pairs, and their importance levels are determined by using values between 1 and 9. The study first established a working border covering the city center and immediate surroundings with a dense population and settlement in Adana. In order to determine the suitable areas for a shopping mall to be built within this limit, the first step is to: Three criteria have been set: Land Size, Accessibility and Demographic Properties. These criteria were then detailed with a total of fifteen criteria. The weighted criteria are mapped to be concrete and easy evaluation. A result map was created by overlapping the maps for each criterion. Five alternative areas have been identified in order to be presented to the user after evaluating the fields that are suitable in this result map, and these fields have been ranked from the highest to the lowest according to their average values. This study is important as it provides guidance for future studies, investors and decision makers.
Shopping malls have become an indispensable part of our lives as a result of the concepts such as capitalism, branding and fashion, which we have been hearing so often recently. Shopping Malls in addition to a comfortable and safe shopping experience, it offers consumers high-quality materials with equipped staff, improves service quality and provides ease of circulation. Location is the most important factor for a shopping mall project due to rising competition rates and its irreversibility. In order for a Shopping Mall to be sustainable, many criteria must be evaluated together and innovative scientific methods must be used when determining its location. Adana is the sixth largest city in Turkey and one of the country's leading commercial and cultural centers. Our city currently has three shopping malls and is of sufficient size and development for new shopping mall projects. This study aims to determine the most suitable locations for a new shopping mall project in Adana. In evaluating several criteria determined for this purpose, the Analytical Hierarchy Process, one of the Multicriteria Decision Making Methods in the Geographic Information System, was utilized to achieve the fastest and most accurate results. AHP ranks a decision problem according to a specific priority hierarchy in a way that makes the current situation easier to understand. With this method, each of the determined criteria is compared with other criteria in pairs, and their importance levels are determined by using values between 1 and 9. The study first established a working border covering the city center and immediate surroundings with a dense population and settlement in Adana. In order to determine the suitable areas for a shopping mall to be built within this limit, the first step is to: Three criteria have been set: Land Size, Accessibility and Demographic Properties. These criteria were then detailed with a total of fifteen criteria. The weighted criteria are mapped to be concrete and easy evaluation. A result map was created by overlapping the maps for each criterion. Five alternative areas have been identified in order to be presented to the user after evaluating the fields that are suitable in this result map, and these fields have been ranked from the highest to the lowest according to their average values. This study is important as it provides guidance for future studies, investors and decision makers.
Açıklama
Yüksek Lisans Tezi
Anahtar Kelimeler
AHP, GIS, MCDM, Location selection, Shopping mall, CBS, ÇKKVY, Yer seçimi, AVM
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
İnceyavuz, H. (2022). Coğrafi bilgi sistemi (CBS) tabanlı analitik hiyerarşi prosesi (AHP) yardımıyla alışveriş merkezleri için uygun yer seçimi: adana şehir merkezi örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Harita Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya.