Bosna-Hersek ulemasının Türk hukuk inkılabına yönelik görüşleri

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2018

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Osmanlı Devleti’nde XVII. yüzyılın sonundan itibaren bürokrasi, hukuk ve orduda bo‐ zulma yaşanmaya başlanmış; bunun sonucunda klasik Osmanlı sistemi önce duraklama, sonra gerileme arkasından çöküş dönemi yaşanmıştır. Bunun farkına varan bazı padişah ve devlet adamları, özellikle hukuk alanında reformlar yaparak kötü gidişatın önüne geçmeye çalışmışlardır. Atatürk ilke ve inkılaplarının amacı, Türkiye Cumhuriyeti’ni hem siyasi hem de hukuki açından modern bir devlet durumuna getirmekti. Atatürk, bundan dolayı 1926’da Mecel‐ le’yi kaldırarak İsviçre Medeni Kanunu’nu yürürlüğe koymuştur. Bosna‐Hersek basınında 1922’den itibaren Türkiye’de gerçekleştirilmeye başlanan inkı‐ laplara yönelik yazılar yazılmaya başlanmış; özellikle Mecelle ile şer’i mahkemelerin kaldırılmasına ilişkin haberler bir süre manşetlerden düşmemiştir. Bosnalı Müslüman aydınlar, bir taraftan Bosna’ya da aynı uygulamanın sırası gelir endişesi, diğertaraftan Türkiye’de bunun geçici bir deneyim olacağı ümidiyle karışık duygular içindeydiler. Hem Türkiye hem de Bosna Müslümanlarını yakından ilgilendiren bir mesele olarak algılandığı için Bosna‐Hersek’te önce ulema ardından da diğer Müslüman entelektüeller kitap ve makalelerinde Türkiye’de hukuk alanında yapılan inkılaplara değinmişlerdir. Bu makalede Türkiye’de Mecelle’nin kaldırmasıyla ilgili uygulamalara yönelik Bosna‐ Hersek basınında çıkan olumsuz ve olumlu tepkilerincelenecektir.
Sincethe end of the 17th century, bureaucracy, law and military of the Ottoman State have begun to deteriorate; As a result of this, the classical Ottoman system experienced a period of stagnation followed by decline. Some of the sultans and statesmen who cameto realize this, havetried to pre‐ vent the disturbing trend by doing reform especially in thefield of law . The purpose of Ataturk’s Principles and Reforms wasto transform newly established republic in accordance with modern political and juridicalsystem. Therefore, Atatürk abolished “Mecelle” in 1926, and adapted Swiss Civil Law. Bosnia‐Herzegovinian press began to pay attention to thereforms implemented in Turkey since 1922;especially the news about the abolishment of Mecelle and Shariʹi courts have not fallen from the headlinesfor a while. Bosnian Muslim intellectuals, on the one side were concerned that Bosnia will follow thesameroute, on the otherside; they had mixed feelings thinking that it is going to be a temporary experiencein Turkey. Sinceit was perceived as an issue which is a particular concern to Muslimsin Bosnia‐Herzegovina and Turkey, other Muslim intellectuals along with ulema in Bosnia Herzegovina have mentioned thereforms madein Turkey in thefield of law in their books and articles. In this article, the negati‐ ve and positive reactionsin Bosnia and Herzegovinan press for lifting the Islamic courtsin Turkey will be discussed.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Atatürk, Bosna‐Hersek, Mecelle, Medeni Kanun, Bosnia‐Herzegovina, Civil law

Kaynak

Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

19

Sayı

19

Künye

Tekin, C. (2018). Bosna-Hersek ulemasının Türk hukuk inkılabına yönelik görüşleri. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19,19, 107-123.