İnsansız Hava Araçlarının Rotalama Probleminin Metasezgisel Yöntemlerle Çözümü: Bir E-Ticaret Firmasında Uygulanması

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

İnsansız hava araçları (İHA), havacılık alanındaki gelişmeler ile birlikte hem askeri alanda hem sivil alanda daha fazla kullanılır hale gelmiştir. Havacılık sektöründeki bu teknolojik gelişmeler, üretim maliyetlerini azaltmıştır ve İHA’ların satın alınması kolay hale getirmiştir. İnsansız hava araçları (İHA), askeri alandan farklı olarak fotoğraf ve video çekimi, yangın izleme, ilk yardım, trafik kontrolü, tarımsal ilaçlamada vb. birçok alanda kullanılmaya başlamıştır. İHA ile lojistik alanında yeni adımlar atılmaya başlanmış ve İHA ile kargo taşımacılığı, şirketlerin son yıllarda entegre etmeye çalıştıkları bir alan olmaya başlamıştır. Mobil sistemlerdeki e-ticaret uygulamalarının fazlalaşması, ürünlerin kolay ulaşılabilir olmasını sağlamakta ve daha fazla teslimat problemini ortaya çıkarmaktadır. Aynı zamanda geçtiğimiz yıllarda yaşanan covid-19 salgını ile birlikte teslimat ile ilgili birçok problem meydana gelmiştir. Bu sorun, son adım teslimatı ile alakalı şirketleri yeni yöntemler geliştirmeye zorlamaktadır. Bu tez kapsamında, bir e-ticaret firmasına gelen siparişlerin müşterilere teslimatının motosiklet yerine, drone ile yapılması planlanmıştır. Yapılan çalışmada, metasezgisel yöntemler ile sonuç bulunmaya çalışılmıştır. Genetik algoritma, tavlama benzetimi, mutasyon operatörlü tavlama benzetimi ve mutasyon operatörlü parçacık sürü optimizasyonu algoritması uygulanmıştır. Sonuçlar işlem süresi ve mesafe olarak karşılaştırılmıştır.
Unmanned aerial vehicles (UAVs) have become more used in both the military and civilian fields with the developments in the field of aviation. These technological advances in the aviation industry have reduced production costs and made purchasing UAVs easy. Unlike the military, UAVs are used for photography and video shooting, fire monitoring, first aid, traffic control, agricultural spraying, etc. has been used in many fields. New steps have been taken in the field of logistics with UAV and cargo transportation with UAV has become an area that companies have been trying to integrate in recent years. The increase in e-commerce applications in mobile systems makes products easily accessible and creates more delivery problems. At the same time, with the covid-19 epidemic in the past years, many problems related to delivery have occurred. This problem is forcing companies to develop new methods related to last mile delivery. Within the scope of this thesis, it is planned to deliver orders from an e-commerce company to customers by drone instead of motorcycle. In the study, it was tried to find results with metaheuristic methods. Genetic algorithm, simulated annealing, simulated annealing with mutation operator and particle swarm optimization algorithm with mutation operator are applied. The results were compared in terms of processing time and distance.

Açıklama

Yüksek Lisans Tezi

Anahtar Kelimeler

Araç rotalama problemleri, İnsansız hava aracı, Metasezgisel yöntemler, Metaheuristic methods, Unmanned aerial vehicles, Vehicle routing problem

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Papağan, O. R. (2022). İnsansız hava araçlarının rotalama probleminin metasezgisel yöntemlerle çözümü: bir e-ticaret firmasında uygulanması. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya.